Miền di sản Bình Trị Thiên, nay là 3 tỉnh Thừa Thiên-Huế, Quảng Trị và Quảng Bình, mang trong mình nhiều câu chuyện lịch sử và văn hóa thú vị chờ du khách khám phá.

Những thắng cảnh kể chuyện lịch sử

Trước đây, ai muốn ra Bình Trị Thiên chỉ có thể đi xe lửa hoặc đường bộ men theo con đèo Hải Vân quanh co hiểm trở dài 20 km, một bên là vách đá dựng đứng, một bên là vực sâu hun hút. Tuy nhiên, con đường này vẫn mang trong mình một nét đẹp hoang sơ rất riêng của non nước, trời mây. Ngày nay, dù giao thông đã thuận lợi hơn nhờ hầm đường bộ khánh thành năm 2003, nhiều du khách vẫn lựa chọn cung đường đèo Hải Vân để trải nghiệm cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ nơi đây.

Ở đỉnh đèo, du khách có thể ghé thăm cụm di tích Hải Vân Quan. Cửa nhìn về phủ Thừa Thiên đề ba chữ Hải Vân Quan, cửa nhìn về Quảng Nam đề Thiên hạ đệ nhất hùng quan. Theo sử sách, đây là những dòng chữ đề tặng của vua Lê Thánh Tông khi dừng chân ngắm cảnh nơi đây. Từ Hải Vân Quan phóng tầm mắt về hướng Bắc, biển trời Thừa Thiên-Huế hòa thành một dải xanh biếc, lẫn trong từng làn mây.

Đèo Hải Vân uốn lượn mềm mại nhìn từ Hải Vân Quan. Ảnh: Đoàn Nguyên - Ngọc Minh.

Đến với Huế mộng mơ, hãy để mình thả trôi thư thái bên dòng sông Hương tĩnh lặng, ngắm nhìn những công trình cổ kính và lạc vào chốn kinh kỳ xưa của quần thể di tích Cố đô Huế. Nằm giữa lòng xứ Huế, bên bờ Bắc sông Hương, quần thể di tích này gây ấn tượng bởi sự kết hợp hài hòa giữa tinh hoa kiến trúc Đông và Tây, được đặt trong khung cảnh thiên nhiên kỳ thú đến mức người ta mặc nhiên xem đó là một phần của kinh thành Huế - đó là núi Ngự Bình, dòng Hương Giang, cồn Giã Viên, cồn Bộc Thanh...

Huế ngày nay vẫn lưu giữ trong mình những di sản văn hóa vật thể và phi vật thể biểu trưng cho trí tuệ và tâm hồn của dân tộc Việt Nam như nhã nhạc cung đình Huế, mộc bản và châu bản triều Nguyễn.

Bình Trị Thiên mang trong mình nhiều di sản, nổi bật là quần thể di tích cố đô Huế. Ảnh: Vietnam Awesome Travel.

Tiến về hướng Bắc, du khách tiếp tục đặt chân đến Quảng Bình, Quảng Trị để thăm nhiều chứng tích lịch sử như thành cổ Quảng Trị - không gian lưu giữ ký ức bi tráng của cuộc chiến Thành cổ hè 1972. Từ tháng 10/2013, Vũng Chùa-Đảo Yến (Quảng Bình) trở thành điểm đến tâm linh mới của khách thập phương khi là nơi yên nghỉ của “vị đại tướng của lòng dân” Võ Nguyên Giáp. Từng bước đi trên mảnh đất này là từng bước tiến sâu hơn vào một thời quá khứ của đất nước.

Ẩm thực phong phú đánh thức vị giác

Về ẩm thực, người miền Trung coi trọng những nguyên liệu dân gian như hạt gạo, ngũ cốc. Bởi vậy bột gạo được dùng để chế biến nhiều món quà vặt như bánh xèo giòn thơm, cháo canh nóng hổi, bắp hầm thơm bùi hay các loại bánh bèo, bánh nậm mềm mịn. Các món ăn khác làm từ sợi gạo cũng trở thành đặc sản nức tiếng của xứ này là bún bò Huế, mì Quảng, bánh canh…

Người dân Bình Trị Thiên còn coi trọng sự hài hòa âm dương, ngũ hành khi chế biến món ăn. Trong mỗi món ăn xứ này, thực khách dễ dàng cảm nhận thấy sự hòa quyện giữa vị thơm bùi của gạo, chút mặn của ruốc, đậm đà nồng cay của ớt và màu sắc hài hòa, bắt mắt.

Những món ăn miền Trung làm nức lòng những người yêu ẩm thực. Ảnh: @kul_jp, thao_trang_nguyen.

Ngoài ra, do chịu ảnh hưởng của lối sống cung đình, ẩm thực Bình Trị Thiên, đặc biệt là Huế, còn chứa đựng nét tinh tế trong chế biến và phục vụ. Trên thực tế, ẩm thực cung đình là ẩm thực dân gian được nâng tầm, sau đó tác động qua lại và làm thay đổi chất lượng của cả 2 phong cách ẩm thực này. Ngày nay, các món ăn cung đình như nem công, chả phượng, da tây ngưu, yến sào… tuy được thay đổi, biến tấu bằng nguyên liệu dân dã hơn nhưng vẫn giữ nguyên kỹ thuật chế biến và trang trí cầu kỳ của món ăn tiến vua xưa.

Những người con đậm tình

Trải qua những giai đoạn lịch sử thăng trầm, con người ở đây luôn gần gũi và nương tựa nhau trong cuộc sống. Cảm tác về mảnh đất này, nữ thi sĩ Xuân Quỳnh đã viết nên bài thơ Bình Trị Thiên, trong đó có đoạn:

Dải đất hẹp nối hai đầu đất nước
Như đôi vai quen gánh nặng bao đời
Bông lúa nhỏ, củ khoai gầy
Mà điệu hát như lòng người thăm thẳm.

Miền Trung được thiên nhiên ban tặng non nước nên thơ, con người đậm tình nghĩa Ảnh: Hải An.

Cho đến năm 1989, khi địa phận hành chính chia dải đất này thành 3 tỉnh khác nhau song tinh thần đoàn kết keo sơn vẫn gắn kết người dân 3 địa phương từ “đèo Ngang đến Hải Vân” thành một dải son sắt thủy chung. Vốn được khắc họa với hình ảnh “chiếc đòn gánh trĩu oằn” nhưng ngày nay, những người con Bình Trị Thiên vẫn ngày đêm chịu thương, chịu khó, cùng nhau vươn lên và xây dựng một cuộc sống tốt đẹp hơn.

Trong hành trình đó, người dân Bình Trị Thiên luôn có sự sát cánh của một thương hiệu gần 30 năm tuổi - Huda. Ra đời từ những năm 1990 trên mảnh đất miền Trung nghĩa tình, kế thừa tinh hoa ủ bia 170 năm của Tập đoàn Carlsberg Đan Mạch, Huda không chỉ chinh phục người dân nơi đây bằng vị đắng thơm hoàn hảo, mà trên hết là sự thấu hiểu sâu sắc đời sống của người dân bản xứ thông qua nhiều hoạt động gắn kết, hỗ trợ cộng đồng ý nghĩa. Điều này khiến thương hiệu Huda được nhớ đến như một người con luôn hướng về cội nguồn, trân trọng và phát huy những giá trị cốt lõi trong đời sống.

Huda đã có 28 năm cùng người miền Trung vun đắp văn hóa đậm nghĩa tình.

Miền Trung có Đà Nẵng hiện đại trong sự bình yên, có mảnh đất Bình-Trị-Thiên kiên cường, tình nghĩa đi lên từ gian khó. Dải đất hẹp này cũng còn nhiều điều thú vị từ Thanh-Nghệ-Tĩnh - quê hương của những tấm gương hiếu học. Độc giả cùng chờ đợi và khám phá trong kỳ 3 - Dọc miền Trung: Thanh Nghệ Tĩnh - dấu gạch nối văn hoá