Đình Thủ Rồng xã Yên Lãng, huyện Thanh Sơn thờ Đức thánh Tản Viên cùng các bộ tướng tả hữu. Năm 2014, UBND tỉnh công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.
Đình Thủ Rồng
Mặc dù qua bao thời gian thiên tai địch họa nhưng nhân dân vẫn
còn lưu giữ trong đình cháp đựng văn tự, án gian, ngai thờ bằng gỗ có niên đại
đầu thế kỷ XX.
Hiện không còn tư liệu cổ để xác định chính xác niên đại xây
dựng đình, nhưng trên cơ sở các dấu tích còn để lại như: Chộn, ấm trà, bát, cờ
ngũ sắc, áo đô tùy và chân tảng bằng đá… và những tư liệu còn lưu giữ thì Đình
được xây dựng vào năm 1850, năm thứ 3 vua Tự Đức lên ngôi.
Năm 1948 ngôi đình bị hư hỏng nặng, đến năm 2010 đình được
phục hồi, tôn tạo lại cho xứng tầm di tích cấp tỉnh, nơi sinh hoạt văn hóa tín
ngưỡng của nhân dân trong vùng”. Cùng với những giá trị văn hoá vật thể có ý
nghĩa sâu sắc, nhân dân xã Yên Lãng còn lưu giữ được những giá trị văn hoá phi
vật thể đặc sắc gắn với di tích đình Thủ Rồng.
Đình tổ chức lễ chính vào ngày 15 tháng 2 (âm lịch). Trong
ngày này, bà con nhân dân trong vùng và các vùng lân cận, con em địa phương
đang sinh sống, học tập và công tác xa quê vui hội, không phân biệt lễ nghi,
tôn giáo… tổ chức vui chơi, hát hội với nhiều tích trò có ý nghĩa đặc sắc của đồng
bào dân tộc Mường như: Ném còn, kéo co, bắn nỏ và các loại hình diễn xướng dân
gian như: Diễn tấu cồng chiêng, đâm đuống, hát rang, hát ví...
Lễ hội Đình Thủ Rồng
Hiện nay toàn bộ cơ sở vật chất của Đình đã bị xuống cấp
nghiêm trọng, phần mái và tường hư hỏng
nặng; đồng thời diện tích đình nhỏ hẹp không đáp ứng cho sinh hoạt văn hóa tín
ngưỡng của nhân dân.
UBND xã Yên Lãng lập Tờ trình xin chủ trương tu bổ, tôn tạo
di tích lịch sử văn hóa đình Thủ Rồng, gồm: Tòa đại đình và hệ thống khuân
viên, cổng và cây xanh trên diện tích 7.315m2. Tòa đại đình dự kiến xây dựng rộng
là 117,4m2 (dài 13,5, rộng 8,7m, cao 6,5m). Móng xây gạch, đổ cột bê tông gồm
32 cột, mái lợp ngói. Xung quanh xây tường gạch, làm mới cổng đình, sân đình và
hàng rào kiên cố. Tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 3 tỷ đồng.
Lễ hội truyền thống đình Thủ Rồng có giá trị đặc biệt trong
sự cố kết cộng đồng, đồng thời là cầu nối giữa quá khứ với hiện tại; là hình thức
giáo dục cho các thế hệ sau hiểu được công lao của tổ tiên, bày tỏ lòng tri ân
công đức các vị anh hùng dân tộc, các bậc tiền nhân đã có công dựng nước, giữ
nước và đấu tranh giải phóng dân tộc.
Việc bảo tồn và và tôn tạo đình là rất cần thiết, nên chính
quyền và nhân dân địa phương cũng mong muốn được nguồn hỗ trợ và đóng góp của
các nhà hảo tâm trong việc duy tu, tôn tạo lại ngôi đình. Trong thời gian tới,
huyện Thanh Sơn tập trung nâng cao công tác quản lý, bảo tồn di tích LSVH trên
địa bàn; duy trì, quản lý tốt các hoạt động và lễ hội tại các di tích.
Di tích Đình Thủ Rồng đã tồn tại gắn với sự tồn tại và phát
triển của xã Yên Lãng, các thế hệ người dân luôn phát huy truyền thống “Uống nước
nhớ nguồn”, trân trọng gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hoá truyền
thống của quê hương trong công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội
ngày nay.
Đinh Tú