Đình Quỳnh Gôi thuộc thôn Ngọc Lâm (làng Quỳnh Gôi), xã Tân Kỳ, huyện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dương, thờ phụng thành hoàng là Cao Sơn Đại Vương, thời Hùng Duệ vương, có công chống giặc Thục, giữ yên bờ cõi. Đình được xây dựng từ thế kỷ XVII, trùng tu nhiều lần vào các năm 1686, 1692, 1750, 1756, 1772, 1838, 1899.
Làng Ngọc Lâm nay gọi là thôn Ngọc Lâm, xã Tân Kỳ, huyện Tứ
Kỳ, tỉnh Hải Dương là nơi nổi tiếng về truyền thống lịch sử và văn hoá, từ thời
xa xưa làng có tên gọi là “Tổng Ngọc Lâm”.
Hiện nay thôn Ngọc Lâm xã Tân Kỳ có 02 ngôi đình cổ được nhà
nước công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia, 01 ngôi đình được công nhận là
di tích văn hoá cấp tỉnh đều thờ Thành hoàng là Đức thánh Cao Sơn Đại Vương vị
tướng có tài cao, đức rộng người có công dẹp giặc cứu nước trong triều đại vua
Hùng Vương thứ 18, và được phong tặng 15 đạo sắc phong hiện còn lưu giữ đến
ngày nay.
Cùng với hai ngôi đình là đình Thượng Lang và đình Ngọc Lâm
của thôn; Đình Quỳnh Gôi là ngôi đình cổ được nhà nước công nhận là di tích lịch
sử cấp quốc gia, trải qua bao thăng trầm của lịch sử đình Quỳnh Gôi vẫn thấm đậm
nét đẹp văn hoá tâm linh với câu đối, đại tự sơn son thiếp vàng, và nhiều đồ thờ
tự có giá trị được gìn giữ từ bao đời nay.
Theo phả lục công lưu giữ được thì đình Quỳnh Gôi hàng năm cứ
đến ngày mồng 8 tháng 02 năm Âm lịch dân làng lại tổ chức mở lễ hội để kỷ niệm
ngày sinh của ngài thể hiện đạo lý” uống nước nhớ nguồn”, nhớ đến công ơn của Đức
thánh Cao Sơn Đại Vương, góp phần giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc, phong tục tập
quán của nhân dân địa phương, gìn giữ phát huy những giá trị phẩm chất đạo đức
tốt đẹp của con người Việt Nam.
Trong chiến tranh, đình bị hư hỏng nặng. Ngôi đình hiện nay
gồm có Tiền bái 5 gian, Hậu cung 3 gian, 6 gian giải vũ. Trong đình, hiện còn
nhiều cổ vật, trong đó có 9 tấm bia có niên đại từ thế kỷ XVII-XVIII, 15 đạo sắc
thời Lê Trung Hưng và Nguyễn. Lễ hội hằng năm từ ngày 8-13 tháng 2. âm lịch.
Đình đã được xếp hạng di tích lịch sử văn hoá quốc gia năm 2001.
Đình làng thôn Ngọc Lâm hiện nay do thời gian mà đã có phần
không còn nguyên trạng nhưng với nỗ lực của chính quyền trong thôn xã cũng như
nhân dân đã khôi phục hiện trạng và bảo tồn nét truyền thống và cổ kính của
Đình Quỳnh Côi nét di tích mang đạm chất quê hương “Cây Đa-Giếng Nước-Sân Đình”
Lễ hội đình Quỳnh Gôi hàng năm còn là cầu nối cho tình đoàn
kết, gắn bó keo sơn, thể hiện tình làng nghĩa xóm, tình cảm gia đình, là dịp để
con em xa quê nhớ về cội nguồn quê hương nơi có cây đa, giếng nước, sân đình.
Lễ hội truyền thống làng Quỳnh Côi
Thông tin về di tích lịch sử trong thôn Ngọc Lâm xã Tân Kỳ:
-Đình Quỳnh Gôi tại xã Tân Kỳ thờ thành hoàng là Cao Sơn Đại
Vương, thời Hùng Duệ Vương, có công chống giặc Thục, giữ yên bờ cõi. Lễ hội hằng
năm vào ngày 8 tháng 2.
-Đình Ngọc Lâm (còn gọi là Đình Gậm) tại xã Tân Kỳ, thờ thành
hoàng là Cao Sơn Đại Vương, thời Hùng Vương, như thành hoàng đình Quỳnh Gôi. Lễ
hội hằng năm vào ngày 12-18 tháng 1
Phạm Nam - Ban CHQS Tân Kỳ