Khi nhắc đến các món ăn đặc sản Kiên Giang, người ta thường sẽ nghĩ ngay đến những món ăn mang đậm hương vị ẩm thực miền Tây như bánh thốt nốt, bánh tằm bì, bún kèn,… và đặc biệt trong đó còn có một món ăn độc đáo khác mà du khách khi có dịp ghé thăm miền đất này không nên bỏ qua đó chính là cà xỉu Hà Tiên.

 

Chẳng ai rõ lý do vì sao đặc sản Kiên Giang này có tên gọi độc lạ như vậy, chỉ biết rằng từ lâu nó đã được xem là một trong những nguyên liệu để chế biến món ăn của người dân địa phương. Và thực ra loại đặc này không chỉ có ở Kiên Giang mà nó còn có ở Hải Phòng với tên gọi khác là giá bể hay giá biển.

 

Không những có tên gọi lạ mà cà xỉu Hà Tiên còn sở hữu hình dáng hơi kỳ dị khiến cho nhiều người mới nhìn thấy lần đầu khá e ngại. Chúng có hình dạng tương tự như những loại hải sản có hai mảnh vỏ như ngêu, sò, hến,… nhưng điều khác biệt là nó có thêm cái phần đuôi khá dài và to. 

 

Thế nên, nếu như người dân địa phương không giới thiệu nhiệt tình và khen ngon thì đảm bảo là bạn sẽ không có đủ dũng khí để thưởng thức món đặc sản Hà Tiên có một không hai này.

 

Cà xỉu Hà Tiên sống ở vùng nước lợ và nằm sâu dưới lớp bùn cát để tìm kiếm thức ăn nên khi muốn thu hoạch chúng thì người dân phải cào lên giống như cách đánh bắt sò vậy. Mùa cà xỉu thường bắt đầu từ tháng 6 đến tháng 8 nên nếu có dịp du lịch Kiên Giang dịp này, bạn sẽ được chứng kiến cảnh thu hoạch cũng như thưởng thức cá món ăn từ chúng.

Những món ăn ngon chế biến từ cà xỉu Hà Tiên

Sau khi bắt cà xỉu Hà Tiên về, người dân sẽ rửa cho sạch bùn đất và giữ nguyên phần râu dài để chế biến cùng các nguyên liệu khác để tạo nên những món ăn chơi với hương vị lạ miệng nhưng cũng rất thú vị.

 

Nếu như là cà xỉu vừa được đánh bắt lên, còn tươi roi rói thì chỉ cần sơ chế sạch rồi cứ thế đem đi xào với tỏi, nêm thêm chút tiêu, mắm, đường cho vừa miệng là đủ rồi. Cách ăn thì cũng tương tự như các loài hải sản ngêu sò khác. Món này mà ăn với chén cơm nóng hổi hoặc làm mồi nhậu cho cánh mày râu thì chẳng còn gì bằng. 

 

Còn nếu muốn bảo quản và dùng lâu dài thì người dân lại đem cà xỉu Hà Tiên đi ngâm muối. Món ăn này cũng dễ làm vì nguyên liệu cũng không có gì phức tạp với đường, mắm, muối, một ít tắc là đủ.

 

Nhưng muốn cà xỉu muối ngon đúng điệu thì đòi hỏi người làm món ăn phải biết cách muối cà xỉu và trộn các nguyên liệu trên theo đúng tỉ lệ để món ăn không quá mặn làm cà xỉu bị đen hay quá lạt cũng khiến nó dễ bị hư. Thông thường cứ một lớp cà xỉu sẽ rắc một lớp muối hột hoặc nước lên trên tùy sở thích.

 

Và sẽ bảo quản trong hủ để dành ăn được quanh năm. Món ăn này nếu muối vào buổi sáng thì buổi tối đã có thể ăn được rồi. Đặc biệt, theo lời kể của người dân địa phương thì trước đây gần như tàu thuyền mỗi lần ra khơi đều sẽ trữ sẵn một hủ cà xỉu muối để ăn với cơm nóng cho chắc bụng.

 

Cũng chính vì thế, mà nó trở thành món ăn truyền thống và là đặc sản được nhiều du khách mua về làm quà tặng cho người thân và bạn bè của mình cùng thưởng thức thử. Bên cạnh đó, từ cà xỉu muối người dân ở Kiên Giang lại tiếp tục sáng tạo nên những món ăn khác.

 

Trong số đó, phổ biến và được ưa chuộng nhất có lẽ phải kể đến món gỏi cà xỉu dân dã mà kích thích vị giác vô cùng. Nguyên liệu cũng rất quen thuộc như xoài, đu đủ, đậu phộng rang, hành phi, rau răm, ớt tỏi,.. và các gia vị khác tùy khẩu vị của từng người.

 

 Được ưa chuộng nhất có lẽ phải kể đến món gỏi cà xỉu. Ảnh: namkyretro

Xoài hoặc đu đủ sẽ được bào thành sợi, còn sau thơm thì lặt rồi rửa sạch để ráo. Sau đó chần sơ cà xỉu muối để giảm bớt độ mặn rồi đem xoài và đu đủ đã chuẩn bị sẵn trộn với nước mắm, đường, giấm và phần cà xỉu muối vào.

 

Nếu thích ăn cay thì cho thêm tỏi ớt rồi trộn thật đều và nêm nếm lại cho vừa miệng là xong. Khi ăn bạn chỉ cần gắp ra đĩa và rắc thêm đậu phộng rang, rau răm cắt nhỏ và chút hành phi cho thơm nữa là có ngay một món khai vị bắt mắt và hấp dẫn.

Những con cà xỉu Hà Tiên dai dai, giòn sần sật kết hợp với độ chua của xoài, thơm bùi của đậu phộng, hành phi, cay cay của ớt và ngọt của đường hòa quyện hài hòa với nhau khiến ai ăn rồi cũng cứ nhớ mãi. Bởi thế mà dù chẳng phải món cao lương mỹ vị gì nhưng gỏi cà xỉu của ẩm thực Kiên Giang lại say lòng biết bao thực khách.

Vậy nên nếu có dịp ghé thăm Kiên Giang, bạn nhất định phải dành thời gian để thưởng thức món đặc sản này nhé, biết đâu nó lại hợp khẩu vị với bạn đấy!