Thống kê mới nhất của UNWTO công bố ngày 28-1, ngành du lịch toàn cầu trong năm 2020 chịu tổn thất kỷ lục trong lịch sử với lượt du khách quốc tế giảm 74%. Trong năm 2020, đại dịch Covid-19 bùng phát khiến các chính phủ, chính quyền trên toàn thế giới áp dụng lệnh hạn chế đi lại nghiêm ngặt chưa từng có để ngăn chặn sự lây lan của đại dịch chết người đã khiến các điểm đến trên toàn cầu mất 1 tỷ lượt khách quốc tế so với năm 2019.

Cuộc khủng hoảng lữ hành do Covid-19 gây ra cũng đã đẩy 100 đến 120 triệu việc làm trực tiếp trong ngành du lịch rơi vào rủi ro, hầu hết ở các doanh nghiệp vừa và nhỏ. 

Do diễn biến phức tạp của đại dịch, nhiều quốc gia hiện đang áp dụng lại các biện pháp hạn chế đi lại nghiêm ngặt hơn. Các biện pháp này bao gồm xét nghiệm bắt buộc, cách ly và trong một số trường hợp là đóng cửa hoàn toàn biên giới. Tất cả biện pháp này đều đặt gánh nặng lên việc nối lại việc di chuyển quốc tế.

Theo Phong vũ biểu Du lịch của UNWTO, sự sụt giảm lượng khách quốc tế khá đồng đều ở các khu vực trên thế giới.

Châu Á và Thái Bình Dương, khu vực đầu tiên chịu tác động của đại dịch và là khu vực có mức độ hạn chế đi lại cao nhất hiện nay, ghi nhận mức giảm lượng khách lớn nhất trong năm 2020 với mức 84% khi chỉ đón chưa tới 300 triệu khách. Trung Đông và châu Phi đều ghi nhận mức giảm 75% lượng khách du lịch.

Châu Âu ghi nhận lượng khách giảm 70%, mặc dù có sự hồi sinh nhỏ và ngắn ngủi vào mùa hè năm 2020. Châu Mỹ giảm 69% lượng khách quốc tế nhờ số liệu có phần tốt hơn trong quý cuối cùng của năm.

Tuy nhiên, báo cáo của UNWTO cũng nhận định, việc phát triển vaccine Covid-19 được kỳ vọng sẽ giúp khôi phục niềm tin của người tiêu dùng, góp phần nới lỏng các hạn chế đi lại và dần dần bình thường hóa việc đi lại trong năm tới.

Tổng thư ký UNWTO Zurab Pololikashvili nói: “Mặc dù có nhiều nỗ lực trong việc tạo điều kiện cho việc đi lại toàn cầu an toàn, nhưng chúng tôi nhận thức rằng cuộc khủng hoảng vẫn chưa kết thúc. Việc hợp tác, phối hợp và số hóa các biện pháp giảm thiểu rủi ro do Covid-19 gây ra với du lịch, bao gồm cả xét nghiệm, truy vết và chứng nhận tiêm chủng, là những nền tảng thiết yếu để thúc đẩy du lịch an toàn và chuẩn bị cho sự phục hồi du lịch khi điều kiện cho phép”.

Triển vọng hồi phục thận trọng 

Cuộc khảo sát mới nhất của Hội đồng chuyên gia UNWTO cho thấy một triển vọng trái chiều trong năm 2021. Gần một nửa số người được hỏi (45%) dự đoán ngành du lịch toàn cầu sẽ có triển vọng tốt hơn trong năm 2021, trong khi 25% số người cho rằng tình hình du lịch năm 2021 vẫn giống 2020 và 30% dự đoán tình hình sẽ xấu hơn trong năm 2021.

Trong khi đó, dự báo về khả năng phục hồi của ngành du lịch trong năm 2021 không mấy khả quan. 50% số người được hỏi mong đợi sự phục hồi chỉ xảy ra vào năm 2022. Trong khi cuộc khảo sát vào tháng 10-2020 có 21% số người được hỏi kỳ vọng du lịch hồi phục vào năm 2022. Một nửa số người được hỏi vẫn thấy tiềm năng phục hồi vào năm 2021, mặc dù thấp hơn kỳ vọng được thể hiện trong cuộc khảo sát tháng 10-2020 (79% số người được hỏi khi đó kỳ vọng sự phục hồi vào năm 2021).

Nhìn xa hơn, hầu hết các chuyên gia lữ hành đều nhận định ngành du lịch toàn cầu không thể quay về mức trước đại dịch (2019) trước năm 2023. Trên thực tế, 43% người được hỏi cho rằng du lịch toàn cầu sẽ phục hồi về mức của năm 2019 vào năm 2023, trong khi 41% cho rằng ngành du lịch quay về mức độ năm 2019 sẽ chỉ xảy ra vào năm 2024 hoặc muộn hơn.

Các kịch bản mở rộng của UNWTO cho giai đoạn 2021-2024 chỉ ra rằng có thể mất từ hai năm rưỡi đến bốn năm để du lịch quốc tế trở lại mức năm 2019.

Đáng chú ý, khi du lịch khởi động lại, Hội đồng chuyên gia của UNWTO dự báo nhu cầu ngày càng tăng đối với các hoạt động du lịch ngoài trời và thiên nhiên, trong đó du lịch nội địa và trải nghiệm “du lịch chậm” sẽ ngày càng được quan tâm.