Nhóm nhà khoa học Ý và Iran phát hiện một kỹ thuật đơn giản sản xuất lớp màng mỏng pin mặt trời perovskite có hiệu suất cao ngay trong thí nghiệm ban đầu.
Thế giới đang trong quá trình chuyển đổi sang năng lượng
xanh trong tương lai, những phát triển trong công nghệ năng lượng tái tạo trở
nên có ý nghĩa quan trọng hơn bao giờ hết.
Pin mặt trời perovskite là công nghệ tương đối mới trong
lĩnh vực năng lượng tái tạo, cung cấp hiệu suất chuyển đổi điện năng tương tự
như pin mặt trời silicon nhưng có hiệu suất cao do có thể hấp thụ các bước sóng
ánh sáng khác nhau bằng kỹ thuật thành phân.
Perovskite là chất bán dẫn, truyền điện tích khi bị ánh sáng
chiếu vào. Công nghệ pin mặt trời perovskite đạt được những bước tiến lớn trong
hai thập kỷ qua, các nguyên mẫu ban đầu chỉ cung cấp hiệu suất khoảng 3% vào
năm 2006 đến hơn 25% hiện nay. So với pin mặt trời silicon, pin mặt trời trên
cơ sở perovskite linh hoạt hơn, bán trong suốt và nhẹ. Vật liệu có thể giữ ở dạng
“mực” để chế tạo sản phẩm bằng kỹ thuật in, có được sự linh hoạt cao về phương
thức chế tạo và ứng dụng.
Nhưng vật liệu perovskite có những hạn chế lớn gây khó khăn
trong chế tạo. Quá trình lắng đọng màng phim phức tạp ảnh hưởng lớn đến hiệu suất
của thiết bị, cản trở mở rộng sản xuất.
Màng pin mặt trời perovskite, được chế tạo bằng kỹ thuật lắng
đọng, gọi là lớp phủ spin, trong đó các giọt chất chống dung môi (anti-solvent)
- một dung môi giúp hợp chất cần thiết (perovskite) ít hòa tan hơn hình thành
tinh thể đồng nhất, được thêm vào trong
quá trình tạo lớp phủ spin nhằm tăng cường chất lượng của màng perovskite.
Phương pháp này rất khó thực hiện trên diện tích bề mặt lớn,
cần sử dụng thiết bị chuyên dụng như máy sấy hoặc dòng khí thổi nhằm đảm bảo chất
lượng đồng đều.
Một nhóm các nhà khoa học Ý và Iran đã tìm ra phương pháp giải
quyết khó khăn này, sử dụng một quy trình lắng đọng mới sáng tạo, chỉ dùng một
tờ giấy duy nhất để in màng phim perovskite.
Nghiên cứu sinh TS Nazila Zarabinia từ Khoa Vật lý, Khoa
Khoa học, Đại học Zanjan, Iran tác giả của nghiên cứu cho biết, phương pháp này
được phát hiện tình cơ, khi để một mảnh giấy sạch ngâm trong dung môi chất chống
dung môi (anti-solvent) lên lớp màng tiền chất perovskite ướt, lớp màng chuyển
sang màu nâu, như màng bán dẫn perovskite. Từ phát hiện này nhóm nhà khoa học
phát triển một phương pháp phủ spin mới.
Kỹ thuật mới được gọi là Lắng đọng nhờ chất bôi trơn chống
thấm (DASSA), sử dụng một tờ giấy để tạo lớp vật liệu perovskite và chất bôi
trơn là chất chống dung môi (anti-solvent) ethyl acetate, giúp hình thành các
tinh thể perovskite đồng nhất. Nhóm nghiên cứu cho biết, phương pháp này giảm
thiểu lượng dung môi cần thiết trên các bề mặt lớn và đơn giản hóa quy trình sản
xuất.
Kỹ thuật lắng đọng màng mỏng mới sử dụng một tờ giấy để phủ
lên lớp perovskite
Để tạo ra pin mặt trời perovskite, nhóm nghiên cứu sử dụng một
mảnh nhựa dẫn điện dán trên một tấm mặt phẳng nóng với hai đoạn băng song song
giới hạn, sử dụng pipette (ống bơm nhỏ) bơm mực tiền chất perovskite lên trên.
Phần cuối của một tờ giấy sạch được tẩm chất chống dung môi (anti-solvent)
ethyl acetate
Nhóm nhà khoa học đặt phần cuối của tờ giấy, tẩm chất chống
dung môi ethyl acetate lên mặt phẳng tiền chất perovskite nóng và di chuyển nhẹ
nhàng từ bên này sang bên kia, tạo ra một lớp màng mỏng bán dẫn perovskite sau
khi kéo tờ giấy qua.
Trong nghiên cứu, nhóm nhà khoa học chế tạo được màng mỏng
pin mặt trời trên nhựa PET dẻo với hiệu suất chuyển đổi điện năng là 11%. Dù chỉ
là thí nghiệm chứng minh ý tưởng, nhưng kỹ thuật lắng đọng kiểu thủ công này sẽ
định hướng cho những nghiên cứu tiếp theo hoàn thiện kỹ thuật và nâng cao hiệu
suất.
Phương pháp này được
sử dụng để chế tạo lớp màng mỏng pin mặt trời perovskite, nhưng có thể được sử
dụng để chế tạo các thiết bị khác như đèn LED perovskite và bóng bán dẫn.