Công nghiệp hóa dầu chuyển hóa dầu và khí đốt thành tiền chất để tổng hợp dầu nhờn và các sản phẩm khác. Các nhà hóa học chứng minh được, vi khuẩn được thiết kế có thể sản xuất các tiền chất tương tự thay thế cho nhiên liệu hóa thạch bền vững và sử dụng ít năng lượng hơn.
Các vi sinh vật sẽ tiêu thu glucose và tạo ra các
hydrocacbon chuỗi trung bình, có thể được chia nhỏ thành những chuỗi ngắn hơn
và polyme hóa thành chất dẻo, kéo dài thành dầu diesel.
Để giảm thiểu và loại bỏ sử dụng dầu và khí đốt, ngành công
nghiệp hóa dầu phải tìm ra những hóa chất có nguồn gốc bền vững, dễ dàng đưa
vào các quy trình hiện có để tạo ra những sản phẩm quan trọng như nhiên liệu,
chất bôi trơn và chất dẻo.
Sản xuất những hóa chất quan trọng bằng sinh học là một lựa
chọn hiển nhiên, nhưng các sản phẩm vi sinh vật khác với hydrocacbon hóa thạch
trong hai điểm chính: Sản phẩm chứa quá nhiều oxy và có quá nhiều các nguyên tử
khác bám dính vào cacbon. Để các hydrocacbon vi sinh vật hoạt động trong những
quy trình tổng hợp hiện nay, phải được khử oxy hóa và loại bỏ những nhóm hóa học
ngoại lai, đòi hỏi tiêu thụ năng lượng.
Nhóm nhà hóa học từ Đại học California, Berkeley và Đại học
Minnesota đang thiết kế các vi sinh vật, tiêu thụ đường glucose, có thể tạo ra những
chuỗi hydrocacbon, cho phép khử oxy dễ dàng với mức gia nhiệt thấp.
Quy trình mới cho phép vi sinh vật sản xuất nhiều loại hóa
chất, hiện đang được chiết xuất từ dầu và khí đốt để sản xuất các sản phẩm cần
thiết như chất bôi trơn từ hydrocacbon chuỗi trung bình, chứa từ 8 đến 10
nguyên tử cacbon.
Michelle Chang, GS hóa học UC Berkeley và kỹ thuật hóa học
và phân tử sinh học cho biết, vi khuẩn có thể tạo ra tất cả các phân tử phức tạp
có tất cả các nhóm chức năng nhưng tạo ra các chất hóa dầu, làm tiền chất cho
ngành công nghiệp hóa chất là một thách thức.
Quy trình này hướng tới việc khử ôxy hóa các sản phẩm của vi
sinh vật, sử dụng glucose từ sinh khối thực vật tạo ra để sản xuất các tiền chất,
bền vững hơn và có thể tái tạo, không sử dụng dầu và các nhiên liệu hóa thạch
khác.
Vi khuẩn được thiết kế để tạo ra các chuỗi hydrocacbon có độ
dài trung bình, có thể dễ dàng điều chỉnh tạo ra các chuỗi có độ dài khác nhau,
bao gồm các hydrocacbon mạch ngắn, sử dụng làm tiền chất của các loại nhựa phổ
biến như polyethylene, hydrocarbon mạch dài để sản xuất dầu diesel. Kết quả nghiên
cứu được công bố trên tạp chí Nature Chemistry .
Các hydrocarbon hóa thạch là các chuỗi nguyên tử cacbon mạch
thẳng đơn giản với một nguyên tử hydro được gắn vào mỗi cacbon. Nhưng các quy
trình hóa học, được tối ưu hóa để biến hydrocarbon thành các sản phẩm có giá trị
cao không dễ dàng cho phép sử dụng những tiền chất từ vi sinh vật.
Để vi khuẩn tạo ra các hydrocarbon tương tự các tiền chất
nhiên liệu hóa thạch, nhóm nghiên cứu của GS Chang, cùng các nghiên cứu sinh
sau TS Zhen Wang và Heng Song thuộc UC Berkeley tiến hành tìm kiếm cơ sở dữ liệu
những enzyme từ các vi khuẩn khác, có thể tổng hợp được hydrocacbon chuỗi trung
bình đồng thời tìm kiếm một loại enzyme, có thể thêm một nhóm hóa học đặc biệt,
axit cacboxylic vào một đầu của chuỗi hydrocacbon để thành axit béo.
Từ kết quả thu được, các nhà nghiên cứu chèn năm gen riêng
biệt vào vi khuẩn E. coli , buộc vi khuẩn này lên men glucose và tạo ra axit
béo chuỗi trung bình mong muốn. Các phản ứng enzyme thêm vào không phụ thuộc hoặc
trực giao với các con đường tạo enzym riêng của vi khuẩn, có hiểu quả cao hơn
so với việc điều chỉnh mạng lưới trao đổi chất phức tạp của vi khuẩn.
Bước cuối cùng quá trình là chuyển đổi axit béo chuỗi trung
bình thành olefin bằng phản ứng xúc tác, tiền chất của polymer và chất bôi
trơn.
Nhóm UC Berkeley đã hợp tác với nhóm Minnesota do GS Paul
Dauenhauer dẫn đầu thực hiện một phản ứng xúc tác đơn giản, được gọi là xúc tác
axit Lewis loại bỏ axit cacboxylic khỏi các sản phẩm vi sinh cuối cùng là axit
3-hydroxyoctanoic và axit 3-hydroxydecanoic, tạo thành olefin heptene và none.
Xúc tác axit Lewis sử dụng ít năng lượng hơn so với các phản ứng oxy hóa khử, cần
thiết để loại bỏ oxy khỏi các sản phẩm tự nhiên, tạo thành hydrocacbon tinh khiết.
Quy trình sản xuất Olefin từ axit béo chuỗi trung bình
Chuỗi heptene với bảy carbon và none với chín carbon, có thể
trực tiếp sử dụng làm chất bôi trơn, dễ dàng bẻ khóa thành chuỗi hydrocacbon nhỏ
hơn làm tiền chất cho các polymer nhựa như polyetylen hoặc polypropylen, hoặc
được liên kết lại tạo thành chuỗi hydrocacbon dài hơn, tương tự như các
hydrocacbon trong sáp và dầu diesel.
Tạo được kỳ tích trong kỹ thuật chuyển hóa, GS Chang nhấn mạnh
rằng, mục tiêu lâu dài và bền vững hơn là thiết kế lại hoàn toàn các quy trình
tổng hợp hydrocacbon công nghiệp và chất dẻo nhằm tối ưu hóa khả năng sử dụng những
loại hóa chất mà vi sinh vật tạo ra, hiệu quả hơn việc thay đổi các sản phẩm vi
sinh cho phù hợp với các quy trình tổng hợp hiện có. Bằng cách này có thể tạo
ra monome từ đường glucose bằng cách lên men để sản xuất chất dẻo có nhưng đặc
tính tương tự như nhựa thông dụng nhưng dễ phân hủy và tái chế hơn cấu trúc vững
chắc của polyethylene hoặc polypropylene.
Công trình được hỗ trợ từ Trung tâm Polyme Bền vững, Trung
tâm Sáng tạo Hóa học do Quỹ Khoa học Quốc gia hỗ trợ (CHE-1901635). Các đồng
tác giả khác là Edward Koleski, Noritaka Hara và Yejin Min của UC Berkeley, Dae
Sung Park và Gaurav Kumar của Đại học Minnesota.