Trên nền xanh thẩm của đại dương, Hòn Sơn (hòn Sơn Rái) hiện lên như một quả núi khổng lồ, nằm giữa Hòn Tre và quần đảo Nam Du, cách đất liền khoảng 60 km. Từ năm 1983, hòn đảo duyên dáng này được mang tên là Lại Sơn, một trong 4 xã đảo thuộc huyện Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang.
Muốn đến Hòn Sơn, du khách có thể mua vé tàu (tàu hàng, chưa có tàu cao tốc) và khởi hành từ bến Rạch Giá mỗi ngày một chuyến lúc 9 giờ 30. Trên đường ra khơi, tàu sẽ ghé qua Hòn Tre độ 15 phút để rước khách rồi lại chạy tiếp đến 12 giờ 30 là tới bãi Nhà, trung tâm của xã đảo Lại Sơn.
Vào những ngày trời đẹp, mây quang, Hòn Sơn nhìn từ xa trông như một viên ngọc lấp lánh, gồm 7 đỉnh nhấp nhô. Càng đến gần, màu xanh của đảo càng cuốn hút mọi người vì quanh đảo được bao phủ bởi những rặng dừa xanh ngun ngút, tạo thành một cảnh sắc quê hương êm đềm và thơ mộng. Dọc theo bờ biển là làng chài, tàu ghe tấp nập, không khí vô cùng nhộn nhịp. Đứng từ trên bờ nhìn ra, ai cũng say mê ngắm nhìn những hòn đá to nhỏ, chồng chất lên nhau, tạo thành những dáng vẻ kỳ thú. Hấp dẫn nhất là tại bãi Thiên Tuế, gần đền Nam Hải nổi lên nhiều tảng đá sừng sững cùng với muôn hình vạn trạng những viên đá cuội, hình dáng lạ lẫm, tạo cho du khách có một cảm giác lâng lâng khó tả. Đa số du khách đến Hòn Sơn đều thích khám phá đồi Ma Thiên Lãnh, nơi có độ cao 450 m. Có người lại thích ngâm mình trong những dòng nước mát từ các bãi tắm thiên nhiên trong lành hoặc thưởng thức nhiều loại trái cây ngon ngọt như xoài, mít, đu đủ, đặc biệt là nước dừa tinh khiết.
Có thể nói, Hòn Sơn là nơi tập trung nhiều bãi tắm quyến rũ và thơ mộng so với Hòn Tre, Hòn Ngang và Hòn Củ Tron thuộc huyện đảo Kiên Hải. Hòn Sơn có 5 bãi biển tự nhiên dành cho các làng chài, mỗi bãi mang một vẻ đẹp riêng. Bãi Nhà sầm uất, tàu ghe tấp nập, bãi Thiên Tuế mông lung, mờ ảo, đẹp như tranh. Tại đây có đình thần Nam Hải vừa xây dựng mới trông vẻ uy nghi - nơi gắn liền với những huyền thoại của cư dân vùng biển đảo. Đẹp nhất là bãi Bàng uốn lượn như một vòng cung, màu nước trong xanh, ngày đêm sóng vỗ rì rào, phong cảnh vô cùng quyến rũ. Nếu có thời gian, mọi người sẽ leo núi, khám phá nhiều ngọn đồi còn nét hoang sơ, thiên tạo.
Đến với Hòn Sơn, ngoài việc tham quan, nghỉ dưỡng, khám phá, du khách còn được thưởng thức nhiều món ăn dân dã, những món ngon từ biển như sò, ốc nướng, cá ba thú chiên tươi, mực nướng, cá rìa canh chua, gỏi cá trích cuốn bánh tráng, chấm nước mắm hòn chánh hiệu Hòn Sơn, một trong những đặc sản nổi tiếng mà nhiều người đã ca tụng: “Nước mắm hòn dầm con cá bẹ. Bởi mê nước mắm hòn, em trốn mẹ theo anh”. Có đến Hòn Sơn hoặc Hòn Tre, Hòn Củ Tron... chúng ta mới thấy hết cảnh sắc nên thơ và sự kết hợp hài hòa giữa biển - đảo với những giá trị nhân văn gắn liền với lịch sử, văn hóa của một vùng đất, đặc biệt là những truyền thuyết và những giai thoại dân gian được thể hiện qua các lễ hội nghinh ông, lễ cúng bà Chúa Hòn hoặc ngày giỗ anh hùng Nguyễn Trung Trực.
Nguồn: website báo Kiên Giang