Đền Cẩu Nhi xưa với tên gọi là đền Thủy Trung Tiên nằm cách đường Thanh Niên, quận Tây Hồ, Thành phố Hà Nội khoảng 30m với khuôn viên đẹp, xung quanh được bao bọc bởi nhiều cây cổ thụ với một cây cầu bằng đá xanh chạm nổi rồng phượng hình vòng cung nối từ đườngThanh Niên vào cổng tam quan.
Sự tích xưa kể rằng, ngôi đền gắn truyền thuyết và tín ngưỡng
dân gian liên quan đến sự kiện vua Lý Thái Tổ (974 - 1028) lên ngôi và dời đô về
Thăng Long. Theo một số sách thì trước khi Lý Công Uẩn lên làm vua, có con chó ở
châu Cổ Pháp, (nay thuộc thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh) đẻ ra con sắc trắng có đốm
đen thành hai chữ “Thiên tử” ứng với việc này (vì vua Lý tuổi Tuất).
Mẹ con Cẩu Mẫu-Cẩu Nhi theo đoàn thuyền của vua dời đô đã vượt
sông Hồng về Thăng Long, thành thần, được Vua cho dựng miếu thờ sau miếu chuyển
ra đảo hồ Trúc Bạch và tồn tại đến ngày nay.
Dấu ấn lịch sử còn sót lại là tấm bia đá xung quanh chạm nổi
hình cánh sen khắc 4 chữ “Di tích Cẩu Nhi” là chứng tích về truyền thuyết và
tín ngưỡng dân gian lưu truyền đến hôm nay.
Nội dung văn bia soạn theo sách “Đại Việt sử ký toàn thư” và
“Tây Hồ chí,” ở cuối có đoạn: “... đến năm Canh Tuất có việc dời đô, Cẩu Mẫu, Cẩu
Nhi đều hóa, vua nghe chuyện bảo đó là Chó Thần, bèn xuống chiếu cho dựng miếu
thờ Cẩu Mẫu trên núi, dựng miếu thờ Cẩu Nhi trong hồ này. Miếu vẫn còn thuộc địa
phận làng Trúc Yên…”
Ban quản lý khu di tích đền Thủy Trung Tiên cho biết để có
được khu thờ tự khang trang, sạch đẹp, trở thành điểm đến du lịch, tín ngưỡng
cho du khách như hiện nay, đền đã trải qua nhiều thăng trầm của tạo hóa.
Ngay từ khi bước vào cổng tam quan ta dễ dàng cảm nhận được
sự gần gũi của đền có một sự kết nối vô hình với những ký ức về kinh đô xưa.
Các mảng kiến trúc trong đền được phục dựng theo phong cách thời Lý. Đặc biệt
có nhiều phù điêu và tượng liên quan đến thần cẩu.
Dấu ấn lịch sử còn sót lại là tấm bia đá xung quanh chạm nổi
hình cánh sen khắc 4 chữ “Di tích Cẩu Nhi”. Trải qua thời gian, những chữ khắc
trên bia đá nay đã mờ đi nhiều. Hiện nay, tấm bia được quấn bằng lớp vải đỏ, bao
bọc xung quanh càng khiến cho câu chuyện về Cẩu Mẫu-Cẩu Nhi trở nên ly kỳ và
thú vị.
Đền Cẩu Nhi nằm trong quần thể di tích đền Quán Thánh, chùa
Trấn Quốc. Ngôi đền thu hút khá nhiều du khách đến tham quan và trải nghiệm một
địa danh tâm linh của Hà Nội vào những ngày Rằm, mùng Một, lễ Tết để cầu sức khỏe,
may mắn, bình an.../.
Bài: Ngân Hà - Ảnh: Công Đạt