Polyme cốt sợi carbon trở thành vật liệu chủ đạo trong ngành chế tạo máy bay nhờ những đặc tính nhẹ, cứng và rất bền vững dưới tác động môi trường.
Nhưng các thành phần cấu thành càng lớn thì công cụ sản xuất
cũng phải có kích thước lớn hơn, mở rộng đến các buồng gia nhiệt hoặc bình áp suất,
thường được gọi là nồi áp suất. Nhu cầu kỹ đặt ra này đòi hỏi nỗ lực kỹ thuật
và nguồn đầu tư tài chính cao.
Ví dụ, một mảnh cánh máy bay được chế tạo từ nhiều lớp vật
liệu composite khác nhau, xếp chồng lên nhau và ép thành hình dạng mong muốn.
Các buồng gia nhiệt lớn hoặc nồi áp suất tương ứng kết gắn chặt các lớp lại với
nhau tạo ra một mảnh cánh bền vững khí động học, nhẹ và đàn hồi.
Do nhu cầu các phương tiện bay ngày càng tăng lên, những
thách thức kỹ thuật đã trở lên khó giải quyết với các buồng gia nhiệt, nồi áp
xuất khổng lồ, các kỹ sư tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) tuyên bố, đã có
giải pháp khắc phục nhu cầu cần có lò gia nhiệt kích thước lớn và nồi áp suất bằng
cách sử dụng một phương pháp mới để tạo ra các cấu trúc composite hiệu suất
cao, kích thước lớn.
Brian Wardle, giáo sư ngành hàng không và du hành vũ trụ, nghiên
cứu sinh sau tiến sĩ Jeonyoon Lee, Seth Kessler thuộc tập đoàn Metis Design
Corporation phối hợp nghiên cứu quy trình sản xuất mới nhằm giải quyết thách thức,
tăng tốc độ sản xuất.
Sáng kiến của nhóm nghiên cứu được công bố trong tạp chí Giao
diện Vật liệu Nâng cao Advanced Materials Interfaces.
Nghiên cứu ban đầu
Năm 2015, nhóm nghiên cứu phát hiện ra phương pháp ép dính
các lớp composite lại mà không cần lò gia nhiệt. Để thực hiện được kỹ thuật đột
phá này, các nhà nghiên cứu bọc các tấm vật liệu tổng hợp trong một màng siêu mỏng
ống nano carbon, sau đó sử dụng dòng điện tạo ra nhiệt, khiến các vật liệu được
hấp nóng lên, xử lý bề mặt và kết dính chặt với nhau. Nhóm nghiên cứu gọi đây
là kỹ thuật ép dính ngoài lò nướng.
Bằng kỹ thuật này, nhóm nghiên cứu sản xuất được vật liệu tổng
hợp vững chắc như các composites thông thường cho ngành chế tạo máy bay, được làm
trong lò gia nhiệt lớn, nhưng chỉ cần 1% năng lượng so với kỹ thuật trước đây. Như
vậy, các nhà nghiên cứu có được giải pháp thay thế cho nồi hấp gia nhiệt áp suất
cao
Thách thức đã được giải quyết, các nhà nghiên cứu đã phải
tìm một giải pháp thay thế cho nồi hấp áp suất lớn, áp suất cao.
Như đã biết, mỗi bề mặt đều có một độ nhám cụ thể, ngay cả
trên các bề mặt rất mịn. Khi hai lớp vật liệu được đặt lại với nhau, giữa 2 lớp
có một lượng không khí nhỏ, đây là nguồn gốc của những khoảng lỗ rỗng và điểm yếu
trong composites, kết gắn các lớp vật liệu khác nhau.
Trong quá trình gia nhiệt áp lực sẽ tác động đều lên bề mặt
để loại bỏ các khoảng trống không khí, khiến cho bề mặt vật liệu tiếp xúc tuyệt
đối với nhau. Vấn đề đặt ra là làm thế nào loại bỏ được quá trình này?
Màng sợi nano carbon tạo hiệu ứng mao dẫn
Các nhà nghiên cứu đưa ra ý tưởng sử dụng một màng mỏng các ống
nano carbon giữa hai vật liệu để triệt tiêu những khoảng trống.
Giáo sư Brian Wardle cho biết, sau nhiều nghiên cứu và những
sáng tạo mới, tập trung vào ý tưởng này, Jeonyoon Lee tìm ra những tính chất đặc
trưng của vật liệu mạng nano, phục vụ cho mục đích đặt ra.
Ông Lee nhận thấy, khi các vật liệu được gia nhiệt và làm mềm,
hiệu ứng mao dẫn các ống nano sẽ kéo các lớp vật liệu lại với nhau.
Khai thác tính chất này, các nhà nghiên cứu bọc các lớp vật
liệu bằng màng nano carbon, sử dụng một dòng điện làm nóng vật liệu dưới áp lực
cần thiết để tạo lên vật liệu tổng hợp cần thiết.
Nhóm nghiên cứu của MIT cho biết, kết quả là vật liệu tổng hợp
thu được không có khoang rỗng và chất lượng sản phẩm tương đương với vật liệu tổng
hợp hiệu suất cao được sản xuất trong nồi hấp gia nhiệt thông thường.
Wardle tuyên bố: “Hơn 90% cấu trúc vật liệu tổng hợp của
ngành hàng không vũ trụ được chế tạo bằng vật liệu tổng hợp sợi carbon, như những
gì mà chúng tôi đã nghiên cứu phát triển. Các kỹ thuật của chúng tôi, được thực
hiện ngoài lò hấp gia nhiệt, có thể hoạt động với nhiệt độ xử lý gần 400 ° C, cần
thiết để chế tạo các loại nhựa nhiệt dẻo”.
Nhựa nhiệt rắn chỉ cần đến 180 ° C. Chính vì vậy, chúng tôi
rất vui mừng vì có thể sản xuất được tất cả các vật liệu tổng hợp sợi carbon
tiên tiến hiện tại và hướng tới tương lai, trong đó có cả những trang thiết bị
sử dụng cho điện gió và ô tô.
Trong các thí nghiệm được thực hiện, nhóm nghiên cứu làm việc
với các mẫu nhỏ. Nhưng những vật liệu chế tạo được đủ lớn để cho thấy rằng, các
màng ống nano có thể làm nóng và tạo áp lực khiến các lớp vật liệu của
composites gắn chặt lại với nhau mà không có khoang rỗng.
Giáo sư Wardle nói: “Chúng tôi đang trong quá trình mở rộng
công nghệ,. Để làm cho kỹ thuật này trở thành khả thi cho việc chế tạo cánh máy
bay và những bộ phận, chi tiết và thành phần khác của hàng không và vũ trụ, các
nhà nghiên cứu đang tìm kiếm các đối tác để sản xuất lớp màng sợi nano carbon trên
quy mô lớn, đáp ứng yêu cầu diện tích bề mặt của các phương tiện hiện tại và
tương lai”.