HÀ TĨNHAm Tháp in dấu thời gian thờ Lê Am, một vị quan có tài được vua Lê ban nhiều đặc ân.
Am Tháp hay còn gọi là Tháp Cẩm Duệ được xây dựng vào thế kỷ 16 trên khu đất cao, rộng hơn 2.000 m2 ở thôn Quang Trung, xã Cẩm Duệ, huyện Cẩm Xuyên. Quần thể khu di tích ngoài tháp đá còn có điện thờ, tượng voi... Công trình được xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia vào năm 2006.
Am Tháp thờ Lê Am, vị quan triều nhà Lê. Ông thông minh, đức độ, lập nhiều đại công, được vua Lê Lợi ban đặc ân chọn sinh phần (chọn phần đất khi còn sống). Sau khi mất, vua ban cho ông sắc phong "Phúc thần đương cảnh thành hoàng làng Phương Cai".
Đỉnh tháp chế tác bằng đá khối. Phần thân tháp được tạo ghép phẳng kết liền, vuông thành sắc cạnh, không có vôi vữa kết dính bằng những phiến đá màu gan gà. Nhìn từ trên xuống, công trình như một kim tự tháp thu nhỏ.
Tháp có cấu trúc hình đồ vuông, cao hơn 3 m, gồm 3 tầng (không kể bệ và chân), phía trước tháp đặt lư hương.
Ngôi tháp có 5 ô cửa, trong đó ba ô cửa đặt theo hướng chính diện từ tầng một đến tầng ba, còn lại thiết kế bên hai hông của tầng hai. Phía trên vòm cửa hướng chính diện tại tầng thứ hai khắc 5 chữ Hán cổ "Thiên cơ thân đức tạo", có ý nghĩa ca ngợi người đức độ, cần mẫn. Chữ khắc ở tầng 3 là "tinh nhật nguyệt", có ý nghĩa ca ngợi tấm lòng của người xưa.
Tại tầng thứ hai của tháp còn đặt 2 pho tượng đá.
Một số vị trí trên tháp rêu bám phủ.
Từ khi xây dựng đến nay, tháp trải qua một lần trùng tu vào năm 2009 - 2011. Nhà chức trách đã làm mới điện thờ, xây cổng tam quan cùng hệ thống tường rào xung quanh bằng gạch nung.
Hệ thống 3 cổng tam quan được xây mới từ năm 2011. Phía trên mái của cổng được thiết kế tạo hình rồng phượng cùng hoa văn cách điệu.
Trước cổng vào tháp đặt đăng đối hai bên hai cặp ngựa và voi tạc bằng đá.
Bên trong điện thờ được bố trí sập thờ và lư hương để người dân và khách thập phương bày tỏ lòng thành kính đối với Lê Am.
Phía sau điện thờ là cổng ra vào tháp đá với hai cánh cửa làm bằng gỗ ván.
Hiện, gia đình anh Dương Văn Long, 32 tuổi, trú xã Cẩm Duệ được chính quyền cử trông coi tháp. Cứ vài ngày, anh Long cùng người thân lên quét dọn xung quanh khuôn viên, hoặc khi có du khách viếng thăm thì hướng dẫn họ thắp hương và giới thiệu về lịch sử ngôi tháp.
Hàng năm Am Tháp đón hàng nghìn lượt du khách đến thắp hương, nghiên cứu các giá trị lịch sử về kiến trúc, tôn giáo.
Đức Hùng