Hiện nay, hạt macca không còn xa lạ với mọi người nhưng để hiểu kỹ hơn về nguồn gốc, giá trị dinh dưỡng và cách dùng của thứ hạt mình đang ăn thì có thể chưa nhiều người biết.
Nguồn gốc cây macca và giá trị
Cây
macca có nguồn gốc từ châu Đại Dương, cụ thể hơn là của người bản địa Úc. Tuy
nhiên, sau này nhờ giá trị dinh dưỡng cao và tính kinh tế tốt nên macca được trồng
thêm ở Nam Phi, Trung Quốc, Malaysia, Brazil, Kennya và cả Việt Nam.
Nói
về giá trị dinh dưỡng thì hạt
macca được gọi là “nữ hoàng của các loại hạt” với hàm lượng giá trị dinh dưỡng
cao. Lượng dầu trong macca chiếm tới 78%, cao hơn so với lạc và điều. Được biết,
90% dùng làm thực phẩm, thuốc chữa bệnh, mỹ phẩm. Vỏ hạt dùng làm
phân bón.
Theo
nghiên cứu của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), hạt mắc-ca có chứa trên 25 vitamin,
khoáng chất các loại như vitamin A, sắt, protein, thiamin, riboflavin, niacin
và folate. Hạt cũng chứa một lượng vừa phải kẽm, đồng, canxi, phốt pho, kali và
magiê, chất chống oxy hóa như polyphenol, axít amin, chất flavon và selen.
Quả macca khi còn tươi (Ảnh Internet)
Đặc
biệt mắc-ca còn là nguồn carbohydrate hữu ích giống như sucrose, fructose,
glucose, maltose và một số tinh bột gốc carbohydrates. Giàu chất béo không bão
hòa đơn (MUFA) có lợi cho sức khỏe tim mạch, được xem là chất béo tốt làm giảm
nồng độ cholesterol xấu LDL (mỡ máu) và huyết áp.
7 lợi ích của macca
1. Cải thiện sức khỏe tim mạch:
Theo nghiên cứu tại Mỹ, 100% hạt mắc-ca không có chứa cholesterol nên rất có lợi
cho sức khỏe tim, không làm tăng cholesterol xấu (mỡ máu) của cơ thể, giảm LDL
cholessterol và trigyceride, giúp mạch máu thông suốt, và giảm bệnh mạch vành.
2.Giàu chất chống oxy hóa:
Các flavonoids trong hạt khi vào cơ thể sẽ chuyển đổi thành chất chống oxy hóa,
có nhiệm vụ tìm và diệt các gốc tự do để bảo vệ cơ thể khỏi mắc bệnh, kể cả các
căn bệnh nan y như ung thư vú, cổ tử cung, ung thư phổi và ung thư dạ dày.
3.Giúp giảm cân:
Chất béo có trong hạt mắc-ca là chất béo không bão hòa đơn nên có tác dụng thúc
đẩy giảm cân. Hạt mắc-ca rất giàu acid palmitoleic, và chất béo omega giúp cung
cấp các khối xây dựng nên enzym và kiểm soát việc đốt cháy chất béo và hạn chế
sự thèm ăn. Đặc biệt, acid palmitoleic còn làm tăng chuyển hóa mỡ và làm giảm mỡ
tích trong cơ thể. Chính chất béo có ích trong macca khiến người dùng thấy “đủ”
và bớt thèm ăn.
Macca được mệnh danh là nữ hoàng các loại hạt (Internet)
4.Bổ sung protein:
Hạt mắc-ca là loại quả giàu protein, giúp tạo cơ bắp và các mô liên kết, góp phần
tạo ra tế bào máu, giúp cơ thể khỏe mạnh, duy trì sức khỏe da, tóc, móng tay
chân và nhiều chức năng quan trọng khác.
5.Tăng cường tiêu hóa:
Hạt mắc-ca có chứa tới 7% chất xơ như carbohydrate phức, chất xơ hòa tan và không
hòa tan. Chất xơ làm tăng cảm giác no lâu, hỗ trợ tiêu hóa và giảm táo bón và
nhiều bệnh khác liên quan đến tiêu hóa.
6.Hỗ trợ xương chắc khỏe:
phốt pho, canxi và omega 3 trong hạt macca có tác dụng lớn đối với quá trình
khoáng hóa của xương, răng, trao đổi chất, hấp thụ và vận chuyển các chất dinh
dưỡng trong cơ thể. Riêng mangan có trong mắc-ca giúp cơ thể lắng đọng mô xương
mới, hình thành xương cũng như sức khỏe cho xương khi về già. Bổ sung macca
giúp ngừa loãng xương và làm giảm thiệu chứng bệnh viêm xương khớp.
7. Bổ não:
Bổ sung hạt macca đều đặn giúp cơ thể tăng cường sản xuất hóa chất truyền dẫn
thần kinh, hóa chất mà tế bào não cần đến để truyền gửi các thông báo quan trọng
Thực
tế, những người bổ sung các loại hạt mắc-ca đều đặn trong chế độ ăn uống hàng
ngày giảm được mỡ máu xấu tới 10%. Trung bình, một xuất ăn, khoảng 10 hạt, có
chứa 200 calo, 22g chất béo. Không nên ăn nhiều hơn.
Ai nên dùng
Đối
tượng nên ăn nhiều macca là phụ nữ mang thai, người chuẩn bị mang thai, người bị
tim mạch và có tiền sử tim mạch, trẻ em giai đoạn phát triển, bệnh nhân tiểu đường,
người hay bị đau đầu, người béo phì và thừa cân, người ăn kiêng.
Lưu
ý, tránh lạm dụng quá nhiều gây khó khăn cho tiêu hóa.
Cách sử dụng hiệu quả
Nên
ăn hàng ngày vào buổi sáng và buổi chiều ăn từ 4-5 hạt/lần sẽ giúp da mịn màng,
tươi trẻ, giảm được cholesterol, thúc đẩy lưu thông máu và cung cấp calo.
Macca dung làm nhân bánh rất ngon (Internet)
Hạt mắc ca ngoài ăn liền còn được được sử dụng làm bánh, làm nhân sôcôla, chế biến
các món ăn xào, luộc hay ép lấy dầu, thậm chí có thể giã nhỏ rắc lên kem, món nộm…Nếu
được nướng ở nhiệt độ thấp, hạt sẽ có vị thơm ngon, ngậy và bùi hơn.
Cách bảo quản
Đối
với sản phẩm hạt nguyên vỏ – Nguyên liệu hoặc đã rang:
Bảo
quản tại nơi thoáng mát, khô ráo, điều kiện bình thường, tránh ánh sáng trực tiếp
gây tác dụng không tốt đối với nhân hạt mắc ca. Hạn sử dụng 1 năm kể từ ngày sản
xuất. Sau khi tách vỏ, thời gian sử dụng tốt nhất trong vòng 5 – 7 ngày. Bảo quản
tốt nhất ở nhiệt độ 8- 120 C độ ẩm dưới 55%.
Canh tác và phân phối tại Việt Nam
Hiện
nay, Theo ông Huỳnh Ngọc Huy - Tổng Thư ký Hiệp hội mắc ca Việt Nam thì đặc điểm
thổ nhưỡng, địa hình của khu vực Tây Nguyên có các tỉnh như Đăk Nông, Đăk Lak,
Gia Lai, Kon Tum…Ở phía bắc có tỉnh Sơn Lai, Lai Châu, Điện Biên và huyện Ba Vì
(Hà Nội) là phù hợp trồng loại cây này.
Rút
kinh nghiệm từ sự trồng đại trà ở Trung Quốc và ở một số tỉnh chưa hiệu quả, bà
con ở Đắk Lăk đã tiến hành trồng macca xen với các loại cây khác như café, hồ
tiêu nhằm hiểu rõ hơn về cây và tăng hiệu quả kinh tế. Cây macca được trồng rải
rác ở các huyện của Đắk Lak như Buôn
Đôn, Cư Jút, Cư M'gar, Đắk Mil, Đắk R'Lấp, Đắk Song…
Sản phẩm macca của Công ty TNHH Macca Đắk Lắk
Một
cây macca bói quả từ năm thứ 3, song từ năm thứ 5-7 mới cho nhiều quả hơn. Cây càng lâu năm, quả càng sai. Cây được chăm
sóc, bón phân như các cây trồng lâu năm khác. Vào vụ thu hoạch, Công ty TNHH
Macca Đắk Lắk thu mua, sấy khô và đóng gói.
Ngô
Diệp (Tổng
hợp)