Đình làng Hoài Trung, xã Liên Bão, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh thờ phụng 3 vị thành hoàng là Đệ Nhất, Đệ Nhị, Đệ Tam, tướng lĩnh tham gia cuộc khởi nghĩa của Nhị vua Hai Bà Trưng.
Đình làng Hoài Trung, được xây dựng từ thời Lê, đến thời
Nguyễn, đình được xây dựng với quy mô to lớn. Đến năm 1948, ngôi đình bị tháo dỡ
tiêu thổ kháng chiến, các nguyên vật liệu của đình được tận dụng để góp phần
xây đắp làng chiến đấu chống địch, bảo vệ nhân dân. Mãi cho đến năm 2000, đình
mới được trùng tu lại trên nền đất cũ.
Đình làng Hoài Trung là nơi thờ 3 vị thành hoàng là Đệ Nhất,
Đệ Nhị, Đệ Tam, theo sự tích là 3 vị tướng có công lao góp phần giải phóng dân
tộc thời kỳ Hai Bà Trưng khởi nghĩa đánh giặc Tô Định. Hiện nay ở trong khu di
tích còn lưu lại bản thần tích được khắc trên gỗ, sao y bản chính vào ngày đẹp
tháng 5 năm Thành Thái 12 (1900), do Hàn lâm Lễ viện Đông các đại học sĩ Nguyễn
Bính phụng soạn vào năm Hồng Phúc 1 (1572).
Đình tọa lạc ở vị trí đầu làng, quay hướng Nam, bên phải
đình là chùa Hưng Phúc, phía trước là trục đường giao thông chính của thôn, các
phía còn lại giáp khu dân cư. Đình có kết cấu mặt bằng kiểu chữ Đinh, gồm Đại
đình và Hậu cung.
Đại đình có kiến trúc phong cách thời Hậu Lê, 5 gian, 4 mái
uốn đầu đao”. Trên bờ nóc được trang trí “Lưỡng long chầu nhật”, hai đầu đắp nề
trang trí con kìm. Dưới bờ dải, bờ guột gắn nghê chầu, đầu đao gắn “lân, rồng”.
Kết cấu bộ khung nhà làm hoàn toàn bằng gỗ lim với 6 bộ vì
kèo kiểu “chồng rường, giá chiêng, kẻ chuyền, kẻ bẩy mái hiên”. Mỗi bộ vì có 8
hàng cột cái và cột quân, chân kê đá tảng xanh.
Nền tòa Đại đình được lát gạch bát màu đỏ, 3 gian giữa lắp bộ
cửa “bức bàn”, hai gian đầu hồi xây tường bao bằng gạch.
Chạm khắc trang trí tập trung trên các đầu dư, kẻ truyền, cửa
võng theo chủ đề “lưỡng long chầu nhật”, “mây mác”, “lá đề”, các xà hoành, xà dọc,
câu đầu bào soi đóng bén, soi gờ chỉ đơn giản.
Hậu cung 2 gian, khung gỗ lim, các vì kèo đóng theo kiểu chồng
rương, giá chiêng, kẻ chuyền.
Đình làng Hoài Trung.
Tòa đại đình.
Trên bờ nóc được trang trí “Lưỡng long chầu nhật”.
Đầu đao đắp nề trang trí đầu rồng, phượng
Bên trong gian chính điện
Bộ bát bửu tại đình.
Sắc phong Khải Định năm thứ 2.
Sắc phong Duy Tân năm thứ 3.
Bộ cửa thượng song hạ bàn
Vì kèo chính kiểu chồng rường, giá chiêng, đẩu kê
Bức đại tự kiểu cuốn thư
Bức hoành phi
Long ngai, bài vị của tam vị thành hoàng
Long đình và kiệu rồng
Ngựa thờ
Lễ hội truyền thống đình làng Hoài Trung được tổ chức
vào ngày 11 và 12 tháng Giêng. Ngay từ ngày 11 làng làm lễ mở cửa đình, bao
sái đồ thờ, cắm cờ quạt lọng tàn, chiều tế nhập tịch, khai hội. Ngày 12 chính lệ
tổ chức rước Thánh từ nghè về đình để tế lễ và tổ chức lễ hội. Song song với phần
lễ là phần hội với nhiều trò chơi dân gian được tổ chức, thu hút đông đảo nhân
dân tham dự.
Đình làng Hoài Trung được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp
tỉnh, Quyết định số 1293/QĐ-UBND, ngày 09/10/2006.
Nguồn: Cổng thông tin điện tử tỉnh Bắc Ninh