Phú Xuyên là huyện có nhiều di tích đã được xếp hạng cấp Quốc gia và cấp Thành phố, tuy nhiên nhiều năm qua do chưa được quan tâm khiến nhiều di tích bị xuống cấp nghiêm trọng. Và từ năm 2022 đến nay, các di tích này được quan tâm đầu tư tôn tạo chống xuống cấp.
Chùa Sùng Khánh, xã Nam Tiến được hoàn thành thi công các hạng mục công trình trong năm 2023
Việc làm mang đầy ý nghĩa
Chủ tịch UBND huyện Phú Xuyên Lê Văn Bính cho biết, trên toàn địa bàn huyện có nhiều di tích cổ có niên đại lâu năm, trải qua thời gian, thiên nhiên khắc nghiệt, hậu quả của chiến tranh khiến nhiều di tích bị xuống cấp. Những năm về trước, do nguồn kinh phí xã hội hóa gặp nhiều khó khăn; một số địa phương chưa quan tâm đúng mức với việc bảo vệ, tôn tạo các di tích.
Bên cạnh đó, do sự phối hợp giữa chính quyền địa phương và cộng đồng Nhân dân chưa đồng bộ và thiếu những định hướng cụ thể khuyến khích, kêu gọi sự đóng góp của các tổ chức, cá nhân tham gia bảo vệ, phát huy giá trị lịch sử văn hóa. Kinh phí từ ngân sách địa phương dành cho tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị di tích hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế.
Do đó, trước yêu cầu thực tiễn và những kiến nghị của các địa phương cũng như người dân, ngày 8/4/2022, HĐND TP đã ban hành Nghị quyết số 02/NQ-HĐND về bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2021 - 2025 thực hiện đầu tư dự án thuộc 3 lĩnh vực, gồm: Giáo dục, y tế và tu bổ, tôn tạo di tích trong giai đoạn năm 2022 - 2025 và những năm tiếp theo.
Sau một thời gian triển khai Nghị quyết số 02/NQ-HĐND từng bước thực hiện thi công 41 di tích đa dạng về loại hình, như: Đình, chùa, đền, miếu… trải đều khắp 27 xã, thị trấn. Toàn bộ 41 di tích đã được TP cùng các sở ngành và huyện phê duyệt chủ trương đầu tư. Qua đó, có 6 dự án tu bổ, tôn tạo di tích đã hoàn thành, 4 di tích cơ bản hoàn thành.
Đình Thần Quy, xã Minh Tân đang được nhà thầu gấp rút thi công các hạng mục cuối cùng
Hiện nay, huyện đang tập trung đôn đốc nhà thầu gấp rút thi công các hạng mục công trình 10 di tích khác có tổng mức đầu tư xây dựng gần 200 tỷ đồng. Các dự án tu bổ, tôn tạo di tích này đều được khởi công xây dựng thời điểm giữa và cuối năm 2023. Theo kế hoạch sẽ phải hoàn thành trong năm 2024.
Qua khảo sát thực tế tại đình Thần Quy, đình Kim Quy (xã Minh Tân) và Đình Mễ (xã Quang Lãng) nhận thấy ngay từ đầu năm 2024 là thời điểm sau tết nhưng chủ đầu tư và nhà thầu thi công đã bắt tay vào triển khai công việc, gấp rút hoàn thành các hạng mục công trình để kịp thời thanh quyết toán, giải ngân vốn đầu tư công.
Trong đó, đình Thần Quy có tổng mức đầu tư hơn 19 tỷ đồng thi công từ tháng 10/2023 đến tháng 5/2024 sẽ hoàn thành, tuy nhiên đến nay đã đạt 90% khối lượng công việc. Còn đình Kim Quy và đình Mễ khởi công xây dựng tháng 12/2023 nhưng đến nay đã cơ bản hoàn thành các hạng mục tả mạc, tường bao, bếp, nhà vệ sinh và đang hoàn thiện cột, kèo, rui mè, xà, câu đầu chờ ngày dựng khung.
Giám sát chặt chẽ quá trình thi công
Ông Lương Ngọc Phú, người trông coi di tích đình Phú Nhiêu (xã Quang Trung) hơn 10 năm qua chia sẻ: Di tích lịch sử đình Phú Nhiêu đã được xây dựng hơn 100 năm qua. Những năm trước, khi nhà văn hóa thôn chưa được đầu tư xây dựng thì đình Phú Nhiêu được sử dụng làm nơi hội họp của người dân địa phương cùng nhiều hoạt động khác.
Nhà thầu gấp rút hoàn thiện cấu kiện gỗ để dựng khung các di tích
Những năm gần đây, nhiều hạng mục của di tích bị xuống cấp nghiêm trọng nhưng chưa được tu sửa. Sau nhiều lần người dân có ý kiến, năm 2023 UBND TP và huyện đã quan tâm đầu tư nguồn ngân sách tu bổ, tôn tạo các hạng mục công trình để bảo tồn di tích lịch sử cấp quốc gia.
Chủ tịch UBND huyện Phú Xuyên Lê Văn Bính chia sẻ, giai đoạn 2021 - 2025 huyện xây dựng Chương trình 04-CTr/HU về “Phát triển văn hóa xã hội, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đảm bảo an sinh xã hội và phúc lợi xã hội của Nhân dân, xây dựng người Phú Xuyên thanh lịch, văn minh”. Trong đó, nội dung tu bổ, chống xuống cấp di tích lịch sử là nhiệm vụ quan trọng để phát triển văn hóa.
Qua đó, ngày 30/3/2022, huyện Phú Xuyên ban hành Kế hoạch số 123/KH-UBND về công tác quản lý tu bổ, tôn tạo, phát huy giá trị di tích lịch sử văn hóa trên địa bàn đến năm 2025 có nội dung đề xuất với TP quan tâm đầu tư hỗ trợ kinh phí tu bổ các di tích trên địa bàn bị xuống cấp và đã được phân bổ nguồn ngân sách thực hiện dự án.
Mặt khác, chỉ đạo chủ đầu tư trong quá trình tu bổ, tôn tạo, bảo quản các di tích phải chủ động lựa chọn, phối hợp với các đơn vị tư vấn thiết kế, thi công có đủ năng lực chuyên môn, năng lực điều kiện hành nghề lập dự án quy hoạch, tu bổ tôn tạo di tích, thực hiện đúng và đầy đủ các quy trình hồ sơ theo quy định.
Phần móng di tích Đình Kim Quy đã được nhà thầu cơ bản hoàn thành đầu năm 2024
Theo Phó Giám đốc phụ trách Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Phú Xuyên Dương Hùng Kiên: Phú Xuyên có nhiều di tích lịch sử cấp Quốc gia và TP bị xuống cấp. Nhờ có sự quan tâm, ngày 8/4/2022, HĐND TP ban hành Nghị quyết số 02/NQ-HĐND phân bổ kế hoạch vốn tu bổ, tôn tạo di tích giai đoạn 2022 - 2025 và các năm tiếp theo.
Qua đó, huyện Phú Xuyên có 41 di tích cấp Quốc gia và cấp TP sẽ được đầu tư, phân bổ sử dụng nguồn ngân sách của TP để thực hiện thi công. Trong 2 năm qua, huyện đã và đang triển khai thi công tu bổ, tôn tạo 20 di tích, tránh để các hạng mục công trình bị xuống cấp thêm nữa.
Đồng thời, Ban quản lý dự án đang triển khai hoàn thiện thủ tục 21 hồ sơ di tích khác trên địa bàn để làm cơ sở pháp lý đề nghị TP bố trí vốn theo chương trình Nghị quyết số 02/NQ-HĐND. Để quá trình thi công dự án được bảo đảm, Ban phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương và ban giám sát cộng đồng kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện theo đúng hồ sơ thiết kế.
Nguồn: Báo Kinh tế Đô thị