Lần đầu tiên vào Đà Nẵng, đi ăn mỳ Quảng trên đường Đống Đa, thấy lọ tương ớt xào màu rất đẹp nhưng tôi không dám ăn. Đó là bởi "sự ám ảnh" của những loại tương không rõ nguồn gốc ở các quán ăn vỉa hè tại Hà Nội. Nhưng rồi thấy mọi người ăn ầm ầm, nên cũng "liều" cho một thìa nhỏ nhằm làm cho bát mỳ Quảng hấp dẫn hơn. Không ngờ nó quá ngon làm tôi "nghiền" liền.

 

 

 

Tương ớt xào ở đây rất đặc biệt, nó khác hoàn toàn với món sa tế xào ở ngoài Bắc và 100% không phải là thứ tương ớt màu nhợt nhợt thông dụng kia. Nó hấp dẫn người ta từ màu sắc đỏ thắm, cay nồng của ớt, thơm thơm của hạt mè (hạt vừng) lẫn trong đó. Tương ớt xào không những để ăn cùng với các loại mỳ mà còn có thể cho vào cháo trắng hay trộn riêng với cơm.

 

Món tương ớt có thể ăn kèm với nhiều món khác rất ngon.

 

Đất của món tương ớt xào này nằm ở Quảng Nam. Trong chuyến ra phố cổ Hội An, cô hướng dẫn viên du lịch tận tình chỉ cho du khách nơi mua món tương ớt xào ngon thứ thiệt có tên là Triều Phát. Cô còn kể cho chúng tôi về một bà cụ làm tương ớt xào rất đặc biệt ở ngôi nhà đã 200 năm tuổi tại số 41 phố Nguyễn Thái Học (Hội An).

 

Chẳng là cụ làm món tương ớt xào cực ngon, trong một lần triển lãm hay festival gì đó, cụ được mời trình diễn cách làm món này. Du khách thập phương rất thích, trong đó có rất nhiều du khách nước ngoài "mê mẩn" món tương mà họ nói "hơn đứt món nước sốt nước họ".

 

Thế rồi, một ngày đẹp trời, bà cụ được mời sang Pháp để làm món tương ớt xào và cũng nhanh chóng chiếm được cảm tình của rất nhiều người. Rồi vì một cơ duyên nào đó, bà cụ đã sang Pháp định cư hẳn, mang theo "bí quyết" gia truyền bao năm sang trời Tây.

 

 Món tương xào gia truyền đã theo bà cụ sang Pháp.

Ảnh minh họa, nguồn ảnh Eatlover.

 

Giờ đây, du khách tới Hội An vẫn ghé qua căn nhà của bà cụ để mua tương ớt xào do một người họ hàng của bà làm. Dù theo nhiều người sành ăn, món tương ớt này không thể sánh bằng món tương ớt của bà cụ kia nhưng cũng ngon hơn nhiều loại tương xào bán ở hàng khác.

 

Ra chợ Hội An hay chợ Đà Nẵng, tìm mua món tương ớt xào này chẳng khó. Du khách còn có nhiều lựa chọn: lấy tương ớt cay nhiều hay cay ít.

 

Nguyên liệu làm tương ớt xào là loại ớt sừng, trái lớn, nạc dày, xẻ bỏ hột rồi đem luộc mềm trong nước sôi, vớt ra để ráo, băm nhuyễn. Sau đó trộn với cà chua vừa đủ, khử dầu bằng cách cho vào chảo đun sôi. Tiếp đó thêm hạt mè, tỏi trộn đều cho thấm. Cuối cùng cho hỗn hợp trên xào to lửa cho ráo nước. Sản phẩm cuối cùng chính là tương ớt xào.

 

Vì ớt đã được luộc qua nên không còn cay đáng kể nữa nhưng vẫn còn thơm mùi ớt, rất kích thích khẩu vị.

 

 

Ớt sừng là nguyên liệu chính của món tương ớt xào.

 

Ở Đà Nẵng, ớt xào có thêm vị tỏi "mồ côi".

 

Còn muốn làm thật cay thì chỉ cần thêm vào chút ớt tươi băm và phải là ớt chỉ thiên, đó là loại ớt nhỏ trái, thân trái ớt khi phát triển đúng mức mọc chỉa thẳng lên trời.

 

 

Cách làm món tương ớt xào. Nguồn ảnh Eatlover.

 

Món này làm không khó nhưng ngon hay không lại phụ thuộc vào "tay" của người làm rất nhiều và cũng còn tùy  theo khẩu vị của người thưởng thức. Để giữ được món tương ớt này lâu, sau khi làm, bạn để tương ớt thật nguội, nên cho vào lọ thủy tinh, bên trên đổ một lớp dầu khử chín để tránh nấm mốc xâm nhập.