(Dân trí) - Đến Ninh Bình, nhiều thực khách chỉ biết đến các món đặc sản từ dê núi, ít ai biết được rằng ở vùng đất cố đô còn có nhiều món khác ngon không kém. Có những món ăn đặc sản của người dân nơi đây nhiều người chỉ nhìn thấy đã “sởn da gà”.
Ninh Bình là vùng đất không chỉ nổi tiếng thế giới với các điểm đến hấp dẫn, có “1 không 2” ở Việt Nam và thế giới (Danh thắng Tràng An, Tam Cốc – Bích Động, Thung Nham, Vân Long, Bái Đính…) mà còn là một địa chỉ đỏ về “thiên đường ẩm” thực của nước ta.
Các món ăn nổi tiếng ở Ninh Bình được nhiều người biết đến như: Thịt dê, cơm cháy, bún mọc Tố Như, cá rô Tổng trường, miến lươn… Ngoài những món trên, ở Ninh Bình còn có rất nhiều món ngon đặc sản từ “trên rừng xuống biển” mà ít người biết đến.
Những món ăn này đối với nhiều người “nghiền” thì thuộc vào hàng “hiếm có khó tìm”, nhưng cũng có rất nhiều thực khách chỉ cần nhìn thấy đã “sởn da gà”.
Nem chua Yên Mạc
Nem chua Yên Mạc (huyện Yên Mô) là món thịt lợn sống (thịt nạc + da lợn), gói lá chuối để lên men đến lúc thịt chua mới thưởng thức. Đây là món ăn đặc sản của người dân vùng quê Yên Mô, dùng để thiết đãi khách quý hay làm quà biếu vào ngày lễ, Tết.
Nem chua Yên Mạc là món ăn ít người đến Ninh Bình biết để thưởng thức. Đây là món thịt sống muối chua nên không phải thực khách nào cũng dễ dàng thưởng thức. Nhiều người không ăn được món thịt sống này vì khi nhìn thấy từng miếng thịt lợn còn đỏ đã e dè sợ sệt nên không dám thưởng thức, nhưng đối với nhiều người (nhất là dân nhậu) đây lại là món ăn khoái khẩu không thể bỏ qua.
Gỏi nhệch Kim Sơn
Kim Sơn là huyện ven biển duy nhất của tỉnh Ninh Bình, nơi đây nổi tiếng với nhiều món gỏi như: gỏi cá mòi, gỏi tôm... và các món hải sản, nhưng ấn tượng hơn cả là món gỏi cá nhệch (gỏi nhệch).
Gỏi nhệch thực chất là món ăn chế biến từ cá nhệch chưa được nấu chín (cá sống). Cá nhệch là loài cá da trơn có thân hình tròn và dài, sống ở vùng ven biển huyện Kim Sơn. Khi chế biến món gỏi nhệch tùy từng sở thích của người ăn mà cá nhệch sẽ được lột bỏ da, xương hay để thái cả xương lẫn da, sau đó trộn với gia vị. Gỏi nhệch thường ăn kèm với nhiều loại lá để tăng thêm vị ngon, khử tanh, diệt vi khuẩn... Món cá sống này nhiều người mới nhìn thấy đã... sợ chưa nói gì đến ăn.
Trứng kiến Nho Quan
Trứng kiến ở huyện miền núi Nho Quan là món ăn đặc sản của bà con vùng dân tộc. Đây là món ăn được chế biến hoàn toàn bằng trứng của loài kiến đen. Kiến làm tổ trên các ngọn cây, sau đó người dân lấy tổ xuống, đập bỏ phần tổ để lấy các trứng kiến nhỏ như hạt gạo bé bên trong sau đó đưa về chế biến các món ăn.
Thông thường, trứng kiến thường được đồ với xôi, món ăn này có tên gọi là "xôi trứng kiến" nổi tiếng ở Nho Quan. Nhiều người lại chọn cách nấu canh trứng kiến. Canh trứng kiến có vị ngọt thanh, có mùi thơm của một số loại lá gia vị. Các món từ trứng kiến rất ít người ăn được vì rất dễ bị dị ứng từ loài côn trùng này. Đây cũng là món ăn khiến nhiều người chỉ cần nhìn thấy đã "sởn da gà" ở Ninh Bình.
Nhộng ong
Nhộng ong là món côn trùng đặc sản ở vùng rừng núi Cúc Phương, huyện Nho Quan. Các tổ ong rừng được lấy về, sau đó chọn lựa các trứng và nhộng ong bé bên trong tổ rồi chế biến thành các món ăn đặc sản. Món nhộng ong thường được xào hoặc chiên giòn sau đó cuốn với lá lốt, rau thơm, tạo cho thực khách hương vị xao xuyến của núi rừng. Món nhộng ong cũng rất kén người thưởng thức bởi đối với nhiều người, đây cũng là món ăn rất dễ gây kích ứng với làn da.
Chôm chôm rừng chiên xù
Chôm chôm là tên gọi người dân bản địa vùng núi ở huyện Nho Quan gọi một loài côn trùng giống với con cào cào hoặc châu chấu. Loài côn trùng này sống ở khu vực rừng núi, ăn các loại lá cây rừng. Khi đi săn bắt loài này, người dân thường dùng vợt lưới để bắt. Chôm chôm thường được chế biến bằng cách chiên giòn, ăn kèm lá thơm. Nhiều người nghiền món đặc sản này ăn mãi không chán, nhưng nhiều người chỉ nhìn thấy cũng đã... khiếp sợ.
Bọ xít rang
Vào mùa hè là mùa bọ xít nhãn sinh sôi phát triển mạnh. Vì thế món bọ xít cũng được nhiều người ở Ninh Bình xem là đặc sản ít nơi nào có. Nhiều người dân vùng núi Ninh Bình thường bắt bọ xít sau đó về chế biến, ngâm với nước vôi trong rồi đem rang ăn kèm lá lốt.
Món côn trùng này khi ăn vào có vị giòn tan, nhiều người xem đây là món ăn "hiếm có khó tìm" vì số lượng bọ sít rất ít, để có được một đĩa bọ xít rang không hề dễ, phải mất nhiều công sức mới bắt được những con côn trùng bay ở mãi trên ngọn cây. Món ăn này cũng kén người ăn nên được liệt vào danh sách những món ăn "sởn da gà" ở Ninh Bình.
Thái Bá