Trí tuệ Nhân tạo (AI) và robot đã đạt được những bước tiến lớn trong những năm gần đây, hình thành xu hướng hầu hết những công việc của con người có thể sớm bị công nghệ thay thế, trên mặt đất, mặt biển và thậm chí trên bầu trời của chúng ta.
Trang EuroNews đưa tin, các kỹ sư và nhà nghiên cứu từ Viện Khoa học & Công nghệ Tiên tiến Hàn Quốc (KAIST) hiện đang phát triển một robot hình người có thể điều khiển máy bay mà không cần sửa đổi buồng lái.
Robot hình người Pibot, được phát triển để thay thế con người điều khiển các loại máy bay khác nhau. Video Euro News
David Shim, PGS kỹ thuật điện tại KAIST trong cuộc phỏng vấn với Euronews Next cho biết: “Pibot là một robot hình người có thể lái máy bay tương tự như một phi công con người, điều khiển tất cả các nút và cần điều khiển trong buồng lái, vốn được thiết kế dành cho con người”.
Robot, được đặt tên là "Pibot", sử dụng camera và công nghệ thị giác máy tính, cánh tay và ngón tay máy vận hành những thiết bị điều khiển bay khéo léo, ngay cả khi máy bay bị rung lắc mạnh, nhờ sử dụng công nghệ điều khiển hỗ trợ Trí tuệ Nhân tạo (AI) độ chính xác cao.
Các camera bên ngoài, kết nối với người máy hỗ trợ Pibot theo dõi trạng thái hoạt động của máy bay, các camera bên trong cho phép Pibot kiểm soát các công tắc trên bảng điều khiển.
Với sự hỗ trợ của AI, Pibot có thể ghi nhớ những hướng dẫn khai thác sử dụng phức tạp, được trình bày bằng ngôn ngữ tự nhiên dành cho phi công con người, một kỳ tích nâng cao khả năng thích ứng của robot trên những loại máy bay khác nhau.
Theo nhóm KAIST, bộ nhớ của robot lớn đến mức có thể ghi nhớ tất cả những biểu đồ điều hướng hàng không của công ty Mỹ Jeppesen trên khắp thế giới, điều mà các phi công con người không thể làm được.
PGS Shim nói: "Con người có thể lái nhiều loại máy bay, nhưng khi điều khiển một loại nào đó sẽ hình thành thói quen. Vì vậy, khi phi công chuyển sang điều khiển các loại máy bay khác, người lái phải học để thi lấy bằng chuyển loại. Đôi khi chuyển loại phương tiện bay không đơn giản vì thói quen của người lái vẫn hằn sâu trong tâm trí, duy trì những kỹ năng cũ. Không đơn giản thay đổi từ loại này sang loại khác."
Ông nói thêm: “Đối với robot phi công, chỉ cần dạy cấu hình máy bay, robot có thể lái các loại máy bay, bằng cách nhấp vào lựa chọn một loại máy bay trong bảng điều khiển robot.”
Mô hình GPT giúp robot đạt được những tiến bộ vượt bậc trong Máy học
Nhóm nghiên cứu cho biết, nhờ những tiến bộ trong các mô hình “ngôn ngữ lớn” LLM, Pibot “hiểu” và ghi nhớ những hướng dẫn điều khiển, được viết cho con người, từ đó chuyển sang thành hành vi điều khiển máy bay cụ thể.
Ông Shim giải thích: “Trước đây, chúng tôi đã chế tạo một robot thí điểm năm 2016. Vào thời điểm đó, không có công nghệ AI hiệu quả, vì vậy những gì chúng tôi chế tạo là một robot đơn giản. Người máy không thể thực sự học được bất cứ điều gì từ tài liệu hoặc sách hướng dẫn. Nhưng hiện nay, với các hệ thống xử lý ngôn ngữ lớn LLM, nền tảng tạo ra ChatGPT, điều khiển học đạt được những tiến bộ vượt bậc, cho phép Máy học có thể chuyển từ ngôn ngữ hướng dẫn tự nhiên thành các hành động thực tế.”.
Theo các nhà khoa học Hàn Quốc, sử dụng các LLM, trong tương lai không xa, Pibot sẽ vận hành các chuyến bay không có lỗi, có thể phản ứng nhanh hơn nhiều so với phi công con người trong những tình huống khẩn cấp.
Robot có thể ghi nhớ hướng dẫn vận hành một máy bay và hướng dẫn khẩn cấp (QRH, hướng dẫn trong buồng lái để phi hành đoàn thực hiện trong những trường hợp xảy ra sự cố trên máy bay), có khả năng phản hồi tức khắc trong tình huống xuất hiện sự cố. Robot cũng có thể tính toán lộ trình an toàn thời gian thực trên cơ sở trạng thái kỹ thuật của máy bay trên không, các điều kiện bay thực tế.
Áp dụng ChatGPT, nhóm nghiên cứu đồng thời đang phát triển và thử nghiệm mô hình ngôn ngữ tự nhiên (LLM) của hàng không trên máy bay để Pibot có thể thực hiện các truy vấn mà không cần phải kết nối Internet.
Mô hình ngôn ngữ phù hợp hàng không sẽ xử lý thông tin chuyên sâu cho điều khiển máy bay, được lưu trữ trong một máy tính nhỏ trang bị cho máy bay.
Robot Pibot có thể bay độc lập hoặc bay với tư cách phi công phụ
Pibot có thể được kết nối trực tiếp với hệ thống kiểm soát máy bay, cho phép giao tiếp trực tiếp với phương tiện. Robot hiện được thiết kế để triển khai trên các phương tiện bay trong những tình huống khắc nghiệt, có thể gây nguy hiểm cho phi công con người.
Robot hình người cũng đượcgăn với hệ thống thông tin liên lạc, giao tiếp với hệ thống điều khiển không lưu và phi công con người trong buồng lái, sử dụng giọng nói để đàm thoại, cho phép robot hoạt động như một phi công hoặc cơ phó trên máy bay.
Khả năng ứng dụng của robot Pibot vượt ra ngoài lĩnh vực hàng không. Có chiều cao 160 cm và nặng 65 kg, thiết kế hình người của Pibot cho phép thay thế con người trong các nhiệm vụ điều khiển như lái ô tô, xe tăng hoặc điều khiển tàu biển.
Ông Shim nhấn mạnh, robot được phát triển để có thể được sử dụng ở bất kỳ vị trí nào mà con người hiện đang “ngồi và làm việc”. Ông giải thích: "Dạng người có thể không đặc biệt hiệu quả nhưng chúng tôi tập trung vào thiết kế Pibot dạng người vì tất cả mọi phương tiện, trang thiết bị đều được chế tạo cho con người điều khiển. Robot chuyên dụng có thể có nhiều tay máy và camera giám sát nhưng chúng tôi thấy hình dạng con người vẫn là tối ưu nhất trong điều khiển các phương tiện hiện nay".
Robot hiện đang trong giai đoạn phát triển, dự kiến sẽ hoàn thành và đưa vào thử nghiệm vào năm 2026.
KAIST cho biết, dự án nghiên cứu được ủy quyền từ Cơ quan Phát triển Quốc phòng (ADD), cơ quan chính phủ chịu trách nhiệm quản lý các nghiên cứu về công nghệ quốc phòng ở Hàn Quốc. GS Shim dự đoán, robot Pibot có thể sẽ là nền tảng cho các ứng dụng quân sự tiềm năng tương lai.