Một công trình nghiên cứu với sự tham gia của hơn 100 nhà khoa học trên toàn cầu và cơ sở dữ liệu rừng lớn nhất được tập hợp ước tính, có khoảng 73.000 loài cây trên Trái đất, trong đó có khoảng 9,200 loài chưa được nghiên cứu.
Con số ước tính toàn cầu cao hơn khoảng 14% so với số những
loài cây được biết đến hiện nay. Nghiên cứu cho thấy, hầu hết các loài chưa được
phát hiện đều rất hiếm, số lượng rất thấp và không gian phân bố hạn chế.
Những loài cây chưa được biết đến và nghiên cứu đặc biệt dễ
bị tổn thương từ những hoạt động của con người như chặt phá rừng và biến đổi
khí hậu. Theo các tác giả nghiên cứu, phát hiện mới này sẽ thúc đẩy các nỗ lực
bảo tồn rừng để bảo vệ những loại cây này.
Những kết quả nghiên cứu làm nổi bật tính dễ tổn thương của
đa dạng sinh học rừng toàn cầu trước những hoạt động của con người, đặc biệt trong
phá rừng, sử dụng đất và gây biến đổi khí hậu, đe dọa sự tồn tại của các loài
cây, được phân loại quý hiếm, nhà sinh thái rừng Đại học Michigan Peter Reich, tác
giả của báo cáo khoa học, xuất bản ngày 31/1 trong Kỷ yếu Viện Hàn lâm Khoa học
Quốc gia.
Reich, Giám đốc Viện Sinh học Thay đổi Toàn cầu tại Trường
Môi trường và Tính bền vững thuộc Đại học Michigan (U-M) cho biết: “Bằng giái
pháp thiết lập một tiêu chuẩn định lượng, nghiên cứu này đóng góp vào những nỗ
lực bảo tồn rừng và cây cối, phát hiện những loại cây mới và các loài liên quan
ở một số khu vực nhất định trên thế giới.
Trong công trình nghiên cứu, các nhà khoa học kết hợp dữ liệu
về độ phong phú và sự xuất hiện cây từ hai bộ dữ liệu toàn cầu - một từ Sáng kiến
Đa dạng Sinh học Rừng Toàn cầu và một từ TREECHANGE - sử dụng dữ liệu về các
lô rừng được thống kê trên toàn cầu. Những cơ sở dữ liệu kết hợp thu được tổng
số 64,100 loài cây được ghi nhận trên toàn thế giới, tương tự như một nghiên cứu
trước đó, xác định khoảng 60,000 loài cây có trên hành tinh.
Tác giả khác của nghiên cứu, Jingjing Liang thuộc Đại học Purdue,
điều phối viên Sáng kiến Đa dạng Sinh học Rừng Toàn cầu cho biết, Nhóm nghiên
cứu kết hợp các bộ dữ liệu riêng lẻ thành một bộ dữ liệu toàn cầu khổng lồ về các
loại cây.
Dữ liệu về cây đến từ việc một người (nhà lâm học hoặc bảo vệ
rừng) đi vào rừng và đo đạc, chụp ảnh, thu thập thông tin về loài cây, kích thước
và những đặc điểm khác. Đếm số lượng loài cây trên toàn thế giới giống như một
trò chơi xếp hình với các mảnh ghép trải khắp thế giới. "
Sau khi kết hợp các bộ dữ liệu, nhóm nhà nghiên cứu sử dụng
các phương pháp thống kê mới, ước tính tổng số từng loài cây ở quy mô quần xã
sinh vật, lục địa và toàn cầu, bao gồm cả những loài chưa được các nhà khoa học
phát hiện và mô tả. Quần xã sinh vật là một kiểu quần xã sinh thái chính như rừng
mưa nhiệt đới, rừng taiga hay xavan (rừng thảo nguyên).
Theo ước tính thận trọng của nhóm nghiên cứu, tổng số loài
cây trên Trái đất là 73,274, có khoảng 9,200 loài cây chưa được các nhà khoa học
phát hiện và nghiên cứu, kết quả này có được do nhóm nghiên cứu sử dụng bộ dữ
liệu rộng lớn hơn và những phương pháp thống kê tiên tiến hơn trước đây để ước
tính sự đa dạng các loại cây. Các nhà nghiên cứu sử dụng sự phát triển hiện đại
của những kỹ thuật do nhà toán học Alan Turing phát minh trong nửa đầu thế kỷ
20.
Khoảng 40% các loài cây chưa được phát hiện, chủ yếu ở Nam Mỹ,
có ý nghĩa đặc biệt đối với sự đa dạng cây cối toàn cầu. Nam Mỹ cũng là lục địa
có số loài cây quý hiếm ước tính cao nhất (khoảng 8,200) và tỷ lệ ước tính cao
nhất (49%) các loài cây đặc hữu lục địa (các loài chỉ sinh trưởng ở lục địa đó).
Các địa bàn những loài cây Nam Mỹ chưa được phát hiện là những
khu rừng ẩm nhiệt đới và cận nhiệt đới lưu vực Amazon, các khu rừng Andean ở độ
cao từ 1,000 m (3,300 feet) đến 3,500 m (khoảng 11,480 feet).
Ngoài 27,000 loài cây đã biết ở Nam Mỹ, có thể còn 4,000
loài khác chưa được phát hiện. Hầu hết những cây này là đặc hữu, nằm ở các địa
bàn đa dạng lưu vực sông Amazon và vùng giao tiếp Andes-Amazon. Đặc điểm này
khiến việc bảo tồn rừng trở thành ưu tiên hàng đầu ở Nam Mỹ, có ý nghĩa vô cùng
quan trọng trong cuộc khủng hoảng rừng nhiệt đới hiện nay do các tác động của
con người như phá rừng, hỏa hoạn và biến đổi khí hậu.
Trên toàn thế giới, khoảng một nửa đến hai phần ba tổng số
các loài cây đã biết xuất hiện trong các khu rừng ẩm nhiệt đới và cận nhiệt đới,
đây là những khu rừng có nhiều loài cây khác nhau và chưa được nghiên cứu kỹ lưỡng
để phát hiện những loại chưa biết. Nhưng khu rừng khô nhiệt đới và cận nhiệt đới
cũng có thể có nhiều loài cây chưa được phát hiện trong khu vực địa hình phức tạp.
"Kiến thức sâu rộng về sự phong phú và đa dạng của cây
là chìa khóa để duy trì sự ổn định và hoạt động của các hệ sinh thái”, Roberto
Cazzolla Gatti, tác giả công trình nghiên cứu tại Đại học Bologna, Ý cho biết.
Rừng cung cấp miễn phí nhiều "dịch vụ hệ sinh
thái" cho nhân loại. Ngoài việc cung cấp gỗ, củi, sợi và các sản phẩm
khác, rừng làm sạch không khí, lọc nước và giúp con người kiểm soát xói mòn và
lũ lụt. Rừng là khu vực bảo tồn đa dạng sinh học, lưu trữ carbon và thúc đẩy
quá trình hình thành đất và chu kỳ dinh dưỡng đất. Rừng là lá phối duy trì sự tồn
tại và phát triển của loài người.