Nhà sản xuất chip Trung Quốc Tập đoàn Công nghệ bộ nhớ Dương Tử (YMTC) đang có kế hoạch sử dụng thiết bị trong nước để sản xuất các chip bộ nhớ flash tiên tiến sau khi bị Mỹ đưa vào danh sách đen năm 2022.
Theo những nguồn tin trong ngành, nếu YMTC thành công, chiến
lược này sẽ là một bước đột phá trong những nỗ lực của Trung Quốc, hướng tới khả
năng tự cung tự cấp hoàn toàn trong sản xuất linh kiện bán dẫn. Chiến lược phát
triển nội địa được Bắc Kinh đặt ra với quyết tâm cao sau khi những quy định hạn
chế xuất khẩu của Mỹ đã ngăn chặn quốc gia này tiếp cận những công cụ sản xuất
chip tiên tiến. Washington đã đưa ra những hạn chế xuất khẩu nghiêm ngặt với
cáo buộc, những công nghệ chip tiên tiến sẽ được quân đội Trung Quốc sử dụng.
Năm 2022, YMTC có trụ sở tại Vũ Hán đã có thể thách thức các
công ty chip nhớ hàng đầu thế giới như Samsung Electronics, SK Hynix và Micron
Technology với chip flash NAND X3-9070 3D 232 lớp tiên tiến, nhưng triển vọng sản
xuất hàng loạt loại chip này gặp khó khăn khi các nhà cung cấp thiết bị Mỹ KLA
và Lam Research, tuân thủ các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới nhất của
Washington phải tạm dừng bán hàng và cung cấp dịch vụ cho YMTC.
Các nguồn tin trong ngành công nghiệp thiết bị chip của
Trung Quốc, yêu cầu được dấu tên do tính nhạy cảm của vấn đề, trả lời phỏng vấn
Bưu điện Hoa Nam buổi sáng cho biết, YMTC đã tăng gấp đôi nỗ lực hợp tác với
các nhà cung cấp thiết bị Trung Quốc, đặt mục tiêu tự chủ sản xuất chip trên cơ
sở kiến trúc nền tảng Xtacking 3.0 của công ty. Tiến trình này được thực hiện
trong một dự án tuyệt mật có tên mã là Võ Đang (Wudangshan), tên một ngọn núi Đạo
giáo linh thiêng ở tỉnh Hồ Bắc, quê hương của doanh nghiệp. YMTC có truyền thống
đặt tên chip theo tên những ngọn núi nổi tiếng của Trung Quốc.
Một nguồn tin cho biết dự án dự định chỉ sử dụng thiết bị của
Trung Quốc và YMTC có những đơn đặt hàng lớn với các nhà cung cấp thiết bị
trong nước, trong đó có Tập đoàn Công nghệ Naura có trụ sở tại Bắc Kinh, công
ty sản xuất công cụ khắc tia cực tìm hàng đầu Trung Quốc, đồng thời cũng là
dòng sản phẩm chính của công ty Mỹ Lam Research.
Nguồn tin nói thêm, YMTC thậm chí đã yêu cầu các nhà cung cấp
trong nước xóa logo và những dấu hiệu nhận dạng khác khỏi thiết bị nhằm giảm
thiểu rủi ro đối với các nhà cung cấp, có thể bị Mỹ tiến hành các biện pháp trừng
phạt. Washington cũng đã cáo buộc YMTC cung cấp linh kiện điện tử cho công ty
Công nghệ Huawei, tập đoàn công nghệ viễn thông Trung Quốc, đang bị Mỹ áp đặt
các lệnh trừng phạt.
YMTC và Naura không trả lời yêu cầu bình luận. YMTC là doanh
nghiệp nhà nước, không được niêm yết công khai và không bắt buộc phải cung cấp
kết quả tài chính hoặc hiệu quả kinh doanh.
Bộ nhớ flash TLC 3D thế hệ thứ tư của Tập đoàn Công nghệ Bộ
nhớ Dương Tử. Ảnh Handout
Các chuyên gia trong ngành lưu ý, hiện vẫn còn những
"điểm nghẽn" trong chuỗi cung ứng sản xuất chip của Trung Quốc. Ví dụ:
không có lựa chọn thay thế nội địa khả thi nào của Trung Quốc đối với các công
cụ đo lường do nhà sản xuất thiết bị Mỹ KLA cung cấp hoặc cho các hệ thống thiết
bị in thạch bản, do công ty ASML của Hà Lan, các công ty Nhật Bản Nikon và
Canon cung cấp.
Hiện chưa rõ liệu cơ quan quản lý dự án mới có trụ sở tại Vũ
Hán, thành phố quê hương của YMTC hay công ty sẽ giải quyết những điểm tắc nghẽn
về thiết bị thế nào.
Tại một sự kiện đầu tư mạo hiểm gần đây, tập trung vào những
công ty sản xuất các phương tiện năng lượng mới và các công ty liên quan đến
linh kiện bán dẫn, một nhà đầu tư ở Bắc Kinh cho biết: “Chúng tôi đang cố gắng
tìm kiếm những công ty, có thể đưa ra các giải pháp giải quyết các điểm nghẽn để
đầu tư. Trung Quốc đang nỗ lực giải quyết từng điểm nghẽn này."
YMTC tăng cường tìm nguồn cung ứng thiết bị Trung Quốc sau
khi nhận được khoản tài trợ mới lên tới 7 tỷ USD từ những nhà đầu tư do nhà nước
hậu thuẫn, bao gồm Quỹ đầu tư công nghiệp Mạch tích hợp quốc gia, được gọi là
"Quỹ lớn".
Cuối tháng 3/2023, trang Financial Times lần đầu tiên đưa
tin, YMTC sẽ bắt đầu sản xuất chip vào năm 2023 tại một nhà máy mới, được trang
bị những công cụ sản xuất có nguồn gốc nội địa.
YMTC là hy vọng lớn nhất của Trung Quốc trong cuộc cạnh
tranh trên thị trường toàn cầu đối với chip 3D NAND, một loại bộ nhớ flash cố định,
trong đó những ô nhớ được xếp chồng lên nhau theo chiều dọc để tăng mật độ lưu
trữ. Thị phần toàn cầu của YMTC trong lĩnh vực NAND ước tính là khoảng 6%, theo
một ghi chú được Công ty quản lý tài sản tư nhân Bernstein công bố vào tháng 10/2022.
Tháng 10/2022, Cục Công nghiệp và An ninh Mỹ mở rộng phạm vi
những quy định kiểm soát xuất khẩu để hạn chế hơn nữa khả năng truy cập của các
nhà sản xuất chip Trung Quốc vào những công cụ, phần mềm và thậm chí cả những
nhân viên tài năng người Mỹ nhằm hạn chế khả năng sản xuất chip tiên tiến của
Trung Quốc cho đến 3D NAND chip 128 lớp. 2 tháng sau, Mỹ đưa YMTC vào cái gọi
là Danh sách thực thể, không cho phép các doanh nghiệp Mỹ hoặc đồng minh của Mỹ
cung cấp sản phẩm và dịch vụ mà không có sự chấp thuận của Washington.
Nhà máy bán dẫn của YMTC ở Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc. Ảnh Handout
Những biện pháp trừng phạt của Mỹ và nỗ lực nội địa hóa của
công ty diễn ra trong bối cảnh nhu cầu về các sản phẩm bộ nhớ flash sụt giảm, YMTC
buộc phải cắt giảm việc làm và hạn chế mua sắm thiết bị.
Nhiều nhà phân tích cho rằng, YMTC sẽ bị loại khỏi thị trường
chip NAND 3D tiên tiến nếu không có sự hỗ trợ của các nhà cung cấp thiết bị
chính. Nhưng với nguồn tài trợ mới và nền kinh tế Trung Quốc bắt đầu phục hồi
sau khi dỡ bỏ những biện pháp kiểm soát nghiệm ngặt Covid-19, công ty quyết định
đẩy mạnh kế hoạch sản xuất hàng loạt chip NAND 3D 232 lớp để đưa doanh nghiệp
trở về vị trí ngang hàng với các công ty cùng ngành trên toàn cầu như Samsung.
YMTC phát hành chip X3-9070 vào tháng 8/2022. Vài tháng sau,
chip này được xác định là đã được sử dụng trong ổ cứng thể rắn Hikvision, theo
báo cáo phân tích của công ty nghiên cứu chất bán dẫn của Canada TechInsights.
X3-9070 có được tiếng vang lớn hơn khi Công ty Điện tử Điện
lực Thâm Quyến trên tài khoản WeChat của doanh nghiệp, đầu tháng 4/2022 giới
thiệu một ổ đĩa thể rắn mới trên cơ sở chip bộ nhớ flash, cung cấp dung lượng
lưu trữ lớn hơn với giá thành thấp hơn.
Lu Chenyi, nhân viên tín dụng cấp cao của công ty tư vấn giao
dịch cổ phiếu toàn cầu Moody's trong một hội thảo trực tuyến ngày 19/4 cho biết,
Trung Quốc đang đẩy nhanh sự phát triển của ngành công nghiệp bán dẫn nội địa
trước những hạn chế của Mỹ. "Các công ty Trung Quốc trước hết phải có được
thiết bị và công nghệ để sản xuất chip tiên tiến, sau đó là tiến trình mở rộng
sản xuất", Ông Lu cho biết thêm, Trung Quốc cần ít nhất 5 năm để đuổi kịp
các công ty toàn cầu trong lĩnh vực sản xuất chip tiên tiến.
Erica Su, lãnh đạo bộ phận chiến lược và giao dịch tại công
ty tư vấn EY Trung Quốc nhấn mạnh, ở Trung Quốc "tâm lý thị trường đối với
linh kiện bán dẫn rất cao" khi các doanh nghiệp, nhà đầu tư và chính phủ
đang đồng quan điểm đẩy mạnh năng lực sản xuất chip. Ông Su cũng lưu ý, sự trỗi
dậy của thị trường phương tiện năng lượng mới và những ngành công nghiệp thông
minh khác của Trung Quốc đã tạo ra nhu cầu mạnh mẽ về chip sản xuất nội địa.