Lan truyền trong không khí và có khả năng gây tử vong, virus gây ra COVID-19 chỉ có thể được nghiên cứu phân tích trong điều kiện an toàn sinh học cấp cao.
Các nhà khoa học, nghiên cứu phân tích virus truyền nhiễm phải
mặc bộ quần áo an toàn sinh học toàn thân, mặt nạ điều áp và làm việc trong
phòng thí nghiệm với nhiều cấp độ ngăn chặn lây lan với hệ thống thông gió
chuyên dụng.
Trong điều kiện phòng hộ cao nhất để bảo vệ nhân viên phòng
thí nghiệm, những biện pháp phòng ngừa an toàn này làm chậm nỗ lực điều nghiên,
phát triển thuốc và vắc-xin cho COVID-19 do nhiều nhà khoa học không được trang
bị các phương tiện an toàn sinh học cần thiết.
Để khắc phục khó khăn trong điều kiện cần đẩy nhanh quá
trình tìm kiếm thuốc và vắc xin hiệu dụng, các nhà khoa học tại Đại học Y
Washington ở St. Louis phát triển một loại virus lai ghép, cho phép nhiều nhà
khoa học tham gia vào cuộc chiến chống đại dịch COVID-19.
Các nhà nghiên cứu biến đổi gen một loại virus ôn hòa bằng phương
pháp hoán đổi một trong những gen bằng gen của SARS-CoV-2, virus gây ra đại dịch
COVID-19. Virus lai cũng lây nhiễm vào các tế bào và các kháng thể nhận biết
tương tự như SARS-CoV-2, nhưng loại virus này có thể nghiên cứu trong những điều
kiện an toàn của phòng thí nghiệm thông thường.
Nghiên cứu này được thông báo trên tạp chí trực tuyến Cell
Host & Microbe .
"Tôi chưa bao giờ có nhiều yêu cầu về các tài liệu khoa
học trong khoảng thời gian ngắn như vậy", Tiến sĩ, Marvin A. Brennecke,
Giáo sư và Trưởng khoa Vi sinh Phân tử, đồng tác giả với giáo sư Sean Whelan,
lãnh đạo công trình nghiên cứu này cho biết.
"Chúng tôi đã cung cấp tài liệu về virus lai ghép này
cho các nhà nghiên cứu ở Argentina, Brazil, Mexico, Canada và trên khắp Hoa Kỳ.
Chúng tôi có các yêu cầu đang chờ được giải quyết từ Vương quốc Anh và Đức.
Ngay cả trước khi chúng tôi xuất bản báo cáo khoa học, các nơi đã nghe thông
tin này và bắt đầu yêu cầu tài liệu. "
Để tạo ra một virus mô phỏng SARS-CoV-2, an toàn hơn trong
nghiên cứu, Whelan và các đồng nghiệp – trong đó có các tác giả đồng cấp
Michael S. Diamond, MD, Giáo sư tiến sĩ Y khoa Herbert S. Gasser, Tiến sĩ Brett
Case, nhà nghiên cứu sau tiến sĩ trong phòng thí nghiệm Diamond và Paul W.
Rothlauf, sinh viên đã tốt nghiệp thuộc phòng thí nghiệm của Whelan đã tiến
hành thực nghiệm với virus viêm miệng mụn nước (VSV).
Virus này thường được các phòng thí nghiệm virus học sử dụng
để thí nghiệm vì khá vô hại và dễ thao tác về mặt di truyền. Virus này gây
bệnh cho gia súc như ngựa và lợn, VSV thỉnh thoảng cũng lây nhiễm cho người,
gây ra loại bệnh giống như cúm nhẹ kéo dài từ ba đến năm ngày.
Virus có protein trên bề mặt, được sử dụng để bám vào và lây
nhiễm tế bào. Các nhà nghiên cứu loại bỏ gen protein bề mặt của VSV và
thay thế bằng gen từ SARS-CoV-2, được gọi là (protein spike). Biến đổi gen
tạo ra một loại virus mới tương tự như các tế bào virus SARS-CoV-2 nhưng thiếu
các gen khác cần thiết để gây bệnh. Nhóm nhà khoa học đặt tên là virus lai
VSV-SARS-CoV-2.
Sử dụng huyết thanh từ những người sống sót COVID-19 và những
kháng thể đã được tinh lọc, các nhà khoa học phát hiện rằng, các kháng thể nhận
biết virus lai ghép tương tư như với virus SARS-CoV-2, thu thập được từ một bệnh
nhân COVID-19.
Các kháng thể hoặc huyết thanh ngăn chặn virus lai ghép lây
nhiễm tế bào cũng ngăn chặn virus SARS-CoV-2 thực sự; những kháng thể hoặc
huyết thanh không thể ngăn chặn virus lai ghép cũng thất bại trong việc ngăn chặn
SARS-CoV-2 thực sự. Ngoài ra, phân tử mồi nhử cũng có hiệu quả tương đương
gây nhầm lẫn cho cả hai loại virus, ngăn chặn lây nhiễm vào các tế bào.
"Con người chắc chắn sẽ phát triển kháng thể chống lại những
protein khác của SARS-CoV-2, nhưng phát triển kháng thể chống lại protein spike
là vấn đề quan trọng nhất để bảo vệ cơ thể chống lại sự lây nhiễm của
coronavirus",
Whelan nói. "Vì vậy, miễn là virus có protein spike,
hệ thống miễn dịch của con người sẽ nhìn nhận như là SARS-CoV-2, cho tất cả các
mục đích và mục đích."
Virus lai ghép có thể hỗ trợ các nhà khoa học nghiên cứu
phân tích hàng loạt các biện pháp phòng ngừa và điều trị dựa trên phát triển
các kháng thể đối với COVID-19.
Virus lai ghép có thể được sử dụng để đánh giá, các vắc-xin
thử nghiệm có tạo ra những kháng thể trung hòa hay không, người đã khỏi bệnh
lây nhiễm COVID-19 có mang đủ kháng thể trung hòa để hiến huyết tương cho bệnh
nhân COVID-19 hay không hoặc xác định kháng thể phát hiện được, có khả năng nghiên
cứu điều chế thành thuốc kháng vi-rút.
"Một trong những vấn đề khi nghiên cứu, đánh giá kháng
thể trung hòa là nhiều xét nghiệm đòi hỏi phải được trang bị an toàn sinh học
BSL-3, hầu hết các phòng thí nghiệm điều trị và các công ty thuốc không có cơ sở
BSL-3", Diamond, giáo sư vi sinh phân tử, bệnh lý và miễn dịch học nói.
"Với loại virus mô phỏng này, các nhà khoa học có thể lấy
huyết thanh, huyết tương hoặc kháng thể, phân tích thông lượng cao ở cấp độ an
toàn sinh học BSL-2, mà mọi phòng thí nghiệm đều có và không bị đe dọa nhiễm bệnh.
Những kết quả thí nghiệm tương quan gần như hoàn hảo với những dữ liệu thu được
từ virus SARS-CoV-2 truyền nhiễm.
Virut lai tương tự như SARS-CoV-2 đối với hệ thống miễn dịch
nhưng lại không gây bệnh nặng, đây thực sự là một ứng viên tiềm năng để phát
triển vắc-xin. Giáo sư Diamond nói thêm. Whelan và các nhà khoa học khác
đang nghiên cứu thử nghiệm trên động vật để đánh giá khả năng này.