Khoảng từ 766-779, Phùng Hưng tập hợp nghĩa quân, xưng là Đô Quân, đứng lên chống lại ách đô hộ của nhà Đường. Sau nhiều năm dấy binh, nghĩa quân của Phùng Hưng vây đánh và chiếm được thành Tống Bình. Đức ông lên ngôi, xưng hiệu Bố Cái Đại Vương, trị vì được 7 năm thì hóa. Nhân dân thương tiếc lập đền thờ tại thôn Cam Lâm, xã Đường Lâm.
Đền vua Phùng Hưng nằm ở vị thế đắc địa, có án tựa, tay
ngai, trên gò đất cao giữa làng, xung quanh là làng xóm dân cư đông đúc; nhìn
ra dòng sông Tích quanh năm êm đềm.
Ngôi đền còn tồn tại hiện nay đã được trùng tu lớn vào thế kỷ
XIX gồm các hạng mục: Nghi môn, tả - hữu mạc, đại bái, hậu cung. Xung quanh là
vườn cây cổ thụ biểu thị cho sự trường tồn, vĩnh cửu.
Cổng đền có đôi cột trụ dáng cao vút, trên thắt cổ bồng, đường
gờ, ô đèn lồng tạo dáng vẻ gần gũi với bản sắc văn hóa dân tộc; trên có ghi câu
đối ca ngợi công đức của Phùng Hưng. Hai bên là tả hữu mạc.
Qua một khoảng sân rộng, bước lên bậc tam cấp là vào tới đại
bái của đền. Đây là tòa nhà 5 gian, xây theo kiểu tường hồi bít đốc, trên lợp
ngói mũi hài. Vì nóc làm theo kiểu chồng rường giá chiêng. Có 08 đầu dư được chạm
trổ tinh xảo, bờm thẳng mập, râu uốn bay về phía sau, đôi mắt tròn, sáng, mang
phong cách nghệ thuật thế kỷ XIX.
Qua một khoảng sân hẹp là tới hậu cung. Đây là tòa kiến trúc
gồm 3 gian, được xây kiểu đầu hồi, bít đốc tay ngai, ngoài làm cột trụ đèn lồng,
thể hiện sự bền chắc, thâm niên, tôn kính.
Đặc biệt trên đỉnh cột trụ đắp hình bầu rượu hứng nước trời
để sự sống trường sinh bất tử. Nước - Trời - Đất thể hiện sự hòa hợp, cân bằng
của tự nhiên, cho ta cảm giác thanh thản, tâm linh trong sáng. Phía trong hậu
cung có đặt tượng thờ Bố Cái Đại vương Phùng Hưng, được tạo tác bằng đồng uy
nghi.
Trong đền thờ có tấm bia Phùng tự bi ký ở đình Đoài Giáp được
tạc vào năm Hồng Đức thứ 4 (1473) đã chép lại rất nhiều thông tin liên quan đến
cuộc đời, sự nghiệp của Ngài.
Ngoài ra, khu vực thôn Cam Lâm vẫn còn địa danh đồi Hổ Gầm, thôn Đoài Giáp có
gò Bố Về – nơi gắn liền với thân thế, sự nghiệp của Bố Cái Đại Vương. Ngày 8
tháng Giêng âm lịch hàng năm, nhân dân Đường Lâm và con cháu họ Phùng, du khách
thập phương lại hội tụ về đây để tỏ lòng thành kính đối với ông.
Đình Đền Lăng Mộ Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng