Theo trang Tech Wire Asia, dẫn nguồn từ Reuters, ngày 20/7, Bộ trưởng Giao thông Vận tải Mỹ Pete Buttigieg trong cuộc phỏng vấn với Reuters cho biết, cơ quan ông có những lo ngại về an ninh quốc gia đối với các công ty xe tự hành (AV) của Trung Quốc tại thị trường Mỹ, sau khi một số nhà lập pháp kêu gọi hạn chế hoạt động của những hãng xe này.

 

Vấn đề đầu tiên và quan trọng nhất, sự hiện diện rộng rãi xe tự lái Trung Quốc ở Mỹ. Theo số liệu báo cáo hàng năm của Bộ phương tiện cơ giới California về thử nghiệm xe tự lái ở bang, công bố vào ngày 17/2, các công ty Trung Quốc đã thử nghiệm phương tiện tự hành ở bang California trong suốt năm 2022, ngay cả khi một số nhà hoạch định chính sách bày Mỹ bày tỏ quan ngại về rủi ro an ninh quốc gia.

Các công ty Trung Quốc, bao gồm Baidu's Apollo, Pony.ai, AutoX, WeRide, Didi Chuxing, Qcraft và Deeproute.ai đã thử nghiệm những phương tiện tự lái của doanh nghiệp ở California vào năm 2022, chạy được tổng cộng hơn 450.000 dặm (724.205 km) trong khoảng thời gian được đề cập trong báo cáo là từ tháng 12/2021 đến tháng 11/2022). Pony.ai dẫn đầu nhóm các doanh nghiệp Trung Quốc, những chiếc xe thử nghiệm của công ty đã chạy được 280.413 dặm.

 Thống kế số lượng thử nghiệm AV của các công ty Trung Quốc. Ảnh: Cơ quan quản lý Xe cơ giới California

Điều được các nhà lập pháp Mỹ quan tâm là những nhà sản xuất xe tự hành (AV) Trung Quốc đang có xu hướng nâng cao mức độ thử nghiệm AV mà những doanh nghiệp này đã thực hiện năm 2021. Trong năm 2021, các phương tiện AV thử nghiệm đã chạy hơn 510.000 dặm (hơn 821.000 km) quanh California. Mặc dù hầu hết các nhà sản xuất AV giảm số lượng các chuyến thử nghiệm ở California trong năm 2022, nhưng hai công ty WeRide và Apollo đã chạy vượt qua số lượng thử nghiệm, đã thực hiện vào năm 2021.

Các phương tiện tự hành mang nhãn hiệu WeRide của Công ty khởi nghiệp tự lái Trung Quốc đang được thử nghiệm tại khuôn viên công ty San Jose của công ty ở Thung lũng Silicon, California. Ảnh Tech Wire Asia.

Những công ty xe tự hành của Trung Quốc như Inceptio, NIO và XPeng có giấy phép tiến hành thử nghiệm tại bang này, nhưng hồ sơ cho thấy, các doanh nghiệp không tiến hành thử nghiệm xe tự lái năm 2023.

Các phương tiện tự hành của Trung Quốc khiến các quan chức Mỹ lo ngại

Nỗi lo xe tự lái bị biến thành “vũ khí” bắt đầu từ năm 2017, khi công nghệ xe tự lái được cho là phát triển nhanh hơn mức các cơ quan quản lý Mỹ có thể theo kịp. Kể từ đó, các chính quyền bang và nước Mỹ đấu tranh vấn đề, khi nào thì cho phép xe tự lái lưu thông trên đường công cộng và trong những điều kiện nào.

Cuối năm 2022, các nhà lập pháp Mỹ thực sự lo ngại về làn sóng ô tô tự hành, ồ ạt thu thập dữ liệu của Trung Quốc tràn ngập đường phố Mỹ. Trong một bức thư gửi Cục Quản lý An toàn Giao thông Đường cao tốc Quốc gia Mỹ ngày 18/11/ 2022, nghị sĩ hạ viện bang Texas August Pfluger đã đã đặt câu hỏi, liệu Washington có chuẩn bị sẵn sàng cho mối đe dọa an ninh do làn sóng phương tiện tự lái thông minh do Trung Quốc sản xuất, sắp tới sẽ tràn ngập đường phố nước Mỹ hay không.

Ông Pfluger viết: “Tôi vẫn lo ngại rằng việc thiếu sự giám sát của Mỹ đối với công nghệ AV đã mở ra cơ hội cho một quốc gia nước ngoài theo dõi trên đất Mỹ, vì các công ty Trung Quốc có khả năng chuyển dữ liệu quan trọng sang cho Bắc Kinh. Ông yêu cầu cơ quan quản lý giải thích cách nhìn nhận nguy cơ rủi ro an ninh quốc gia do những công ty xe tự hành Trung Quốc có thể gây ra.

Trong một bức thư khác ngày 17/7/2023 gửi cho Buttigieg và Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo, một nhóm gồm 4 nhà lập pháp lưỡng đảng yêu cầu mở cuộc điều tra về tình trạng mở rộng sự hiện diện của công nghệ AV Trung Quốc ở Mỹ và phương pháp hạn chế tác hại của công nghệ này.

“AV được trang bị những công nghệ như LiDAR, Radar, camera, Trí tuệ Nhân tạo (AI) và hàng loạt các cảm biến, linh kiện bán dẫn tiên tiến khác, có thể được sử dụng để thu thập dữ liệu về người dân Mỹ và cơ sở hạ tầng, cung cấp cho trung tâm doanh nghiệp ở Trung Quốc và cuối cùng là cho chính quyền và quân đội Trung Quốc”, các nhà lập pháp viết. Cũng như lá thư tháng 11/2022, các nhà lập pháp trong lá thư tháng 7 này đã chia sẻ những lo ngại tương tự về xe tự lái và chương trình thử nghiệm thiết bị ở Mỹ.

Nói chuyện với Reuters, ông Buttigieg đề cập đến phản hồi bức thư mà ông nhận được nói.: “Cho dù chúng ta đề cập đến phần cứng hay phần mềm, theo cùng một hướng, xuất hiện những lo ngại về vấn đề an ninh trong lĩnh vực viễn thông hoặc TikTok, đồng thới với những lo ngại xung quanh công nghệ xe tự hành.”

Các công ty AV Trung Quốc ở Mỹ sẽ đối mặt với những hạn chế?

Hầu hết các nhà lập pháp Mỹ cho rằng, Trung Quốc có thể sử dụng những phương tiện tự trị, được kết nối mạng xã hội như một phương thứctích hợp những hệ thống và công nghệ của quốc gia này vào cơ sở hạ tầng của Mỹ, nhờ đó Bắc Kinh có thể thu thập thông tin tình báo và thậm chí tác động lên tư tưởng của người dân Mỹ.

Đến thời điểm này, Mỹ và hầu hết các quốc gia đồng minh đã áp đặt lệnh cấm tập đoàn công nghệ khổng lồ Huawei của Trung Quốc xây dựng cơ sở hạ tầng truyền thông 5G. Do đó, ranh giới tiếp theo của cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung chắc chắn là các phương tiện giao thông “thế hệ tiếp theo”.

Không chỉ có Mỹ. Trung Quốc cũng có những quan ngại về những loại xe điện thông minh do các doanh nghiệp Mỹ sản xuất. Đầu năm 2022, Bắc Kinh đưa ra những hạn chế nghiêm ngặt đối với EV Tesla, đặc biệt là xung quanh các cơ sở quân sự trong các tình huống căng thẳng lên cao trên eo biển Đài Loan.

Các công ty Trung Quốc, thử nghiệp EV tự hành vẫn không bị hạn chế ở California, đang tận dụng tối đa giấy phép thử nghiệm được chính quyền địa phương cấp. Nhưng sự lo lắng ngày càng tăng của Washington về những hoạt động tình báo từ phía Trung Quốc có thể sẽ gây khó khăn cho những công ty AV của Trung Quốc khi triển khai kinh doanh thương mại ở Mỹ trong những năm tới.