Trường Lũy là di tích khá hấp dẫn, trong tương lai không chỉ tạo công ăn việc làm cho người dân thông qua dịch vụ du lịch mà còn thúc đẩy du lịch Quảng Ngãi và cả miền Trung phát triển nếu tỉnh có kế hoạch bảo tồn, quản lý và khai thác có hiệu quả.
Đó là ý kiến của giáo sư Christopher Young, Hội đồng Di sản Anh, thành viên Hội đồng Di sản thế giới tại hội thảo bảo tồn phát huy di tích Trường Lũy gắn với du lịch với sự tham dự của Hội đồng di sản Anh, chuyên gia cao cấp về du lịch Anh, đại diện Trung tâm Viễn đông bác cổ Pháp tại Hà Nội cùng các nhà nghiên cứu về khảo cổ và du lịch trong nước... do UBND tỉnh Quảng Ngãi tổ chức sáng 6-5.
 |
| Du khách tham quan Trường Lũy |
Cần thành lập ngay ban quản lý di tích
Để việc bảo tồn phát huy di tích này, theo giáo sư Christopher Young, Quảng Ngãi phải đối diện với nhiều áp lực do Trường Lũy ở Quảng Ngãi khá dài (113km), đi qua tám huyện trong tỉnh. Dọc Trường Lũy có hàng ngàn hộ dân làm nhà ở và trồng cây công nghiệp, hoa màu. Quảng Ngãi cũng là tỉnh miền Trung hằng năm hứng chịu nhiều thiên tai bão lũ nên vấn đề bảo tồn rất khó khăn.
|
Viện dẫn việc bảo vệ các di tích như Thành nhà Hồ (Thanh Hóa), di tích lịch sử quốc gia Sơn Mỹ (Quảng Ngãi), giáo sư Christopher Young đề xuất Quảng Ngãi cần thành lập ngay ban quản lý di tích lịch sử văn hóa quốc gia Trường Lũy.
Ban quản lý này có nhiệm vụ xây dựng và thực thi việc bảo tồn quản lý di tích một cách tổng thể bao gồm việc bảo vệ, xây dựng biển chỉ dẫn, cung cấp thiết bị bảo vệ di tích, quy định rõ hoạt động nào được phép triển khai ở khu vực Trường Lũy và phải thường xuyên báo cáo tình hình hoạt động ở khu di tích cho tỉnh và các ngành chức năng. Đây là cơ sở quan trọng không chỉ đáp ứng việc bảo tồn mà còn là cơ sở để lập hồ sơ công nhận di sản văn hóa thế giới. |
Từ đó, giáo sư Christopher Young đề nghị để bảo tồn Trường Lũy cần có mối liên hệ chặt chẽ giữa chính quyền và người dân sống dọc Trường Lũy. Phải đưa ra những quy định rõ ràng, những điều người dân sống trong khu vực này được phép làm và không được phép làm. Vấn đề nâng cao nhận thức của người dân cùng khách du lịch về Trường Lũy theo đó cũng hết sức quan trọng để họ có ý thức bảo vệ di tích.
Giáo sư Christopher Young bày tỏ niềm vui vì Việt Nam đã ban hành Luật bảo vệ di sản vào năm 2001. Đây chính là cơ sở để Trường Lũy cùng nhiều di tích khác được bảo vệ theo quy định của luật pháp.
Kết nối Trường Lũy
Theo bà Jane Brantom - chuyên gia cao cấp về du lịch Anh, người có kinh nghiệm trong việc bảo vệ lũy Hadrian ở miền Bắc nước Anh, so với lũy Hadrian thì Trường Lũy ở Quảng Ngãi có nhiều đoạn nguyên vẹn hơn. Việc khai thác Trường Lũy trên cơ sở du lịch không chỉ tạo ấn tượng tốt đẹp cho du khách về văn hóa, lịch sử của một vùng đất mà còn tạo công ăn việc làm cho nhiều người, nhất là người dân sống trong khu vực di tích.
Người dân có thể bán sản phảm nông sản, thủ công mỹ nghệ của địa phương cho du khách hoặc xây dựng hệ thống dịch vụ như khách sạn, nhà hàng đáp ứng nhu cầu của khách du lịch.
Quảng Ngãi đã có điểm tham quan di tích lịch sử quốc gia Sơn Mỹ thu hút nhiều khách tham quan trên thế giới, chưa kể tiềm năng du lịch ở huyện đảo Lý Sơn, khu du lịch biển Sa Huỳnh, Mỹ Khê, Khe Hai... do vậy cần kết nối các điểm du lịch này với nhau. Bà Jane Brantom hi vọng Trường Lũy sẽ có hiệu ứng đáng kể đối với các điểm du lịch ở Quảng Ngãi.
Một điều cũng không được bỏ qua là Quảng Ngãi phải nghiên cứu những đối tượng tham quan di tích, hiểu họ cần gì để đáp ứng cho họ có như vậy mới thu hút được du khách đến với Trường Lũy.
 |
| Bà Jane Brantom, chuyên gia cao cấp về du lịch Anh, tại hội thảo sáng 6-5 |
Điều bà Jane Brantom lưu ý là di tích lịch sử văn hóa có giá trị trên cơ sở được bảo tồn nguyên trạng, dựa trên những bằng chứng lịch sử và tư liệu. Tránh việc phục dựng, tu sửa không phù hợp làm ảnh hưởng đến di tích.
Dọc Trường Lũy có nhiều cộng đồng dân tộc như Co, H’Rê sinh sống nên Quảng Ngãi cần phục hồi một số làng văn hóa truyền thống của các dân tộc để khách du lịch tham quan, tìm hiểu thêm về văn hóa, ẩm thực của người dân. Thậm chí có thể đón du khách về ăn nghỉ tại nhà dân theo mô hình du lịch "homestay"...
|
Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Hoàng Sơn cho biết ngày 8-5 tại khu vực xã Hành Tín Đông, huyện Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi sẽ công bố quyết định của Bộ Văn hóa - thể thao & du lịch công nhận Trường Lũy là di tích lịch sử văn hóa quốc gia. Trước đó, tỉnh đã chỉ đạo ngành văn hóa thể thao & du lịch cắm bia bản Trường Lũy ở 4 điểm Rum Đồn, Đèo Chim Hút, xã Hành Dũng, huyện Nghĩa Hành và điểm Trường Lũy ở thôn Tân Long Hạ và thôn Nam Lân, xã Ba Động, huyện Ba Tơ.
Đồng thời, chỉ đạo chính quyền tám huyện có Trường Lũy đi qua thông báo cho người dân trong vòng bán kính 300m thuộc khu vực di tích Trường Lũy nên không được xây dựng các công trình kiên cố, không được chặt hạ cây gỗ tự nhiên làm ảnh hưởng đến cảnh quan di tích. |
Nguồn : Tuổi trẻ