Sa
Pa của 2017 xa lạ quá. Khác nhiều so với những gì dịu nhẹ còn vương lại
trong ký ức của những người từng có dịp đặt chân đến đây chỉ vài năm
trước. Sa Pa khi ấy thật tinh khôi, cả thị trấn rêu phong e ấp trong
sương như đang yên giấc, đẹp đẽ như trong một bức tranh thủy mặc.
Du khách nhẹ nhàng đến, rảo bước giữa
những rặng cây lá kim ẩm ướt, say mê khám phá một Sa Pa vời vợi bí ẩn
rồi sảng khoái cảm nhận từng làn hơi lạnh se se thấm dần vào da thịt.
Rồi du khách lại lặng lẽ đi, mang theo tiếng khèn bay bổng của anh trai
Mông tuổi đương xuân, nụ cười sáng rạng của chị Dao đỏ hay một thứ sản
phẩm thổ cẩm sặc sỡ được bán bởi những em gái nhỏ. Trong từng hơi thở
của đất trời, dường như Sa Pa sinh ra là để bình lặng, không có bất cứ
chỗ trống nào cho sự ồn ã, xô bồ.
Thế nhưng đó đã là việc của ngày hôm
qua, thủa Sa Pa còn chưa có cao tốc và cáp treo. Những người muốn đến
với Sa Pa còn phải lắc lư cả chục giờ đồng hồ trên những chuyến tàu đêm,
nghe rào rào bên tai tiếng bánh sắt nghiến ray mà rồi chìm dần vào
trong giấc ngủ…
Sa
Pa hôm nay đã thay da đổi thịt đến chóng mặt, chẳng còn dáng vẻ e ấp của
một thiếu nữ yêu kiều. Người ta đã đến, đưa bàn tay thô bạo xé bỏ đi sự
trầm mặc vốn có của nơi đây để vội vã khoác lên tấm áo hổ lốn với đủ
loại kiến trúc đông tây kim cổ. Nhà hàng, khách sạn, quán bar mọc lên
san sát như nấm sau mưa. Ở những vị trí đắc địa, giá nhà đất hay bất
động sản cho thuê tăng chóng mặt, chẳng hề kém cạnh khu vực trung tâm Hà
Nội hay TP.HCM. Nhiều đại gia lên đời từ đất…
Sa Pa ngày thường đã đông, vào ngày lễ
thì lại chỉ toàn người với người. Người kin kít, đen đặc, chen chúc nhau
trên thẻo đất bé xíu quanh khu vực nhà thờ cổ, nơi được coi là trung
tâm của thị trấn. Khắp bốn phương tám hướng inh ỏi tiếng còi xe, tiếng
lình xình của những giàn loa công suất lớn hoặc xa hơn là những tiếng
cưa xẻ chát chúa khiến không gian vốn đã chật hẹp lại càng thêm cô đặc
lại.
Sa Pa hôm nay, đàn ông chẳng còn mặn mà
thổi khèn và đàn bà cũng chẳng còn đánh má hồng để tất tả cho kịp phiên
chợ. Trẻ con lăn lóc chạy ra đường, mười đứa thì hết bảy tám, mới tí
xíu đã biết đủ cách để khiến du khách phải tặc lưỡi móc hầu bao.
Trong
cơn quay quắt kim tiền, những người bản xứ vốn là bà con Mông, Dao…
chân chất cũng đã dần quen với cảnh buôn bán. Trên những con phố trung
tâm như Fansipan, Cầu Mây, Phạm Xuân Hân… hàng ngàn quầy hàng được bà
con mở ra, tranh thủ từng cm, bày bán la liệt trên nền đất chủ yếu bán
những món đồ lưu niệm đặc trưng địa phương. Thế nhưng, phải khéo lắm mới
tìm được một món đồ thổ cẩm thêu tay, còn phần lớn đều là đồ dệt công
nghiệp, sản xuất theo lô không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Song song với việc phát triển, Sa Pa
hôm nay cũng bày biện ra cho thập khách đầy rẫy những hạn chế, chủ yếu
vì đầu tư phát triển quá nóng.
Sau đây là những hình ảnh thực tế được PV ghi lại được trong dịp lễ 30/4 - 1/5:
Cả thị trấn Sa Pa hiện như một đại công trường. Ảnh: LN.
Sa Pa hôm nay đen đặc người, đến ngộp thở... Ảnh: LN.
Một người dân tranh thủ khoảng không chật hẹp giữa 2 chiếc ô tô để bán đồ lưu niệm. Ảnh: LN.
Hạ tầng giao thông của Sa Pa hiện tại đang rất kém. Trong nhiều năm,
gần như đường xá không được mở rộng, dẫn đến tình trạng tắc đường xảy
ra khá thường xuyên.
Đã không mở rộng, chính quyền Sa Pa dường như cũng không mặn mà trong việc nâng cấp, cải tạo những con đường huyết mạch.
Phần lớn hệ thống đường cả khu trung tâm và ngoại vi thị trấn đều đã xuống cấp nghiêm trọng.
Đường lên khu vực cáp treo Fansipan rất nhỏ, đã xuống cấp nghiêm trọng, trơn trượt khi mưa và rất bụi khi nắng.
Đường Xuân Viên, một trong những khu vực có giá bất động sản đắt đỏ nhất
của Sa Pa cũng không khá khẩm hơn. Thậm chí nhiều nhà hàng tại khu vực
này xả thẳng nước ra đường, tạo nên cảnh nhớp nháp, bẩn thỉu.
Theo nhiều người dân, cứ trước mỗi dịp lễ hội, để khắc phục tình trạng
đường xuống cấp, chính quyền địa phương lấp qua quýt lên các hố voi, ổ
gà một lớp bột đá. Tuy nhiên, chỉ sau một vài trận mưa, mọi thứ lại đâu
vào đấy.
Một bất cập khác của Sa Pa là rất ít bãi đỗ xe. Khách muốn kiếm một chỗ gửi xe máy cũng rất khó, chưa nói đến ô tô.
Thiếu thốn chỗ đỗ xe là vậy, nhưng lực lượng chức năng địa phương lại tỏ
ra vô cùng hăng hái trong việc xử lý vi phạm. Trong ảnh là một chiếc xe
đang bị khóa bánh.
Hạ tầng kém, thiếu chỗ đỗ xe, Sa Pa còn thiếu luôn cả trạm xăng. Cánh
tài xế phản ánh, cả thị trấn chỉ có một trạm xăng nên mỗi lần đổ, nhanh
cũng phải chờ từ 15-20 phút mới đến lượt.
Bất chấp sự mất cân đối về hạ tầng, Sa Pa trong vài năm trở lại đây phát triển rất nóng trong lĩnh vực xây dựng công trình.
Khắp nơi, chỗ nào có đất trống là thấy cảnh quây tôn để xây nhà bên trong.
Các đại công trình khách sạn, khu vui chơi giải trí cũng đua nhau mọc lên.
Những tảng đồi núi bị xẻ tứ tung để nhường chỗ cho các công trình xây dựng.
Cả thị trấn như một đại công trường, kết hợp với đường xá xuống cấp,
khiến cả Sa Pa giờ đây chìm nghỉm trong khói bụi, nóng nực và ngột ngạt.
Cuối cùng thì du khách cũng thẫn thờ nhận ra cái thứ vật chất màu bàng
bạc, phủ mờ khu vực tâm thị trấn Sa Pa bất kể ngày hay đêm, chẳng phải
là sương lạnh mà là... bụi.
Vì quá ngột ngạt, nhiều khách du lịch lên Sa Pa chọn cách ở xa trung tâm
ồn ào, trong những căn nhà gỗ. Theo quan điểm của họ, chỉ có ở những
nơi như này, họ mới tìm lại được chút cảm giác của một Sa Pa năm
nào... (Ảnh: LN.)