Khôi phục hoạt động kinh doanh xe điện là ưu tiên hàng đầu của ông Koji Sato, giám đốc điều hành mới của Toyota Motor, đang cố gắng giành lại lợi thế cạnh tranh với tư cách là nhà sản xuất ô tô số 1 thế giới.

Kỹ sư kỳ cựu 53 tuổi này cam kết giải quyết vấn đề an ninh năng lượng, khả năng trung hòa carbon, đồng thời đặt mục tiêu chuyển Toyota từ một nhà sản xuất ô tô thông thường thành một công ty kết nối di động trong kỷ nguyên CASE (Kết nối","Tự trị/Tự động," "Chia sẻ," và "Điện”.

 CEO Toyota Motor Corp. Koji Sato phát biểu trong cuộc họp báo ở Tokyo vào ngày 7/4/2023. Ảnh Kyodo

Công ky cung cấp ô tô lớn nhất thế giới đồng thời là nhà sản xuất hàng đầu các loại xe lai hybrid xăng-điện nhưng đã tụt lại phía sau trong tiến trình phát triển các loại xe chạy hoàn toàn bằng điện.

Toyota hiện đang cung cấp một số lựu chọn công nghệ xanh, tập trung vào xe điện theo "chiến lược đa hướng" đôi khi được coi là một yếu tố an toàn đằng sau sự chuyển đổi tương đối chậm của hãng sang những phương tiện giao thông chạy bằng pin điện.

"Ông Sato là cánh tay phải của Akio Toyoda. Tôi nghĩ cả hai đang suy nghĩ theo hai hướng rất song song", Christopher Richter, phó giám đốc nghiên cứu của công ty chứng khoán CLSA Securities Japan phát biểu trong một cuộc họp báo gần đây tại Câu lạc bộ phóng viên nước ngoài ở Nhật Bản.

Ông Sato được trao quyền lãnh đạo nhà sản xuất ô tô ngày 1/4, thay thế thành viên gia đình sáng lập công ty Akio Toyoda, sự thay đổi lãnh đạo đặc biệt đầu tiên của doanh nghiệp sau 14 năm phát triển.

Tại cuộc họp báo đầu tiên với tư cách là giám đốc điều hành thứ nhất của Toyota ngày 7/4, ông Sato đã đặt mục tiêu đạt doanh số cao là 1,5 triệu xe điện với 10 mẫu xe mới năm 2026. Toyota đặt mục tiêu tăng doanh số bán xe điện của công ty lên 3,5 triệu xe vào năm 2030.

Ông Sato phát biểu: “Xe điện là một trong những lựa chọn quan trọng nhất để đạt được tính trung hòa carbon. Chúng tôi sẽ mở rộng đội ngũ kinh doanh sản xuất của doanh nghiệp trong vài năm tới. “

Toyota bán được 10,48 triệu xe ô tô trên toàn thế giới năm 2022 nhưng doanh số bán xe điện của hãng chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong số đó là 24.000. Con số này rất nhỏ so sánh với 1,31 triệu xe điện do nhà sản xuất EV lớn nhất thế giới, Tesla bán ra cùng năm và 572.100 xe điện của tập đoàn Volkswagen.

Khi nhà sản xuất ô tô Nhật Bản thông báo bổ nhiệm Sato làm Giám đốc điều hành mới, ông Toyoda trong một cuộc họp báo nhận xét, bản thân ông cảm thấy quá "già" để giải quyết môi trường kinh doanh đang thay đổi nhanh chóng. Những dịch vụ và công nghệ mới dự kiến ​​sẽ ngày càng cần thiết cho những phương tiện giao thông kết nối, tự lái, chia sẻ thông tin và chạy bằng điện, được gọi là kỷ nguyên CASE.

Toyota tin rằng xe điện chạy bằng pin không phải là giải pháp duy nhất, đặt niềm tin vào sự cần thiết của nhiều lựa chọn thay thế như xe chạy bằng pin nhiên liệu hydro, xe lai hybrid xăng – điện và xe lai hybrid sạc điện nhằm cắt giảm lượng khí thải carbon dioxide.

“Những gì Toyota đang cạnh tranh không thực sự là các đối thủ sản xuất xe ở Trung Quốc hay châu Âu mà thực sự là tất cả các chính phủ và những chính sách của chính phủ đó,” ông Koji Endo, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu vốn chủ sở hữu tại công ty chứng khoán SBI Securities cho biết tại cuộc họp báo của Câu lạc bộ các phóng viên nước ngoài ở Nhật Bản (FCCJ), đề cập đến môi trường pháp lý của các quốc gia.

Các nhà phân tích cho biết, phương thức tiếp cận của Toyota có thể đáp ứng tốt hơn những yêu cầu khác nhau đối với các nguyên tắc kiểm soát phát thải của mỗi quốc gia. Một số quốc gia vẫn phải phụ thuộc nhiều vào sản xuất điện từ nhiên liệu hóa thạch trong thời gian tới, xe điện có thể không phải là lựa chọn tốt nhất ở những thị trường này. Nếu khách hàng không đủ khả năng mua những chiếc EV và FCV ( xe chạy pin nhiên liệu) tương đối đắt tiền, thì xe lai hybrid có thể là một lựa chọn trong quá trình chuyển đối.

Ông Endo nói: “Nếu chính quyền ông Joe Biden bị thay thế bởi chính quyền như (Donald) Trump, các chính sách ở Mỹ sẽ bị thay đổi hoàn toàn, 180 độ.”

Tổng thống Mỹ Joe Biden đặt mục tiêu đến năm 2030, 50% tổng số ô tô và xe tải nhẹ mới được bán tại thị trường Mỹ là xe điện theo chính sách Kinh doanh mới xanh. Nhưng khi tổng thống Donald Trump còn đương nhiệm, nền kinh tế lớn nhất thế giới đã rút khỏi hiệp định khí hậu Paris.

Không nhiều nhà sản xuất ô tô có thể làm theo phương án của Toyota do chi phí phát triển cao và cần nhiều nguồn nhân lực hơn để chuẩn bị những tùy chọn khác nhau của hệ thống truyền động.

Ông Richter của CLSA cho biết: “Xe điện phải là ưu tiên hàng đầu, nhưng sẽ rất tốt khi có một hàng rào bảo vệ những công nghệ khác trong tương lai”.

Hiện nay, các nhà phân tích cho rằng xe điện là công nghệ hứa hẹn nhất để đạt được mức trung hòa carbon trong tương lai xa và phương thức tiếp cận thị trường chậm chạp của Toyota có thể vô tình tạo lên sức cản cho sự phát triển của hãng trong tương lai.

Theo ước tính của công ty quản lý đầu tư, chứng khoán, ngân hàng đầu tư Goldman Sachs, doanh số bán xe điện toàn cầu dự kiến ​​sẽ tăng đến 73 triệu xe năm 2040 từ khoảng 2 triệu xe năm 2020, chiếm 61% thị trường phương tiện giao thông nói chung.

Takaki Nakanishi, nhà phân tích ô tô và Giám đốc điều hành của Viện nghiên cứu Nakanishi cho biết: “Không có vấn đề nghi ngờ, Toyota đang tụt lại phía sau trong lĩnh vực xe điện chạy bằng pin. Nhiệm vụ quan trọng đối với ông Sato và bộ máy lãnh đạo mới của công ty là tăng cường nỗ lực trong xe điện chạy pin (BEV)."

Giám đốc điều hành mới của Toyota dự kiến ​​sẽ sử dụng quyền lãnh đạo mạnh mẽ như khi ông lãnh đạo bộ phận thương hiệu Lexus cao cấp, đang dẫn đầu chiến lược xe điện của Toyota.

Nhà sản xuất ô tô Nhật Bản tuyên bố sẽ sản xuất tất cả các mẫu xe điện của Lexus vào năm 2035, trước hết là kế hoạch ra mắt 1 mẫu xe điện thế hệ tiếp theo vào năm 2026.

Toyota không có được khởi đầu hiệu quả với sự kiện thất bại khi ra mắt nguyên mẫu bZ4X. Chương trình sản xuất mẫu EV sản xuất hàng loạt đầu tiên của hãng buộc phải tạm dừng trong vài tháng sau khi ra mắt vào tháng 5/2022 tại Nhật Bản do nguy cơ bị tách bánh xe của nguyên mẫu. Ông Sato lưu ý: “Chúng tôi sẽ mở rộng hoạt động kinh doanh sản xuất, cung cấp xe điện theo định hướng cụ thể."