Các nhà sản xuất xe điện (EV) Trung Quốc, đã vượt qua các đối thủ nước ngoài, giành vị trí dẫn đầu bảng xếp hạng doanh số bán hàng tại quê hương đang thâm nhập vào châu Âu và đối mặt với những thách thức mới.
Những định kiến về mô hình sản xuất của Trung Quốc, chi phí nhập khẩu và thị trường EV kém phát triển chỉ là một phần trong số những vấn đề mà các thương hiệu Trung Quốc như BYD, Nio và MG của SAIC sẽ phải vượt qua để phát triển kinh doanh sản xuất ở châu Âu. Các công ty Trung Quốc đã có một khởi đầu đầy hứa hẹn.
Mẫu NIO ET5 và xe thể thao NIO EP9 được trưng bày tại NIO House, phòng trưng bày của NIO Inc. ở Berlin, Đức ngày 17/8/2023. Reuters/Annegret Hilse
Trong số những EV mới được bán ở châu Âu từ đầu năm 2023 đến nay, 8% do các thương hiệu Trung Quốc sản xuất, tăng từ 6% vào năm 2022 và 4% vào năm 2021, theo công ty tư vấn ô tô Inovev.
Đồng thời, các doanh nghiệp Trung Quốc đang mở rộng thị trường. Theo một nghiên cứu của công ty dịch vụ tài chính Đức Allianz, sẽ có khoảng 11 mẫu EV mới cho đại chúng do Trung Quốc sản xuất sẽ ra mắt ở châu Âu năm 2025,.
Các nhà sản xuất ô tô phương Tây đang lo lắng. Tháng 7/2023, Carlos Tavares, Giám đốc điều hành công ty sản xuất ô tô nổi tiếng Peugeot-to-Fiat Stellantis, cảnh báo sẽ diễn ra một "cuộc xâm lược" của EV giá rẻ Trung Quốc ở châu Âu.
Nhưng các công ty đến từ Trung Quốc cũng đang trong cuộc chiến gay gắt để cố gắng ra mắt những mẫu EV mới, có kế hoạch cắt giảm chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm. Vì vậy những doanh nghiệp Trung Quốc, thâm nhập thị trường châu Âu sẽ buộc phải nỗ lực giành vị trí dẫn đầu thị trường.
Tại một cuộc họp báo tuần trước ở Bắc Kinh, Chen Shihua, phó chủ tịch hiệp hội sản xuất ô tô Trung Quốc cảnh báo, các thành viên của hiệp hội có thể đang phân tán quá mỏng nguồn lực trong kế hoạch mở rộng của doanh nghiệp.
"Sẽ không thuận buồm xuôi gió khi các nhà sản xuất ô tô của chúng ta vươn ra toàn cầu", ông Shihua nói. "Chúng ta cần chú ý đến những rủi ro... Hiện các công ty có thể bị kéo căng quá mức trên nhiều lĩnh vực khác nhau và đầu tư dàn trải, thâm nhập vào các khu vực thị trường nước ngoài nhưng không có sự tập trung rõ ràng".
Chi phí kinh doanh cao ở châu Âu
Trong một dấu hiệu cho thấy tham vọng của doanh nghiệp Trung Quốc, Đại hội xe năng lượng mới thế giới của các nhà sản xuất EV quốc gia này sẽ diễn ra tại Munich vào tháng 9/2023 trong khuôn khổ của triển lãm thương mại ô tô IAA của Đức, lần đầu tiên diễn đàn xe năng lượng mới của Trung Quốc được tổ chức ở nước ngoài.
Át chủ bài trong gói sản phẩm của Trung Quốc là giá thành sản phẩm. Giá trung bình của một chiếc EV ở Trung Quốc dưới 32.000 euro (35.000 USD) trong nửa đầu năm 2022 so với khoảng 56.000 euro ở châu Âu, các nhà nghiên cứu tại công ty nghiên cứu thị trường ô tô toàn cầu Jato Dynamics cho biết.
Nhưng các thương hiệu Trung Quốc có thể sẽ phải vượt qua rất nhiều khó khăn để có thể bán EV ở châu Âu với giá rẻ như ở quê nhà.
“Hậu cần xe điện, thuế kinh doanh, thuế nhập khẩu và đáp ứng những yêu cầu chứng nhận của châu Âu đều làm tăng thêm chi phí,” Spiros Fotinos, Giám đốc điều hành Châu Âu của thương hiệu Trung Quốc Zeekr, thuộc sở hữu của công ty Geely cho biết.
MG - thương hiệu EV Trung Quốc bán chạy nhất ở châu Âu cho biết, thách thức lớn nhất của công ty là đưa xe từ Trung Quốc đến những điểm phân phối châu Âu thông qua các cảng biển đang quá tải với thời gian giao hàng kéo dài.
Những điều kiện kỹ thuật ưu tiên của châu Âu như pin lớn để cung cấp năng lượng cho các chuyến đi tầm xa, cũng sẽ làm tăng thêm chi phí cho hoạt động thương mại, Alexander Klose, giám đốc ở nước ngoài của công ty khởi nghiệp EV Trung Quốc Aiways cho biết.
Thu phục niềm tin người tiêu dùng
Một số thương hiệu Trung Quốc như MG đã nổi tiếng ở châu Âu, những thương hiệu khác hoàn toàn mới như XPeng và Nio cần có thời gian xây dựng niềm tin.
Những cuộc khảo sát cho thấy, hầu hết người mua EV tiềm năng ở châu Âu không nhận ra các thương hiệu Trung Quốc. Các khách hàng tiềm năng do dự khi quyết định mua một chiếc xe Trung Quốc, tương tự cuộc đấu tranh nặng nề kéo dài hàng thập kỷ của các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản và Hàn Quốc để giành được niềm tin người tiêu dùng dồng thời sản xuất các sản phẩm, thích nghi với thị hiếu châu Âu.
Chỉ 14% trong số 1.629 người tiêu dùng Đức, được công ty dữ liệu và dư luận toàn cầu YouGov khảo sát năm 2022 biết đến BYD, nhà sản xuất xe điện lớn thứ 2 thế giới sau Tesla. Tổng cộng 17% người dân nghe nói về thương hiệu cao cấp Nio, chỉ có 10% biết về thương hiệu Lynk & Co của Geely và 8% nghe nói đến XPeng.
Thống kê của cuộc khảo sát cho biết, trong số 95% người tiêu dùng biết về Tesla, 10% sẽ cân nhắc mua xe này như phương tiện tiếp theo,. Nhưng trong số những người biết về các thương hiệu Trung Quốc, 1% hoặc ít hơn sẽ cân nhắc mua một chiếc.
Aiways cho biết công ty quyết định không quảng cáo về các cơ sở sản xuất ở Trung Quốc của doanh nghiệp do lo ngại, người tiêu dùng châu Âu sẽ do dự khi cân nhắc mua các sản phẩm do Trung Quốc sản xuất.
Một số nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã đảm bảo được xếp hạng an toàn năm sao theo tiêu chuẩn an toàn châu Âu, vượt xa những yêu cầu pháp lý để cố gắng xóa đi sự nghi ngờ của khách hàng.
CEO Fotinos của Zeekr ở châu Âu cho biết, doanh nghiệp sẽ cố gằng giành được sự tin tưởng của người tiêu dùng thông qua các cuộc chạy xe thử nghiệm và phòng trưng bày, nơi người mua sắm châu Âu có thể tự đánh giá chất lượng EV trực tiếp. Fotinos phát biểu:
"Khi người mua tiếp xúc với sản phẩm... so với một sản phẩm châu Âu tương đương quen thuộc nhưng chất lượng và thông số kỹ thuật cao hơn nhiều. Nhận thức mới khiến khách hàng bất ngờ",
Nhà sản xuất ô tô nhà nước Trung Quốc GAC, doanh nghiệp bán số lượng xe EV lớn thứ ba ở Trung Quốc đã mở một văn phòng thiết kế ở Milan để cảm nhận sở thích của người dùng châu Âu trước khi chuyển sang cung cấp EV trên thị trường này.
Ông Klose của Aiways nói: "Cách duy nhất để vượt qua thách thức là tham gia vào cuộc cạnh tranh."