Chủ tịch Toyota Akio Toyoda, rực rỡ trong bộ đồng phục đua xe chống cháy, nở nụ cười rạng rỡ khi chuẩn bị tham gia vòng đua trên chiếc Corolla mới, chạy bằng nhiên liệu hydro.

Chiếc xe đua Corolla của Toyota mang số 32 chạy bằng hydro lỏng trên đường đua

Toyoda, cựu Giám đốc điều hành Toyota, cháu trai người sáng lập hãng ô tô, đồng thời cũng là một tay đua được cấp phép cho biết: “Đây là lần đầu tiên trên thế giới một chiếc ô tô chạy bằng hydro lỏng tham gia cuộc đua. Chúng tôi hy vọng đây sẽ là một nguyên mẫu của một lựa chọn khác trong cuộc chiến chống lại sự nóng lên toàn cầu. Để mang lại nụ cười cho mọi người, tôi muốn đi thêm một vòng, thậm chí một giây hơn thế nữa”.

Chiếc xe đua Corolla chạy bằng hydro lỏng sẽ không sớm xuất hiện tại đại lý của hãng. Các quan chức Toyota cho biết, cuộc đua Super Taikyu 24 giờ tại Fuji Speedway đối với Toyota là một bài kiểm tra công nghệ.

Có cấu trúc thiết kế khác hoàn toàn xe điện, xe chạy hydro lỏng có động cơ đốt trong, nhưng đốt cháy hydro thay cho xăng.

Nhà sản xuất ô tô Nhật Bản Toyota Motor bán khoảng 10 triệu xe mỗi năm, hiện đang bị tụt lại phía sau trong quá trình chuyển đổi toàn cầu sang xe điện chạy bằng pin, nhưng doanh nghiệp đặt mục tiêu phát triển nhiên liệu hydro như một giải pháp trung hòa carbon trong nhiều năm qua.

Các chuyên gia Toyota tuyên bố, hydro có tiềm năng lớn thay thế nhiên liệu hóa thạch. Nhưng cho đến nay, phần lớn hydro, bao gồm cả nguồn hydro sử dụng làm nhiên liệu cho xe đua Corolla được sản xuất ra từ nhiên liệu hóa thạch như khí tự nhiên.

Giá nhiên liệu tăng cao và những lo ngại về sự nóng lên toàn cầu làm tăng thêm tính cấp thiết cho những chương trình phát triển các nguồn năng lượng thay thế, đặc biệt đối với Nhật Bản, quốc gia này nhập khẩu gần như toàn bộ dầu mỏ cho nhu cầu quốc gia.

Các cuộc đua ô tô đã và đang chuyển sang hướng bỏ lại phía sau những chiếc xe ngốn xăng. Đối thủ của Toyota, Honda Motor Co. gần đây cho biết đang quay trở lại giải đua Công thức 1, đồng thời nhấn mạnh rằng, những quy định mới sẽ là cơ hội để nghiên cứu những công nghệ mới, sử dụng các loại nhiên liệu mới. Các nhà sản xuất ô tô khác, bao gồm General Motors Co., cũng đưa ra cam kết tương tự.

Tại sự kiện tuần trước, Pierre Fillon, chủ tịch Câu lạc bộ ô tô de l'Ouest, tổ chức Le Mans thông báo,  24 giờ Le Mans, cuộc đua sức bền nổi tiếng nhất thế giới sẽ mở cửa cho những xe chạy bằng hydro sử dụng cả pin nhiên liệu và động cơ đốt trong bắt đầu từ năm 2026.

Ông Fillon nói với các phóng viên trong cuộc họp báo: “Đối với tôi, hydro là một giải pháp rất thú vị cho tương lai. Chúng ta phải chuyển đổi để đạt được đến mức giao thông không phát thải. Điều này có ý nghĩa quan trọng đối với hành tinh của chúng ta và con em chúng ta.”

Giám đốc điều hành Toyota Koji Sato cho biết, ông hy vọng sẽ sớm đưa ra thông báo về việc Toyota tham gia Le Mans.

John Heywood, GS danh dự, chuyên gia về động cơ ô tô tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) trong cuộc thảo luận về những giải pháp năng lượng xanh vừa mới xuất hiện lưu ý, xe điện cũng có những nhược điểm như nhu cầu về các vật liệu quan trọng thường được sản xuất ra trong những trường hợp gây hại cho môi trường hoặc trong những hoàn cảnh gây tổn thương về đạo đức .

“Không có gì là 'không xanh' về động cơ đốt trong. Heywood nói: “Nhiên liệu mà động cơ sử dụng mới là vấn đề quan trọng.”

Hydro được sử dụng cho chiếc xe đua của Toyota được sản xuất tại một nhà máy khí hóa than ở Úc và do Iwatani, một công ty năng lượng của Nhật Bản cung cấp, trong khuôn khổ của dự án do chính phủ Nhật Bản hỗ trợ nhằm thúc đẩy sử dụng hydro cho nhiều ngành công nghiệp, bao gồm những doanh nghiệp từ trước đến nay vẫn sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

Hydro được coi là “xanh” khi được bằng các nguồn năng lượng tái tạo, cung cấp dòng điện chạy qua nước, phân tách hydro và oxy bằng quá trình điện phân. Theo Cơ quan Năng lượng Quốc IEA, quy trình sản xuất này không tạo ra khí carbon dioxide làm nóng hành tinh, nhưng hiện nay chỉ có chưa đến 0,1% sản lượng hydro toàn cầu được sản xuất theo phương pháp này.

Các nhà phê bình nói rằng có thể tốt hơn nếu chỉ sử dụng năng lượng tái tạo đó, hơn là sử dụng nó để tạo ra hydro. Nhưng những người ủng hộ hydro tuyên bố, ngay cả hydro được sản xuất từ khí đốt tự nhiên cũng có thể được coi là trung hòa carbon, nếu khí thải carbon dioxide bị thu giữ và chôn vùi dưới lòng đất.

Sato thừa nhận thách thức. Ông nói với các phóng viên bên lề cuộc đua:

“Điều chúng ta cần làm trước hết là tạo ra môi trường sử dụng nhiên hydro. Để việc sử dụng hydro trở nên phổ biến, môi trường đó phải vững chắc và điều quan trọng là chu trình của hệ thống đó đang hoạt động trong tất cả các bước, bao gồm từ sản xuất đến vận chuyển.”.

Nhưng cũng có những nguy cơ tiềm ẩn khác trong việc sử dụng nhiên liệu hydro xanh.

Tháng 3/2023, một chiếc xe Toyota chạy bằng hydro lỏng bốc cháy khi đang chạy thử cho một cuộc đua tại vòng đua Suzuka, nơi tổ chức Giải Grand Prix Công thức 1 và những cuộc đua khác.

Khí hydro bị rò rỉ từ một đường ống bị lỏng ra do rung động của xe và cảm biến rò rỉ hoạt động bình thường, ngắt khí hydro chi trong vòng chưa đầy một phần mười giây. Theo Toyota, không có ai bị thương, cabin được bảo vệ và ngọn lửa nhanh chóng bị khống chế.

Trong số hàng chục xe tham gia cuộc đua 24 giờ Fuji Speedway, chiếc Corolla số 32 của Toyota thua cuộc. Việc tiếp nhiên liệu và kiểm tra tại điểm tạm dừng, rất quan trọng đối với cuộc đua mất vài phút, một khoảng thời gian khổng lồ trong cuộc đua mà các vận động viên tranh đấu để chỉ mất vài giây.

Nhưng sự ra mắt của xe đua chạy hydro lỏng trong cuộc đua xe có thể là một bước tiến đáng kể, Tomoya Takahashi, chủ tịch của đội xe Toyota Gazoo Racing tuyên bố:

“Đây là một hoạt động xây dựng cho tương lai. Ô tô điện không phải là câu trả lời duy nhất và động cơ đốt trong vẫn có tiềm năng trong quá trình chuyển đổi sang nhiên liệu bền vững hơn.”

 Chủ tịch Toyota Akio Toyoda, cạnh chiếc xe đua chạy bằng hydro lỏng mà ông đã lái trong cuộc đua 24 giờ tại Đường đua Quốc tế Fuji ở thị trấn Oyama, cách Tokyo khoảng 100 km về phía tây nam, ngày 27/5/2023. Ảnh AP/Yuri Kageyama

Trịnh Thái Bằng

Nguồn: VietTimes