Dọc triền đê sông Hồng trải rộng ra những đồng ruộng mùa xuân, khúc mọc mơn mởn như cỏ có phấn trắng ánh bạc. Nụ khúc tròn như nụ vối mầu tim tím làm nên món quà quê rất ngon là bánh khúc - thứ bánh làm bằng lá khúc chỉ mùa xuân ở miền bắc mới có.
Ta thường bắt gặp ở Hà Nội Bánh khúc hay xôi khúc, xôi cúc được rao bán vào các buổi tối, người bán (thường là nam) đội thúng bánh trên đầu đi dọc các phố và rao "Ai Khúc đê..." hay “Khúc xôi đê…”với một giọng điệu lanh lảnh. Và đặc biệt món xôi khúc ở góc chợ Đồng Xuân vốn chỉ bán vào mỗi buổi chiều cho tới tối thì cũng có thể gọi là ngon.
Thế nhưng muốn tận hưởng cái vị đặc sắc bạn phải về Hưng Yên, cũng từ gạo nếp, đậu xanh và lá khúc - thứ lá mầu ánh bạc mọc mơn mởn giữa đồng vào mùa xuân ở miền bắc và thịt lợn mỡ, nhưng vị bánh nơi đây hẳn sẽ lưu luyến mãi cho tới ngày ra đi.
Bánh thường được làm vào mùa rau khúc - dịp tháng 2, tháng 3 Âm lịch nguyên liệu chủ đạo làm nên hương vị. Lá khúc tươi non, hái từ buổi sớm, giã nhuyễn rồi trộn với bột gạo làm vỏ bánh. Rau khúc có hai loại: khúc tẻ và khúc nếp. Cây khúc tẻ có lá to hơn khúc nếp, nhưng khi làm bánh không ngon bằng. Vào mùa không có rau khúc, có người dùng lá su hào để thay lá khúc, nhưng bánh làm từ lá su hào không có được hương thơm đặc trưng của bánh làm từ lá khúc. Khi cây khúc trổ hoa bánh có vị ngon nhất, hoa càng già thì vị bánh càng đậm hương càng đặc biệt.
Nhân bánh được làm từ đậu xanh bỏ vỏ, ngâm nước cho bở, đồ chín tới, giã thật mịn, viên lại bằng quả trứng gà cùng với thịt ba chỉ thái hạt lựu, rắc thêm chút hạt tiêu cho dậy mùi. Sau khi dàn mỏng lớp vỏ bao kín nhân bánh, xếp từng lượt bánh vào nồi hấp như đồ xôi, mỗi lớp bánh lại rắc một lượt gạo nếp ngon đã ngâm kỹ làm áo. Thời gian từ khi nước sôi đến lúc bánh chín chừng tàn một que hương (khoảng 45 phút).
Vào vụ lá khúc nhiều, người ta đặc biệt làm riêng món bánh khúc ăn cũng ngon không kém món xôi khúc. Về quê cũng phải xếp hàng mới mua được bánh, chị bán hàng đon đả tới mức có người phương xa mua liền chục chiếc về làm quà.
Giữ lại một nét quê hương, để biết - để nhớ - để người con xa nhà luôn nhớ về một vùng quê với những buổi sớm mùa xuân đi hái lá khúc.
Quehuongonline