Cảnh săn nhum tại bãi Thơm - Phú Quốc

 

Nhum (cầu gai) nướng mỡ hành

 

Buổi sáng đẹp trời, anh Thanh Tùng, một “sát thủ nhum” ở bãi Thơm, rủ tôi ra biển săn nhum.

 

Ra khỏi bờ chừng vài trăm mét, anh cho ghe dừng lại, trang bị đồ nghề và kiếng lặn rồi nhảy ùm xuống nước. Dụng cụ anh mang theo chỉ có một cây kẹp sắt dài 1m, loại vũ khí đặc biệt dùng để “kẹp” từng con nhum cho vào giỏ. Gai nhum dài và nhọn, rất nguy hiểm nên không ai dám đụng vào. Ai lỡ bị đâm vào da thịt sẽ nhức nhối rất khó chịu.

 

Nhum là sinh vật biển sống thành đàn ở nhiều vùng biển khác nhau, nhiều nhất là ở Cà Ná, Phan Thiết và các vùng biển đảo tây nam như Phú Quốc, quần đảo Nam Du... Chúng thường quần tụ ở những nơi có nhiều rạn san hô, đá ngầm và hang hốc để ăn rong rêu và cỏ biển, đặc biệt cỏ lá hẹ. Ngoại hình nhum tròn như quả cầu, to như quả cam, nhiều gai tua tủa như lông nhím nên còn có tên là cầu gai, nhím biển.

Nước xanh biếc. Ngồi trên ghe, tôi thấy rõ từng bầy nhum đen lánh di chuyển chậm chạp dưới làn nước xanh biếc, con nào cũng tua tủa những gai nhọn thật đáng sợ. Để thuận tiện trong việc mua bán, người bắt dùng kéo cắt bỏ toàn bộ những gai nhọn trước khi mang ra chợ hoặc giao cho bạn hàng.

 

Các tay thợ lặn ở Phú Quốc cho biết nhum có nhiều loại: nhum sọ màu trắng hoặc vàng cam, gai ngắn, ít thịt; nhum bàn gai nhọn, dài như chông; nhum đen thịt nhiều, ngon và béo, là đối tượng bị săn lùng nhiều nhất. Người có kinh nghiệm, mỗi chuyến đi săn có thể bắt hàng trăm con.

 

Tuy có ngoại hình kỳ quái nhưng thịt nhum rất thơm ngon. Bà con ở đảo quả quyết trong các loài cua - sò - ốc biển, chưa thứ nào qua nổi thịt nhum, vừa ngon vừa bổ, đặc biệt là trứng nhum.

 

Sau khi tách đôi, trong bụng nhum là một khối cầu trống rỗng nhưng nằm sát lớp da lại có nhiều múi chứa một lớp thịt mềm mại, màu vàng như kem. Tuyệt nhất là trứng nhum vừa thơm vừa béo, được coi như món quà quý báu của biển khơi.

 

Nhum có nhiều cách chế biến. Tại miền Trung ngư dân thường lấy thịt và trứng tẩm gia vị rồi xào lên cho vàng thơm trước khi cho vào nồi cháo đang sôi. Thịt nhum từng được dân biển ca ngợi là món quà của biển khơi và cháo nhum mới chính là món ngon tuyệt hảo.

 

Tại Phú Quốc, bà con chọn những con nhum tươi vừa mới bắt mang về cắt gai, tách đôi ra, rửa sạch rồi đặt lên bếp than hồng nướng, cho thêm mỡ hành vào, mùi thơm xông lên tận mũi, thực khách chỉ cần ngửi thôi cũng đã háo hức thèm ăn.

 

Khi ăn, bạn có thể dùng muỗng nhỏ xúc từng miếng thịt hoặc trứng, thêm chút muối tiêu chanh, đưa vào miệng thưởng thức từ từ, vị ngọt béo của thịt hòa cùng với mùi thơm của hành tạo nên một hương vị đậm đà khó quên. Đúng là một món ăn ngon và lạ, không giống bất cứ loại hải sản nào.

 

Anh em mày râu ở đảo còn rất kinh nghiệm: “Ăn nhum mà có thêm vài chai đế hoặc rượu Tây mới tuyệt. Thứ này không hợp với bia” .

 

Dân sành điệu ẩm thực khi ra đảo rất thích món nhum nướng chấm muối tiêu, còn người Nhật thì khoái tái chanh mù tạt. Anh Trần Quốc Hùng, một dân lặn cừ khôi ở Phú Quốc, bảo thịt nhum là một món ăn cực kỳ bổ dưỡng, người ăn thường cơ thể sẽ dẻo dai, chống lại được mỏi mệt, đặc biệt đối với nam giới. Người ta còn kể thời nhà Nguyễn có món “mắm tiến vua”, đó là thứ mắm đặc biệt thơm ngon và tinh tế được chế biến từ thịt nhum.

 

Những câu chuyện về thịt nhum càng lúc càng miên man bất tận khiến cho bữa tiệc thêm háo hức...

 

Nhum vừa bắt lên khỏi mặt nước

Hình dáng con nhum (cầu gai)

Nhum được tách đôi để chế biến

Nhum nướng mỡ hành