Nằm trong lịch trình của du khách khi đến với Bảo Yên, Nghĩa Đô là vùng đất có nhiều lễ hội truyền thống, như hội chơi xuân, ném còn, hội xuống đồng...
Trong ngày lễ, phụ nữ mặc những bộ váy áo truyền thống, cùng nhau say sưa với những bài ca, điệu múa ca ngợi vẻ đẹp quê hương, ôn lại những làn điệu hát truyền thống của dân tộc.
Nghĩa Đô là một trong những xã khó khăn, cách trung tâm huyện Bảo Yên gần 30km. Nơi đây ẩn chứa dấu ấn lịch sử, tinh thần đoàn kết của đồng bào các dân tộc trong các cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm. Đây cũng là vùng đất có nền văn hoá phong phú, trong đó, dân tộc Tày có lịch sử cư trú lâu đời, tạo nên những nét văn hoá, phong tục tập quán, tín ngưỡng đặc sắc và được lưu giữ cho đến ngày nay.
Nét văn hóa, sự thanh bình của làng quê với rừng cọ, đồi chè, những nếp nhà sàn, nghệ thuật dệt thổ cẩm của người Tày Nghĩa Đô đang làm say lòng biết bao du khách.
Đến đây, du khách có thể ở nhà sàn và tìm hiểu, khám phá những nét văn hoá đặc sắc của cộng đồng dân cư sinh sống trong vùng “lòng chảo” Nghĩa Đô. Họ đã tạo nên kho tàng văn hóa dân gian đa dạng, phong phú trong việc làm nhà, việc cưới, việc tang, hay lễ hội. Những bản, làng với những nếp nhà sàn truyền thống của người Tày đã trở thành nét văn hoá độc đáo vùng đất này.
Cấu trúc bên trong của nhà sàn đồng bào Tày nơi đây hết sức hợp lý, thuận tiện cho việc sinh hoạt của cả gia đình, từ gian ngủ, gian thờ tổ tiên, gian dành cho khách, gian bếp. Đồng bào Nghĩa Đô còn có nét tín ngưỡng độc đáo là sau khi thu hoạch xong mùa màng phải lựa chọn, giữ lại những bông lúa chắc hạt, không có sâu bệnh hại nhằm giữ hồn lúa để vụ tới cho mùa bội thu. Người Tày Nghĩa Đô vẫn giữ được những ngành nghề truyền thống như đan lát, dệt mành cọ, dệt thổ cẩm. Theo phong tục của người Tày, con gái trước khi về nhà chồng phải chuẩn bị chăn, gối để mang theo, nên ngay khi lớn lên, các em gái đều được những người lớn tuổi truyền dạy nghề dệt, từ những đôi bàn tay khéo léo, các em đã làm nên những chiếc chăn, chiếc gối độc đáo. Sau những ngày mùa bận rộn, trong ngôi nhà sàn truyền thống, hình ảnh những cô gái Tày bên khung cửi quay tơ, dệt thổ cẩm đã để lại nhiều ấn tượng đối với du khách khi đến Nghĩa Đô.
Đến đây, du khách còn có dịp hòa mình vào không khí của phiên chợ quê, tham quan cảnh người dân trao đổi hàng hóa nông sản, dụng cụ sản xuất do mình làm ra và mua sắm các loại hàng thổ cẩm, váy áo truyền thống của đồng bào làm quà cho bạn bè. Ngoài ra, nơi đây vẫn còn lưu giữ và bảo tồn làn điệu hát then, múa đàn tính, đặc biệt có làn điệu hát với những cốt truyện cụ thể nói về tình yêu nam nữ. Ẩm thực đãi khách cũng rất đặc sắc với nhiều món lạ và ngon như: cá gói lá dong vùi tro bếp, nhộng cọ lam, thịt vịt bầu lam ống nứa, nộm rau rừng, ếch núi nướng…
Đến với vùng đất Nghĩa Đô thanh bình, nơi có đỉnh Khau Rịa, Khau Cấn vươn mình ghi dấu tích về một thuở oai hùng năm xưa; có thành Chúa Bầu, phế tích Đồn Nghĩa Đô mãi trường tồn cùng bản, làng văn hóa người Tày để khám phá, cảm nhận về mảnh đất.
Nguồn: Báo Lào Cai