Các công ty nước ngoài đang thúc đẩy thu hẹp khoảng cách với các nhà sản xuất xe ô tô chạy bằng năng lượng mới (NEV) nội địa do điện khí hóa đang diễn ra mạnh mẽ và nhu cầu cao tại thị trường ô tô Trung Quốc.
Trong tháng 4, tại Triển lãm ô tô Thượng Hải, các tập đoàn ô tô toàn cầu BMW, Mercedes-Benz và Volkswagen tập trung giới thiệu những sản phẩm xe điện mới. Đầu tháng 4, Volkswagen công bố Trung tâm nghiên cứu phát triển và đổi mới ô tô điện trị giá 1 tỷ euro (1,1 tỷ USD) tại Hợp Phì với mục đích “điều chỉnh và phát triểm các sản phẩm của Tập đoàn nhanh và kịp thời hơn nữa, phù hợp với mong muốn của khách hàng Trung Quốc và rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường.”
Tại Trung Quốc, trong ngành ô tô đang diễn ra sự chuyển đổi nhanh chóng từ động cơ đốt trong sang điện khí hóa. NEV chiếm 25,6% tổng doanh số bán ô tô của Trung Quốc trong năm 2022, tăng từ 4,7% trong năm 2019. Công ty xếp hạng tín dụng và nghiên cứu thị trường toàn cầu Fitch Ratings dự đoán, ô tô điện sẽ chiếm hơn 35% doanh số bán xe con trong năm 2023.
Trái ngược với phân khúc xe động cơ đốt trong (ICE) thông thường, các công ty sản xuất ô tô nội địa Trung Quốc thống trị phân khúc EV với thị phần khổng lồ 81%, theo công ty nghiên cứu thị trường Counterpoint và các thương hiệu EV nước ngoài đang tìm cách gia tăng thị phần này.
Nick Lai, trưởng bộ phận nghiên cứu vốn chủ sở hữu Trung Quốc và trưởng bộ phận nghiên cứu ô tô châu Á-Thái Bình Dương tại công ty dịch vụ tài chính JPMorgan cho biết: “Quyết tâm thúc đẩy động lực kinh doanh xe điện (EV) của một số thương hiệu nước ngoài, thu hẹp khoảng cách thị phần với các doanh nghiệp đối thủ Trung Quốc rất rõ ràng.”
Chỉ cần đánh giá về đám đông tại buổi trình diễn, có thể thấy nhu cầu EV là hiển nhiên, ông Lai nói. Ông cho biết thêm, triển lãm bắt đầu ngày 18/4 và kéo dài đến ngày 27/4. Sự khác biệt hóa sản phẩm thông qua những thiết kế độc đáo và công nghệ bổ sung là trọng tâm chính của những thương hiệu Trung Quốc, đặc biệt trong phân khúc NEV thông minh.
Theo JPMorgan, những người mua ô tô điện Trung Quốc trẻ hơn khoảng 10 tuổi so với khách hàng ở Mỹ và Châu Âu, một sự khác biệt mang đến cho các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc cơ hội chiếm ưu thế thị phần.
Những thương hiệu nội địa đã thành công khi đặt mục tiêu cung cấp cho khách hàng trẻ tuổi với nhữngc mẫu xe, được trang bị các tính năng công nghệ mới nhất, đặc biệt là bảng điều khiển có màn hình cảm ứng. Lai cho biết, những mẫu xe mới này cung cấp những chức năng kết nối mạng hấp dẫn, đưa đến những cảm nhận ấn
Theo ING Research, các công ty sản xuất xe Đức, Nhật Bản và Mỹ đang theo sát những thương hiệu Trung Quốc trên thị trường xe điện của quốc gia này. BYD đã thống trị thị trường năm 2022, doanh số xe điện chạy pin chiếm thị phần hơn 30% và xe điện lai (hybrid) sạc điện chiếm 27%.
Đinh hướng chiến lược của Trung Quốc nhằm đạt được mức trung hòa carbon vào năm 2060 sẽ thúc đẩy ngành công nghiệp xe điện hơn nữa. ING Research kỳ vọng xe điện sẽ chiếm hơn một nửa doanh số xe du lịch mới được bán vào năm 2030. Nhiều tính năng công nghệ hơn, nhiều đối thủ mới tham gia vào cuộc cạnh tranh khốc liệt bằng các mẫu xe NEV mới và khách hàng có thể sẽ được hưởng lợi nhiều nhất trong cuộc đua.
Nhà tỷ phú Elon Musk cho biết, Tesla sẽ ưu tiên tăng trưởng doanh số bán hàng hơn lợi nhuận, một dấu hiệu cho thấy một cuộc chiến giá cả đã bắt đầu. Ông Lai lưu ý, các nhà sản xuất ô tô Volkswagen và Xpeng đã giảm giá xe điện tại Trung Quốc trong năm 2023, cuộc chiến giá cả sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận của các nhà sản xuất ô tô như thể hiện trong kết quả kinh doanh của quý I năm 2023.
James Luu, giám đốc điều hành và lãnh đạo nhóm ngành công nghiệp đa dạng cho châu Á tại Deutsche Bank cho biết, các nhà sản xuất tiếp tục phải chịu áp lực về giá, đặc biệt trong phân khúc thị trường đại chúng, do chu kỳ sản phẩm ngắn hơn và chi phí đầu vào thấp hơn.
“Thị phần vẫn là ưu tiên số một của các nhà sản xuất ô tô, đồng thời cũng là tâm điểm của các nhà đầu tư khi doanh số bán xe điện tiếp tục tăng,” ông Lưu phân tích. Những nhà sản xuất ô tô, các mẫu xe và công nghệ mới trưng bày tại triển lãm Thượng Hải chi thấy tính cạnh tranh khốc liệt của thị trường Trung Quốc.
Ông Lưu nói: “Xe điện của Trung Quốc cung cấp hệ thống thông tin giải trí và kết nối mạnh mẽ, vượt trội so với các OEM (nhà sản xuất thiết bị gốc) toàn cầu, sức mạnh thương hiệu của các OEM cao cấp đã cho phép doanh nghiệp duy trì thị phần tại Trung Quốc, nhưng xe điện Trung Quốc hiện đang thống trị đầu vào và thị trường.
“Thiết kế xe hơi trong nước ít nhất ngang bằng, nếu không muốn nói là vượt trội hơn các OEM nước ngoài ở phân khúc bình dân, phổ thông và cao cấp. Với những cải tiến về thiết kế y và lợi thế về giá thành hiện nay, xe điện của Trung Quốc đã có thể sẵn sàng cạnh tranh trên thị trường xuất khẩu.”
Paul Gong, nhà phân tích ô tô tại UBS cho biết, thị trường Trung Quốc đang thay đổi nhanh và năng động hơn so với thị trường châu Âu và Mỹ. Các thương hiệu nội địa của Trung Quốc đã có thể so sánh với các thương hiệu quốc tế về chất lượng. Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc cung cấp công nghệ hàng đầu và tiết kiệm chi phí, “giúp các công ty nội địa có những lợi thế hơn so với các thương hiệu nước ngoài”, Ông Gong nói.
Ông Gong nói: “Mặc dù một số chuyên gia lo lắng về sự gia tăng cạnh tranh và tiềm năng giảm lợi nhuận của doanh nghiệp trong cuộc chiến giá cả, nhưng cạnh tranh thường là yếu tố quan trọng thúc đẩy những tiến bộ trong công nghệ. Nếu không có cạnh tranh, thị trường sẽ trở nên trì trệ và không có động lực thay đổi. Các nhà sản xuất ô tô hiểu rất rõ rằng, điều quan trọng là phải tập trung vào đổi mới và phát triển bền vững. Ngay cả khi lợi nhuận ngắn hạn không cao, nhưng các tài sản vô hình như phạm vi ảnh hưởng của thương hiệu và những tiến bộ công nghệ có ý nghĩa quan trọng trong thành công lâu dài.