Bánh giò bầu là món ăn truyền thống của người dân xã Hữu Liên, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn.
Đến làng du lịch cộng đồng Hữu Liên (Hữu Lũng, Lạng Sơn), du khách
không chỉ được tham quan, chiêm ngưỡng khung cảnh thiên nhiên, núi non
hùng vĩ mà còn trải nghiệm các loại hình du lịch mới lạ như cưỡi ngựa
trên theo nguyên, tham gia lễ hội, sinh hoạt trên nhà sàn... Bên cạnh
đó, ẩm thực địa phương cũng là điều khiến du khách ấn tượng khi ghé thăm
nơi đây.
Là món ăn truyền thống của người dân địa phương, bánh
giò bầu những năm gần đây đã trở thành sản phẩm du lịch được giới thiệu
cho du khách. Xưa kia, Hữu Lũng là xã vùng cao với điều kiện kinh tế khó
khăn. Người dân đã sáng tạo ra món bánh giò bầu từ nguyên liệu chay,
thay thế giò lụa trong mâm cỗ, đặc biệt trong các dịp lễ, tết.
Bánh giò bầu đặc sản Hữu Liên, huyện Hữu Lũng, Lạng Sơn. Ảnh: Chí Long
Thực
chất, bánh giò bầu được là từ quả bí đỏ. Người dân Hữu Liên vốn quen
gọi quả bí đỏ là quả bầu để phân biệt với bí xanh, nên món ăn có tên gọi
bánh giò bầu. Bí đỏ được chọn làm nguyên liệu chính với ý nghĩa thể
hiện sự sung túc, may mắn. Một số nơi cũng gọi món ăn này là bánh bí đỏ,
nhưng người dân giữ tên bánh giò bầu như để duy trì truyền thống ẩm
thực trao truyền qua bao thế hệ.
Bí đỏ chín sau khi được gọt sẽ
thái thành những miếng nhỏ, đem hấp chín rồi dầm nhuyễn, để nguội. Tiếp
đến, trộn bí với bột nếp, thêm đường theo công thức riêng của người địa
phương để có được hỗn hợp bột dẻo, không dính tay. Nếu bí còn nóng,
người làm trộn ngay với bột sẽ khiến bột nếp chín và vón cục, ảnh hưởng
đến hương vị món ăn. Khâu để nguội bí cũng rất quan trọng để làm được mẻ
bánh ngon.
Bột bánh trộn xong sẽ được chia thành các phần nhỏ đều
nhau và gói lại bằng lá chuối trông hệt như những chiếc giò lụa. Cuối
cùng, những chiếc bánh giò bầu sẽ được cho vào nồi hấp khoảng 60 phút.
Sau
khi bánh chín, người dân chưa vội thưởng thức mà mang đi ép dẹt để món
ăn đẹp mắt hơn. Chiếc bánh thành phẩm có màu vàng óng của bí đỏ. Bánh có
vị ngọt thanh, thơm mùi bí đỏ, mềm dai từ bột nếp rất dễ ăn, phù hợp
với khẩu vị của nhiều người.
Ngày nay, dù điều kiện kinh tế
tại xã Hữu Liên đã được nâng cao, nhiều hộ gia đình vẫn giữ thói quen
làm bánh giò bầu để dâng cúng tổ tiên. Món bánh này cũng trở thành một
trong những nét đặc trưng của ẩm thực địa phương.
Bánh
giò bầu trong mâm cơm tiếp đãi du khách tại các homestay thuộc khu du
lịch cộng đồng Hữu Liên, huyện Hữu Lũng, Lạng Sơn. Ảnh: Chí Long
Chị
Diệu Linh (Hà Nội) lần đầu thưởng thức món bánh giò bầu cho biết: "Bánh
dẻo, thơm, ăn rất đưa miệng. Đặc biệt sau khi nghe câu chuyện về nguồn
gốc món bánh này, mình cảm thấy rất thú vị và sẽ mua về làm quà cho gia
đình, bạn bè thưởng thức".
Hiện tại, hầu hết các hộ kinh doanh
homestay trên địa bàn xã Hữu Liên đều giới thiệu và cung cấp dịch vụ
trải nghiệm làm bánh giò bầu tới du khách. Hoạt động thu hút nhiều người
tham gia trải nghiệm, thu về phản hồi tích cực, góp phần đa dạng sản
phẩm du lịch địa phương.
Chí Long
Nguồn: Báo Lao Động