Đình Thọ Lão thờ phụng thần Câu Mang Đại Vương, danh tướng thời Hùng Vương, có công lao to lớn trong việc tiêu trừ thiên tai, hạn hán, đánh bại giặc Thục, mang lại thái bình cho đất nước, ấm no cho nhân dân.
Đình Thọ Lão xã Đạo Lý được xếp hạng di tích lịch sử kiến
trúc nghệ thuật cấp tỉnh năm 2016. Đình làng Thọ Lão tọa lạc trên một khoảng đất
ở đầu làng với tổng diện tchs 968 m2, liền khoảnh với khuôn viên của chùa làng
Vân Mai tự. Ngôi đình quay hướng Tây, vườn đình rộng với không gian thoáng
đãng, tạo không khí trong lành cho di tích.
Bố cục mặt bằng đình
Tho Lão hình chữ đinh: tiền đường 3 gian 2 trái và hậu cung mang đậm phong cách
kiến trúc triều Nguyễn.
Toàn cảnh khuôn viên di tích đình, chùa làng thôn Thọ Lão
Ngôi đình chứa đựng nhiều giá trị lịch sử, văn hóa trên cả
hai phương diện vật thể và phi vật thể.
Là một công trình mang đậm phong cách kiến trúc nghệ thuật cổ truyền dân
tộc với nhiều cấu kiện kiến trúc gỗ tạo nên một bộ khung chắc chắn, bền vững.
Trải qua thời gian ngôi đình vẫn giữ được tương đối nguyên vẹn. Đặc biệt về nghệ
thuật điêu khắc trang trí kiến trúc, đồ
thờ khá độc đáo, công phu, tỷ mỉ, đa dạng
với nhiều kỹ thuật trạm khắc tạo nên những đề tài sinh động độc đáo mang
đậm phong cách cổ truyền.
Đình Thọ Lão còn được lưu giữ nhiều đồ thờ, hiện vật; Như
nhang án, ngai thờ, bài vị, hoành phi, câu đối, bát hương, sắc phong... có giá
trị góp phần thể hiện nghệ thuật, khoa học, thẩm mỹ và lịch sử cho di tích.
Khuôn viên di tích đình làng thôn Thọ Lão
Căn cứ vào ngọc phả, thư tịch, truyền thuyết thì ở đình Thọ
Lão nhân vật thờ nơi đây là thần Câu Mang Đại Vương, một danh tướng thời Hùng
Vương, ngài có công lao to lớn trong việc tiêu trừ thiên tai, hạn hán, đánh bại
giặc Thục, mang lại thái bình cho đất nước, ấm no cho nhân dân.
Khuôn viên chùa Vân Mai cạnh di tích đình làng thôn Thọ Lão
Trong thời kỳ cách mạng kháng chiến, đình, chùa Thọ Lão đã
diễn ra nhiều sự kiện quan trọng của địa phương, nơi hàng năm tổ chức tri ân vị
thần qua các thời kỳ. Đặc biệt lễ hội tại nơi đây có ý nghĩa to lớn giáo dục quần
chúng ý thức về cội nguồn, truyền thống yêu nước cũng như những quá khứ hào
hùng của dân tộc chứa đựng nhiều giá trị nhân văn mang đậm bản sắc dân tộc.
Mặt tiền di tích đình
làng thôn Thọ Lão
Đình làng giữ một vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần
của cộng đồng dân cư làng xã, trong đó chứa đựng sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng cộng
đồng gắn liền với các hoạt động vui chơi, giải trí vô cùng phong phú. Việc tổ
chức lễ hội hàng năm tại di tích để tưởng nhớ tới công lao của các vị thần là một
truyền thống tốt đẹp mà ở thôn Thọ Lão đã lệ định gồm các ngày sau, tính theo
âm lịch:
- Ngày sinh
Câu Mang, ngày 8 tháng 8
- Ngày hóa Câu
Mang, ngày 20 tháng 6
- Lễ đầu xuân
mồng 1 tháng giêng
- Lễ thượng điền
mồng 10 tháng 2
- Lễ kỳ an
ngày rằm tháng 4
- Lễ khánh hạ
ngày 10 tháng 6
- Lễ Hạ điền
ngày 10 tháng 11