Công ty công nghệ năng lượng tái tạo Anh phát triển pin mặt trời màng mỏng (microgroove) trên cơ sở vật liệu tiên tiến perovskites, có thể sẽ là kỹ thuật thúc đẩy cuộc cách mạng trong sản xuất điện mặt trời.
Neil Spann, giám đốc điều hành của nhà sản xuất năng lượng mặt
trời màng mỏng Power Roll của Anh, giới thiệu một giải pháp công nghệ năng lượng
xanh, có khả năng mở rộng thương mại cao sản xuất điện mặt trời, hiện đang phụ
thuộc quá nhiều vào các module pin silicon.
Những thách thức trong pin điện mặt trời silicon
Khi năng lượng mặt trời chiếm tỷ trọng ngày càng cao trong hỗn
hợp năng lượng, vật liệu silicon đóng vai trò thống trị trong sản xuất bảng điều
khiển. Bảng pin điện silicon chiếm 95% trong tổng số 14 GW công suất phát module
năng lượng mặt trời, được triển khai tại Vương quốc Anh.
Tổng số năng lượng mặt trời cung cấp cho 4% nhu cầu năng lượng
của Anh. Chiến lược năng lượng năm 2022 của chính phủ kêu gọi tăng gấp 5 lần
công suất điện trời lên 70 GW năm 2035.
Nhưng việc cung cấp thêm 56 GW trên cơ sở các module bảng in
điện mặt trời silicon gây ra những tác động đáng kể đến xã hội, nền kinh tế và
an ninh quốc gia, thúc đẩy nghiên cứu về những lựa chọn thay thế, sử dụng vật
liêu perovskites tiên tiến hơn.
Việc sản xuất các tấm pin điện silicon rất tốn kém và phức tạp,
Anh hiện không có nhiều năng lực sản xuất các tấm pin điện mặt trời silicon nên
phải dựa hoàn toàn vào nguồn hàng nhập khẩu.
Sự tập trung về mặt địa lý của các chuỗi cung ứng toàn cầu đặt
ra những thách thức về an ninh năng lượng và hậu cần kỹ thuật. Quy trình sản xuất
những tấm pin mặt trời thường có lượng khí thải carbon cao, thời gian hoàn
thành trung hòa carbon đối với pin mặt trời silicon, khoảng thời gian mà một tấm
pin phải tạo ra điện bù đắp cho việc loại bỏ lượng khí thải carbon trong quá
trình sản xuất ở mức 300 ngày đến 350 ngày.
Hơn thế nữa, độ cứng và khối lượng lớn của những tấm pin mặt
trời silicon thường chỉ giới hạn ứng dụng cho các trang trại năng lượng mặt trời
trên mặt đất và lắp đặt trên các mái nhà. Ước tính 1 gigawatt công suất phát điện
mặt trời cần khoảng 2,5 triệu tấm bảng pin điện. Để đạt được 70 GW theo yêu cầu
vào năm 2035 sẽ cần một diện tích rất lớn đất đai. Chính vì nguyên nhân này, Cơ
quan Năng lượng Quốc tế đang kêu gọi đa dạng hóa phương thức sản xuất điện mặt
trời.
Perovskites có phải là câu trả lời không?
Từ lâu, các nhà khoa học đã quan tâm đến tiềm năng sử dụng
perovskite để sản xuất năng lượng mặt trời do có những đặc tính điện tử và siêu
dẫn trong tinh thể vật chất, được tìm thấy rất nhiều trong lớp phủ Trái đất. Nguyên
liệu perovskite rẻ tiền và có những đặc tính đặc biệt, có khả năng hấp thụ các
photon ánh sáng, tạo ra dòng điện tử và hình thành dòng điện nên vật liệu này
là một ứng viên lý tưởng thay thế silicon trong sản xuất năng lượng mặt trời.
Với sự quan tâm đặc biệt đến perovskites, các nhà sản xuất pin
điện mặt trời đang tìm kiếm những phương thức sáng tạo để kết hợp chúng vào sản
xuất PV và công ty Power Roll thành công chế tạo pin điện mặt trời siêu mỏng
trên cơ sở perovskites.
Power Roll, có trụ sở chính tại Sunderland đã phát triển một
màng năng lượng mặt trời nhẹ, linh hoạt, độc đáo có khả năng sản xuất điện xanh
với chi phí cực thấp, rẻ hơn tới 20 lần so với các pin điện mặt trời PV linh hoạt
hiện có.
Bằng phương pháp áp dụng các lớp phủ khác nhau cho thiết kế
vi rãnh linh hoạt, màng mỏng Power Roll cũng có thể sử dụng lưu trữ năng lượng
và sản xuất tụ điện. Màng PV microgroove của Power Roll phù hợp với các mái nhà
không chịu lực, tích hợp vào tòa nhà, các phương tiện vận chuyển, ứng dụng di động,
dự án điện không kết nối lưới quốc gia và hệ thống các cảm biến IoT.
Công nghệ cuộn đến cuộn
Doanh nghiệp được cấp bằng sáng chế cho một kỹ thuật áp dụng
perovskites cho chất nền nhẹ, dẻo: polyetylen terephthalate (PET), tấm nhựa nhiệt
dẻo công nghiệp. Chất nền PET được dập nổi các rãnh hình chữ v nhỏ hoặc “rãnh
siêu nhỏ” rộng không quá 1 hoặc 2 micromét.
Các rãnh siêu nhỏ được in cực kỳ chính xác trên PET ổn định
nhiệt bằng quy trình cuộn sang cuộn, hình thành các đường dẫn điện, được thiết
kế để tối ưu hóa dòng điện tử và “điều chỉnh” đầu ra điện của module năng lượng
mặt trời.
Thành của các rãnh siêu nhỏ được phủ bằng kim loại, đóng vai
trò là điện cực, tiếp theo là lớp oxit đóng vai trò là lớp vận chuyển điện tử
(ETL) và lớp vận chuyển lỗ hổng (HTL). Mực perovskite được in vào các rãnh trên
các lớp ETL/HTL hình thành pin mặt trời siêu mỏng, linh hoạt, còn gọi là “màng
năng lượng mặt trời” mỏng hơn 100 lần so với những tấm pin mặt trời silicon.
Phương thức sản xuất cuộn sang cuộn là một quy trình đơn giản
và có thể mở rộng được sử dụng trong các lĩnh vực chi phí thấp như bao bì và là
điều kiện then chốt cho chi phí thấp của phim năng lượng mặt trời. Điều quan trọng
là kỹ thuật bỏ qua những bước sản xuất liên quan đến các công nghệ PV linh hoạt
khác.
Kỹ thuật in tráng pin điện mặt trời công nghệ màng mỏng perovskites của Power Roll. Ảnh pv-magazine
Sau khi phủ và ủ mực perovskite, quy trình tiếp theo quá
trình gia nhiệt củng cố tính mềm dẻo, một lớp màng chắn kết dính áp lực được phủ
lên trên cùng trong một quy trình liên tục để bảo vệ perovskite đã kết tinh. Có
thể áp dụng những màng chắn an toàn và một tấm màng phía sau bằng giấy bạc, sử
dụng phương pháp cán màng áp lực hoặc chân không.
Để nghiên cứu tỷ lệ chi phí trên độ bền, Power Roll đã thực
hiện những thử nghiệm nhiều tuần với nhiều loại màng chắn và phương pháp cán
màng khác nhau khi tiếp xúc với các điều kiện môi trường trong 6 tháng liên tiếp.
Kết quả cho thấy, các loại phim có màng cản chi phí cao và cán màng chân không
không bị suy giảm hiệu suất trong khi những phim có rào cản chi phí thấp và cán
màng áp lực bị ảnh hưởng suy giảm công suất ở các cạnh riềm. Thử nghiệm bổ sung
tiếp tục được thực hiện.
Phương pháp của Power Roll tạo ra PV perovskite với chi phí
sản xuất rẻ hơn 5 lần và thời gian hoàn vốn carbon ngắn hơn tới 10 lần so với những
tấm pin mặt trời silicon truyền thống.
Khả năng ứng dụng rộng rãi
Sự kết hợp giữa các rãnh siêu nhỏ và perovskite tạo ra màng pin
điện mặt trời linh hoạt, nhẹ, hiệu quả với chi phí chỉ bằng một phần nhỏ so với
những tấm pin mặt trời silicon khối lượng lớn và nặng nề. Tính linh hoạt và quy
trình lắp đặt đơn giản cho phép màng điện mặt trời perovskite có thể được lắp đặt
ở mọi nơi, trong các tình huống không thể triển khai những tấm pin mặt trời
silicon như tích hợp với cửa sổ, rèm, xe cộ, mái chịu lực thấp và bề mặt thẳng
đứng. Trong khi các trang trại pin điện mặt trời chiếm một diện tích rất lớn
không gian xanh, PV perovskite có thể tận dụng mọi khu vực địa hình, đã được
phát triển cho khu dân cư hoặc sản xuất, thương mại.
Thị trường lớn nhất cho phim năng lượng mặt trời là trên các
mái nhà thương mại và công nghiệp. Chỉ 1/4 trong số 2,5 tỷ mét vuông mái nhà hướng
nam của Anh có thể tạo ra 30% nhu cầu năng lượng cho quốc gia này. Màng năng lượng
mặt trời perovskite PV có thể được lắp đặt trên không gian mái nhà phi kết cấu
với giá rẻ và ở quy mô lớn, giúp Anh đáp ứng những mục tiêu then chốt về an
ninh năng lượng và không phát thải carbon.
Công nghệ đơn giản, linh hoạt là cơ hội cho phim năng lượng
mặt trời vượt ra ngoài biên giới Anh. Quy trình sản xuất dễ tái tạo và có thể
được cấp phép trên toàn cầu, sẽ đẩy nhanh quá trình phát triển năng lượng mặt
trời. Với chưa đến 2% số mái nhà toàn cầu có lắp đặt năng lượng mặt trời, đây
là cơ hội kinh doanh rất lơn cho PV perovskite nhẹ, chi phí thấp.
Phim năng lượng mặt trời linh hoạt, có thể được tích hợp
trên tất cả các loại mái nhà và trên rất nhiều loại bề mặt. Công nghệ sẽ tăng
cường khả năng sản xuất năng lượng sạch ở những khu vực trên thế giới hiện đang
không có bất kỳ cơ sở hạ tầng năng lượng tái tạo quan trọng nào. Perovskite PV
dự kiến sẽ được triển khai ra thị trường ngay trong năm 2023 với khả năng áp
dụng rộng rãi vào năm 2025 và sẽ là sản phẩm cách mạng hóa lĩnh vực năng lượng
mặt trời.