Theo một nhà kinh tế Trung Quốc, quốc gia này đang phải đối mặt với một thách thức khó khăn trong việc củng cố đội ngũ nhân tài vì Trung Quốc vẫn tụt hậu so với Mỹ về công nghệ cốt lõi và nghiên cứu cơ bản.
Vương Hồng (Wang Hong), chủ tịch và là GS quản lý tại Trường
Kinh doanh Quốc tế Châu Âu Trung Quốc tại Thượng Hải cho biết: “Trung Quốc dẫn
đầu thế giới về số lượng sinh viên tốt nghiệp các ngành khoa học, công nghệ, kỹ
thuật và toán học (STEM) vì dân số đông. Đến năm 2025, nguồn nhân tài Trung Quốc
dự kiến sẽ gấp đôi Mỹ. Nhưng chúng ta nên nhìn nhận vấn đề “nhân tài thì nhiều
mà lực không đủ” vẫn đang tồn tại trong các lĩnh vực nghiên cứu cơ bản và công
nghệ then chốt.”
Trung Quốc dự kiến sẽ đào tạo được hơn 77.000 tiến sĩ STEM mỗi
năm vào năm 2025, so với khoảng 40.000 ở Mỹ, theo báo cáo của Trung tâm An ninh
và Công nghệ mới nổi, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Đại học Georgetown.
GS Vương lưu ý, mặc dù có nguồn tài năng lớn, vẫn còn khoảng
cách đáng kể giữa Trung Quốc và Mỹ về Trí tuệ Nhân tạo (AI) và tài năng ngành vật
liệu mới, cũng như khả năng chuyển đổi từ nghiên cứu cơ bản thành năng suất trực
tiếp và sản xuất cao cấp.
GS Vương, đang thực hiện chương trình nghiên cứu sau tiến sĩ
về kinh tế ứng dụng tại Đại học Phúc Đán cho rằng, Trung Quốc thiếu nhân tài từ
trung cấp đến cao cấp về AI, chỉ tương đương với 20% của Mỹ.
Theo một báo cáo thống kê, được công bố vào đầu năm 2022 của
Viện Khoa học, Công nghệ và Chính sách Giáo dục của Trung Quốc tại Đại học Chiết
Giang, Trung Quốc đang phải đối mặt với sự thiếu hụt nhân tài về Trí tuệ Nhân tạo
với hơn 5 triệu người, con số này ước tính sẽ tăng gấp đôi vào năm 2025. Ngoài
ra, có thể thấy được, nhân tài trong hàng loạt ngành cụ thể, tài năng sáng tạo,
nhân tài trình độ cao, tích hợp và công nghiệp rất hạn chế ở Trung Quốc, GS
Vương nhận xét.
Từ năm 2012 đến năm 2022, thứ hạng của Trung Quốc trên Chỉ số
Đổi mới Toàn cầu tăng mạnh từ 34 lên 11. Trung Quốc cũng đứng đầu nhóm các quốc
gia thu nhập trung bình cao, nhưng Trung Quốc vẫn đang phải đối mặt với nhiều
“vấn đề tắc nghẽn” trong tiến trình đạt được sự đổi mới chất lượng cao. Ông
Vương nói thêm.
GS Vương Hồng nhấn mạnh, Trung Quốc đã trở thành nước tiêu
thụ robot công nghiệp lớn nhất thế giới trong 8 năm liên tiếp, nhưng công nghệ
cốt lõi được ngành công nghiệp robot Trung Quốc sử dụng vẫn do các cường quốc
công nghệ như Nhật Bản và Đức sản xuất.
Trung Quốc cũng phải đối mặt với thách thức thu hút và giữ
chân nhân tài, theo một báo cáo từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế,
có trụ sở tại Washington cho thấy, khoảng 10% các nhà khoa học quốc tế được khảo
sát sẵn sàng chuyển đến Trung Quốc so với gần 60% ở Mỹ. Ông Vương nói.
Các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã chỉ rõ tầm quan trọng của
công nghệ, tài năng và đổi mới cho sự phát triển của quốc gia. Chính phủ Trung
Quốc cam kết sẽ tiếp tục nâng cao tự lực và sức mạnh của đất nước trong khoa học
và công nghệ, trên cơ sở phát triển tài năng để trở thành quốc gia hàng đầu
công nghệ và thúc đẩy sự phát triển khoa học.
Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc cho biết, tổng đầu tư của quốc
gia này vào nghiên cứu và phát triển đạt 2,8 nghìn tỷ nhân dân tệ (401 tỷ USD) năm
2021, tăng 14,6% so với năm 2020, đứng thứ hai trên thế giới.
Trong một diễn đàn do cổng thông tin điện tử Sina tổ chức
ngày 15/12. GS Vương Hồng phát biểu: “Để tạo ra những bước đột phá, cần phải
tăng tốc xây dựng sức mạnh nhân tài chiến lược của đất nước. Chúng ta phải tăng
cường trao đổi quốc tế về tài năng toàn cầu và làm mọi thứ có thể để thu hút
các nhà khoa học hàng đầu và nhân tài với nhiều kỹ năng khác nhau.”