Báo Ha Nam - Trong lần cùng các cán bộ Chi cục Kiểm lâm tỉnh và những người bảo vệ rừng đi làm nhiệm vụ tại rừng Thanh Sơn (Kim Bảng), tôi được đến thăm thung Đồng Dâu, một thung nằm sâu trong rừng. Mất chừng 2 giờ đồng hồ đi bộ chúng tôi mới vào đến thung Đồng Dâu.
Trên đó có 3 phiến đá bằng phẳng xếp cạnh nhau vừa cho khoảng hơn 10
người đứng thoải mái. Phía trên vách đá là tấm bia đá thờ nữ tướng Lê Chân,
phía dưới có đặt một bát hương. Điều khá thú vị là phía trên nơi đặt bát hương
và tấm bia đá là vách đá dựng đứng như bức tường thành cản bước quân giặc. Cả đoàn
lần lượt thắp hương và mong bà phù hộ cho chuyến đi an toàn, hiệu quả.
Theo truyền thuyết xưa kể lại, vùng rừng Thanh Sơn là một trong
những nơi đóng quân diệt giặc của nữ tướng Lê Chân. Trận đánh cuối cùng của bà
tại thung Đồng Loạn (phía ngoài thung Đồng Dâu) khi thấy thế yếu, quân sỹ bị
thiệt hại, nhiều khả năng thua trận, bà khuyên những người còn lại luồn rừng về
quê, còn mình chạy lên đỉnh núi Giát Dâu tuẫn tiết.
Được biết, tại thung Bể rừng Thanh Sơn trước đây đã có một ngôi chùa
thờ bà, hiện nay vẫn còn dấu tích nền móng và bia đá cổ. Với thung Đồng Dâu,
cách đây hơn 20 năm, một số hộ dân, trong đó có gia đình anh Giang vẫn sinh
sống, sau đó, thực hiện Dự án 135 trồng rừng nên được di dãn dân về vùng kinh
tế mới thôn Hồng Sơn nhưng vẫn nhận trồng rừng sản xuất tại đây.
Cách đây khoảng gần 10 năm, qua nghiên cứu và tìm hiểu Ban khánh
tiết đền thờ nữ tướng Lê Chân tại thôn Hồng Sơn (Thanh Sơn) đã đưa bia đá và
lập bát hương thờ bà tại núi Giát Dâu trong thung Đồng Dâu. Nội dung bia đá ghi
rõ: "Ngày 13/7 năm Quý Mão, Công nguyên năm 43. Vì độc lập tự chủ nước
nhà, đánh quân xâm lăng Mã Viện phương Bắc. Nữ tướng Lê Chân đã kiên cường
chiến đấu và oanh liệt hy sinh. Tinh thần bất khuất, khí tiết anh hùng của nữ
tướng đã tô thắm sử hồng dân tộc".
Bia đá cũng ghi sự tích về bà Lê Chân, năm sinh, quê quán, nơi bà mộ
quân cùng Hai Bà Trưng khởi nghĩa chống quân đô hộ Đông Hán.
Ông Dương Hồng Ngàn, Trưởng ban khánh tiết đền nữ tướng Lê Chân
(thôn Hồng Sơn, Thanh Sơn, Kim Bảng) cho biết: Nữ tướng Lê Chân chiến đấu và
tuẫn tiết tại núi Giát Dâu trong thung Đồng Dâu từ trước đến nay chỉ là truyền
thuyết được truyền miệng lại. Việc lập bia đá tại đây để sự tích được lưu giữ
lại bằng hiện vật cho thế hệ mai sau...
Gần 10 năm qua, mặc dù không được giao, nhưng gia đình anh Giang
thường xuyên trông nom, thắp hương đều đặn vào các ngày rằm, mùng một và ngày
giỗ của bà. Những người đi rừng khi qua đây cũng đều dừng chân thắp hương tưởng
nhớ công lao của nữ tướng. Cũng theo anh Giang, mọi người quan niệm, thắp hương
cho bà khi đi rừng sẽ gặp điều may mắn. Với gia đình anh, sản xuất trong khu
vực thung Đồng Dâu này luôn gặp thuận lợi, ít bị thất bát…
Với tôi, lần đi rừng này thật đáng nhớ. Chuyến đi cho tôi được biết
thêm địa danh gắn liền với tên tuổi, sự nghiệp của bà Lê Chân - một nữ tướng
xuất sắc thời Hai Bà Trưng.
Ông Dương Hồng Ngàn cho biết thêm: Ban khánh tiết đền thờ nữ tướng
Lê Chân đang xin các cấp chính quyền sửa sang lối vào thung Đồng Dâu để thuận
tiện cho du khách tới đây thắp hương tưởng nhớ nữ tướng Lê Chân.
Mạnh Hùng