Dịch COVID-19 lan rộng khắp thế giới, các chuyên gia dồn sức nỗ lực hết mình để chống. Trong cuộc chiến này, các nhà khoa học đã và đang sử dụng những công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo và điện toán đám mây, hỗ trợ các tổ chức xử lý dữ liệu ngăn chặn virus.
Những kết quả đạt được ngày nay trên chiến tuyến COVID-19 có
công sức của các tổ chức nghiên cứu khoa học, sử dụng tất cả các phương thức từ
công nghệ tiên tiến như phần mềm và rô bốt, sự hợp tác truyền thống của thế giới
để giành chiến thắng trong cuộc chiến chống lại coronavirus.
Những công nghệ tiên tiến mới nhât mà các chuyên gia đã sử dụng
cho đến nay để chống lại COVID-19.
Vectơ Adenoviral
Trong những ngày đầu của sự lây truyền SARS-CoV-2, các nhà
khoa học từ CanSino Biologics ở Trung Quốc, Johnson & Johnson ở Hoa Kỳ,
Trung tâm Dịch tễ học và Vi sinh vật học Quốc gia Gamaleya ở Nga, và Đại học
Oxford (sau đó có sự tham gia của AstraZeneca) ở Vương quốc Anh bắt đầu sử dụng
vectơ adenoviral để sản xuất vắc xin COVID-19.
Vectơ Adenoviral mang mã gen mới vào cơ thể, kích hoạt hệ thống miễn dịch.
Các vectơ Adenoviral là phiên bản rỗng của adenovirus, loại
virus gây cảm lạnh thông thường. Các vi rút, gọi là vectơ adenoviral, được thiết
kế để đưa một gen từ SARS-CoV-2, loại coronavirus gây ra COVID-19 vào cơ thể con
người.
Theo C&EN, vectơ adenoviral là công cụ linh hoạt mà các
nhà khoa học có thể chuyển gen mới, chẳng hạn như DNA mã hóa protein đột biến
SARS-CoV-2, vào các vectơ sau đó được nuôi cấy, phân lập và đóng gói thành vắc
xin. Như với tất cả các loại vắc-xin, mục tiêu đặt ra là đánh lừa cơ thể con
người, khiến cơ thể xác định đã bị nhiễm virus.
Sau khi được tiêm vào cơ thể, các vectơ adenoviral sẽ chèn
vào những tế bào và đánh lừa các tế bảo sản xuất các protein spike (protein dằm)
của coronavirus, kích hoạt hệ thống miễn dịch tạo ra các tế bào T, sẽ được sử dụng
để tiêu diệt coronavirus trong trường hợp nhiễm bệnh.
Vắc xin RNA Messenger (mRNA)
Tháng 12/ 2020, vắc xin mRNA thứ 3 đã được đưa ra thị trường
Anh, Mỹ, Canada và các quốc gia khác. Đây là một loại vắc-xin mới, bảo vệ con
người khỏi những bệnh truyền nhiễm như COVID-19.
Không giống như các loại vắc xin thông thường, cung cấp khả
năng miễn dịch bằng cách đưa vào cơ thể một dạng vi rút đã suy yếu, vắc xin
mRNA dạy các tế bào phương pháp tạo ra một loại protein, kích hoạt phản ứng miễn
dịch để tạo ra kháng thể.
Phương pháp sử dụng mRNA để tạo ra protein spike, kích hoạt hệ miễn dịch cơ thể.
Theo CDC (Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Quốc tế),
vắc xin mRNA là mới nhưng không phải là chưa biết. Các nhà khoa học đã nghiên cứu
mRNA trong nhiều thập kỷ vì có thể được phát triển trong phòng thí nghiệm bằng
cách sử dụng các vật liệu sẵn có, khiến quy trình được chuẩn hóa và mở rộng để
quá trình phát triển vắc xin nhanh hơn so với phát triển vắc xin truyền thống.
Công nghệ này được nghiên cứu trong nhiều thập kỷ, được sử dụng
để tạo ra kháng thể chống lại các virus khác , như virus Zika, bệnh dại, cúm và
cytomegalovirus (CMV). Công nghệ vắc xin mRNA trong tương lai có thể cho phép
các nhà khoa học tạo ra một loại vắc xin đa năng, có khả năng bảo vệ chống lại hàng
loạt các bệnh lây nhiễm virus khác nhau.
CRISPR
Công nghệ CRISPR được biết đến rộng rãi với việc sử dụng như
một công cụ chỉnh sửa gen. Nhưng trong đại dịch, công nghệ này có mục đích mới
là một giải pháp được lựa chọn để chẩn đoán COVID-19.
Theo NIH, các phương pháp sử dụng công nghệ CRISPR-Cas có thể
chẩn đoán nhiễm trùng SARS-CoV-2 chỉ trong một giờ. Các nhà nghiên cứu coi công
nghệ này như một giải pháp thay thế để phát triển một kỹ thuật chẩn đoán nhanh
chóng và chính xác.
Các nhà khoa học cũng đang nghiên cứu sử dụng CRISPR tạo ra
khả năng điều trị kháng vi-rút, mặc dù chưa có liệu pháp nào, sử dụng công nghệ
CRISPR nào được chấp thuận cho sử dụng trên người.
Ngay cả với tiềm năng trở thành một phương thức điều trị, CRISPR
cũng có thể phải đối mặt với những khó khăn rất lớn để được chấp thuận thực hiện
thử nghiệm lâm sàng trên người.
Việc nghiên cứu xác định những rủi ro tiềm ẩn, liên quan đến
sử dụng công nghệ chỉnh sửa gen CRISPR có thể có ý nghĩa quan trọng cho những phương
pháp điều trị chống lây nhiễm trong tương lai, sau đại dịch Covid-19.