Các nhà hóa học Mỹ sáng tạo một phương pháp hóa học mới, phá vỡ những liên kết carbon – hydro bền vững của nhựa và tạo thành những vật liệu mới, có giá trị cao hơn những vật liệu ban đầu.
Theo một nghiên cứu năm 2020 , Mỹ là quốc gia tạo ra nhiều
rác thải nhựa lớn nhất thế giới, khoảng 46,3 triệu tấn, 130 kg/người mỗi năm. Tỷ lệ tái chế nhựa phế thải của Mỹ là 9%, quá
thấp so với nhu cầu thực tế, số lượng còn lại hầu hết bị chôn lấp trong các bãi
rác thải.
Cấu trúc hóa học của nhựa hiện nay khiến cho hầu hết các loại
nhựa sản xuất thương mại khó tái chế. Ngay cả nhựa nhiệt dẻo, có thể nóng chảy giảm
các tính lý hóa sau mỗi lần tái chế cho sử dụng. Đây là rào cản thực sự đối với
nền kinh tế vòng tròn do không có động cơ lợi nhuận.
Một nhóm nhà hóa học thuộc Đại học Bắc Carolina (UNC) ở
Chapel Hill tìm cách giải quyết tình trạng này, phát triển một phương pháp mới
phá vỡ cấu trúc của chất dẻo nhằm tạo ra một loại vật liệu mới cứng, bền vững
và chắc hơn vật liệu ban đầu, có giá trị kinh tế cao hơn.
GS Erik Alexanian thuộc Leibfarth và UNC-Chapel Hill, chuyên
gia tổng hợp hóa học, đã mô tả phương pháp tiếp cận, cho phép khép lại vòng
tròn tái chế nhựa trong một báo cáo khoa học, đăng trên Tạp chí Science.
Frank Leibfarth, PGS khoa học tại trường Cao đẳng Nghệ thuật
& Khoa học thuộc UNC cho biết, phương thức tiếp cận mới là coi chất thải nhựa
như một nguồn tài nguyên có giá trị tiềm năng để sản xuất những phân tử và vật
liệu mới. Phương pháp này có thể thúc đẩy nền kinh tế tái chế nhựa, biến rác
thành kho báu.
Các nhà hóa học UNC với mẫu nhựa mới, chế tạo từ rác thải nhựa sử dụng một lần.
Liên kết cacbon-hydro là những liên kết hóa học mạnh nhất
trong tự nhiên. Tính ổn định của những liên kết khiến quá trình tái chế nhựa
thương phẩm rất khó khăn.
Nhưng nếu sửa đổi các liên kết carbon-hydro phổ biến trong
polymer, các khối cấu trúc phân tử của nhựa, được sử dụng trong túi tạp hóa, nước
ngọt và chai nước, bao bì thực phẩm, phụ tùng ô tô và đồ chơi, tuổi khai thác sử
dụng của polymer có thể được mở rộng để có thể tái chế nhựa sử dụng nhiều lần.
Sử dụng một loại thuốc thử mới được xác định, có thể tách
các nguyên tử hydro ra khỏi những hợp chất và polymer trong y học, các nhà hóa
học UNC có thể tạo ra những liên kết mới ở những liên kết, trước đây bị coi là rất
vững chắc không thể phá vỡ.
Nhóm nghiên cứu đã sử dụng thuốc thử O-alkenylhydroxamat dễ
điều chế để phá vỡ các liên kết carbon-hydro bằng phương pháp đun nóng, nhanh
chóng cắt liên kết carbon-hydro. Sau đó, nhiều nguồn gốc khác có thể xen
vào để tạo thành liên kết cacbon – halogen, carbon – carbon và carbon – lưu huỳnh. Bước
thứ hai là bổ sung các nhóm imidazolium tạo ra ionomer (vật liệu polymer chứa cả
nhóm trung tính và nhóm ion hóa) có giá trị cao.
Tính linh hoạt của phương pháp tiếp cận mới cho phép thực hiện
nhiều biến đổi các liên kết cacbon-hydro để tạo thành các hợp chất có giá trị
cao.
Trên cơ sở phương pháp tiếp cận mới, Tập đoàn Leibfarth tại
Carolina tập trung vào thiết kế các polymer thông minh hơn, nhiều chức năng hơn
và bền vững hơn. Tập đoàn phát triển một loại polymer siêu thấm có khả năng loại
bỏ các hóa chất nguy hiểm khỏi nước uống.
Các nhà nghiên cứu bắt đầu với bao bì xốp bằng nhựa, được sử
dụng để bảo vệ đồ điện tử trong quá trình vận chuyển, kết thúc sẽ được đưa vào
các bãi chôn lấp. Những mẫu nhựa bọt xốp sau khi tiêu dùng do High Cube LLC, một
công ty tái chế ở Durham, Bắc Carolina.
cung cấp. Bọt được làm từ một loại nhựa mật độ thấp polyolefin thương mại.
Sử dụng phương pháp cắt chọn lọc các nguyên tử hydro từ
polyolefin, các nhà hóa học đã chuyển đổi rác thải nhựa sử dụng một lần thành
loại nhựa có giá trị cao ionomer trong các loại bao bì thực phẩm.
Các đồng tác giả của nghiên cứu là: Timothy Fazekas,
Jill W. Alty, Eliza K. Neidhart và Austin S. Miller.