Năm 545 nhà Lương, đời vua Đại Đồng năm thứ bảy, cử tướng
Dương Phiêu và Trần Bá Tiên đem quân sang xâm lược Việt Nam. Lý Nam Đế đem quân
chặn đánh nhưng vì quân ít không cản được giặc phải rút về miền núi động Khuất
Lão (Tam Nông, Phú Thọ) trao quyền cho tướng Triệu Quang Phục và mất tại đó.
Triệu Quang Phục đưa quân về đầm Dạ Trạch (Hưng Yên) đánh phục kích, đồng thời
truyền hịch trong dân gian tìm người tài giỏi đánh giặc giúp nước.
Hai ông Trương Hống, Trương Hát nghe có hịch chiêu tài, anh
em bàn nhau xin lệnh thầy, dụng kế lập thân, về quê mộ quân để đi giúp nước.
Sau này các ông đến địa phận làng Tiên Tảo, huyện Kim Hoa, phủ Đa Phúc, lộ Bắc
Giang thấy đất có thế ỷ giốc, tiến thoái lưỡng tiện có thể dụng binh liền cho
quân hạ trại, làm tờ chiêu dụ nhân dân.
Tờ rằng: "Đất nước Vạn Xuân ta đang thanh bình, càn
nguyên hanh thái, bỗng đâu giặc Lương xâm lấn, xã tắc đảo điên, muôn dân khốn
khổ. Bọn Hống-Hát chúng tôi xuất thân con nhà lam lũ, được học võ nghệ, có chút
mưu cơ, dám đem sức lực người bản xứ, dấy binh cuốc cầy, địch cùng lang sói ngoại
bang, giúp Triệu Việt Vương giữ an bờ cõi, dám mong chư vị bàn dân hưởng ứng
nghĩa quân thì lấy làm may lắm".
Phụ lão làng ấy tiếp tờ, thấy các ông dung dị khác thường,
uy nghi đường bệ, thi đua nhau cho con cháu đi theo làm quân sĩ.
Triệu Quang Phục liệu thế không thể dùng sức thắng được Trần
Bá Tiên, bèn lui về giữ đầm Dạ Trạch ở huyện Chu Diên, là nơi cỏ cây um tùm, bụi
rậm che kín để cố thủ.
Ban ngày, Triệu Quang Phục ra lệnh tuyệt không để khói lửa
và dấu người, ban đêm dùng thuyền độc mộc đem quân ra đánh doanh trại của quân
Bá Tiên, giết và bắt sống rất nhiều, lấy được lương thực để làm kế cầm cự lâu
dài. Bá Tiên đuổi theo hút mà đánh, nhưng không thể tiến sâu vào trong đầm lầy
được.
Trong cuộc đấu tranh chống giặc Lương, nhiều thanh niên
trong làng đã tham gia nghĩa quân của danh tướng Trương Hống, Trương Hát trong
đạo quân của Triệu Việt Vương, sau khi hai ông mất, nhân dân đã lập đền thờ phụng
và tôn là Thành hoàng làng.
Năm 548, trong lúc đang giao tranh thì nước Lương có loạn,
Trần Bá Tiên được lệnh mang quân về cứu Vua Lương. Triệu Quang Phục sau đó lên
ngôi vua.
Khi Lý Phật Tử giành được ngôi vua, ra lệnh truy bắt các ông
khắp nơi. Các ông bàn nhau cùng đem gia quyến xuôi dòng sông Cầu, uống thuốc độc
để giữ trọn tấm lòng trung với vua.
Ngọc Hoàng Thượng đế phong Trương Hống, Trương Hát làm thần
sông. Nhân dân dọc theo sông Cầu và các nơi các ông từng đóng quân đánh giặc đã
vô cùng khâm phục, thương tiếc, lập đền thờ làm Thần.
Thánh Trương Tam Giang thường được thờ phụng ở khu ven sông
Cầu, đồng thời có cả dải di tích Thánh Tam Giang từ khu Mê Linh chạy theo sông
Cà Lồ sang Phù Lỗ rất nhiều di tích cùng các nơi khác.