Lễ hội Đền Đồng Nhân là một trong những lễ hội lớn ở nước ta, được tổ chức nhằm tưởng nhớ Nhị vua Trưng Trắc và Trưng Nhị, Nhị nữ anh hùng kiệt xuất đã phất cờ khởi nghĩa chống quân Đông Hán giành độc lập cho dân tộc.
Lễ hội đền Đồng Nhân được tổ chức từ mồng 4 đến hết 6/2 âm lịch
hàng năm, chính hội là 5 - 6/2 âm lịch.
Cứ 5 năm, người dân địa phương lại tổ chức hội lớn với sự tham gia của nhiều địa
phương thành phố Hà Nội cùng hàng nghìn du khách thập phương về tham dự.
Theo thông lệ, Lễ hội Đền Nhân bắt đầu vào ngày mồng 4 tháng
chạp Âm lịch:
Sáng sớm, các cụ ông cao tuổi nhất phường Đồng Nhân trong
trang phục truyền thống làm lễ bao sái đồ thờ và lễ tế yết xin Nhị Thánh vương
ban khai hội. Tiếp theo là lễ dâng cúng trà rượu vào hậu cung theo tục lệ xưa
do các cụ bà đảm nhiệm. Sau đó, đội tế nữ phường Đồng Nhân làm lễ dâng hương.
Ngày mồng 5 tháng 2, từ 6 giờ sáng, trong tiếng trống,
chiêng, dưới cờ quạt, tán lọng rực rỡ, đám rước nước từ đình ra đường Nguyễn
Công Trứ rồi tiến về bờ sông Hồng, đến miếu thờ Nhị vua Hai Bà Trưng đường Bạch
Đằng thì dừng kiệu.
Đội rước nước khiêng 2 choé xuống thuyền, rồi chèo thuyền ra
giữa dòng, múc nước vào đôi choé. Nước được đem về sẽ nấu với trầm hương để làm
lễ tắm tượng và dâng Thánh. Sau đó, đội rước nước chèo thuyền vào bờ, nhập vào
đám rước chính trở lại đền.
Khi đoàn rước đã tập trung tại đền, đội tế nữ làm lễ dâng
hương lễ Thánh. Sau tuần tế là tiết mục múa đèn, được thực hiện bởi mười cô gái
vấn khăn, mặc áo dài đen, thắt lưng điều, hai tay cầm hai đèn, múa trước bàn thờ.
Dẫn nhịp cho đội múa là điệu múa hài dân gian do một nam đóng giả nữ, mặc áo
the quần trắng, khăn lượt, đeo trống cơm, sau lưng cắm cờ đuôi nheo, hai tay
"bập bùng" dẫn động tác cho đội múa đèn mềm mại, duyên dáng. Đến tối,
lễ mộc dục được diễn ra lúc 19h tối với lễ lục cúng do các vị sư làm lễ, dâng
sáu lễ vật là hương, hoa, đèn và nến, trà, ngũ quả.
Ngày mồng 6 tháng 2, buổi sáng là chương trình biểu diễn hoạt
cảnh, tái hiện cảnh Nhị vua Hai Bà Trưng cưỡi voi đánh giặc. Tiếp theo là lễ
mít tinh đón các xã quan anh về để tổ chức tế lễ hội đồng. Theo tục lệ truyền thống, đúng
12 giờ trưa, cỗ chay của ông chủ cỗ và dân làng được rước vào dâng Thánh. Sau
đó là lễ tế hội đồng của 4 xã, phường kết chạ là: Đồng Nhân, Mê Linh, Hát Môn,
Phụng Công. Kết thúc lễ hội là màn tế
giã hội đóng cửa đền của đội tế nam Đồng Nhân vào lúc xế chiều.
Trong thời gian diễn ra lễ hội, chính quyền và nhân dân địa
phương tổ chức nhiều trò chơi dân gian như hát quan họ trên thuyền, hát chầu
văn, biểu diễn võ thuật, múa roi, thi đấu cờ người, chọi gà.
Chùm ảnh: Lễ hội đền Đồng Nhân ở Hà Nội thập niên 1920
Những người phụ nữ vo gạo ở hồ Hai Bà Trưng phía trước cổng đền Đồng
Nhân (nay thuộc phường Đồng Nhân, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) để chuẩn
bị cho lễ hội diễn ra ở nơi đây, Hà Nội thập niên 1920.
Khung cảnh ở sân đền. Trong điện thờ, các vị chức sắc đang làm lễ trước bàn thờ.
Một vị cao niên đọc sớ trong điện thờ.
Các hương chức, quan viên và nhạc công tập trung phía trước điện thờ.
Trẻ em cầm cờ đứng dọc lối vào điện thờ trong lễ hội đền Đồng Nhân.
Kiệu thờ và các đồ lễ được đặt ở sân đền để chuẩn bị cho đám rước tôn vinh Hai Bà Trưng.
Hai chiếc bình đựng nước thiêng sẽ được rước trong lễ hội.
Người hành lễ cầu khấn bên chiếc kiệu đặt ở sân đền trước lễ rước.
Các chức sắc mặc lễ phục, chụp ảnh kỷ niệm với tượng voi ở sân đền.
Các quan chức chụp ảnh kỷ niệm trước bức bình phong của đền.
Nhóm nam giới có địa vị trong làng chụp ảnh kỷ niệm.
Đám rước chuẩn bị khởi hành từ sân đền.
Tượng voi được đưa ra trước cổng đền để tham gia lễ rước.
Chiếc kiệu lớn được đưa ra khỏi cổng đền.
Đám rước đi qua đường làng.
Dân làng tề tựu xem đám rước.
Các nhạc công chơi đàn, thổi sáo, gõ chuông… khi đi trước kiệu thờ.
Người khiêng trống trong đám rước.
Một số dân làng trong lễ hội.
Bến sông Hồng gần đền Đồng Nhân tấp nập khách hành hương qua lại bằng thuyền.
Một con thuyền chở đồ lễ phục vụ lễ hội.
Lễ hội Đồng Nhân là một trong những lễ hội đặc sắc của người
dân Thủ đô, giáo dục các thế hệ hướng về cội nguồn, lòng yêu nước, lòng tự hào
dân tộc, ghi nhớ công ơn các vị anh hùng dân tộc đã chiến đấu và hy sinh vì độc
lập, chủ quyền đất nước.
Nguồn: MyTour, Kiến Thức