VnMedia - Dầu thô đã không còn là một nhân tố chủ lực trong khi ngành du lịch đang trở thành một xu hướng góp phần cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam.
Khối Nghiên cứu Kinh tế Toàn cầu HSBC
vừa có báo cáo Triển vọng Kinh tế Thị trường Việt Nam tháng 11/2017.
Theo phân tích của HSBC, hiện nay với Việt Nam, dầu thô đã không còn là
một nhân tố chủ lực trong khi ngành du lịch đang trở thành một xu hướng
góp phần cho tăng trưởng kinh tế.
Chính phủ đang có mục tiêu thu hút nhiều
du khách tới Việt Nam trong bối cảnh sản xuất dầu mỏ giảm sút. HSBC cho
rằng đây là một chính sách bền vững hơn khi sản xuất dầu mỏ của Việt
Nam đang co lại và ngành dịch vụ đang phát triển tốt. Điều này cũng hỗ
trợ cho tài khoản vãng lai của Việt Nam vốn phần lớn bù đắp cho sự sụt
giảm trong xuất khẩu dầu mỏ và sản xuất các mặt hàng điện tử chuyên dành
xuất khẩu của Việt Nam. Hơn nữa, HSBC khá lạc quan với ngành du lịch
của Việt Nam sau khi thực hiện những cải cách gần đây và kỳ vọng số
lượng du khách đến Việt Nam sẽ vượt qua con số 10 triệu khách mỗi năm
trong tương lai gần nếu như các chương trình miễn thị thực nhập cảnh vẫn
tiếp tục được thực hiện và môi trường kinh tế và chính trị của các nước
thuận lợi.
Dầu thô thất thu
Sản xuất dầu mỏ của Việt Nam đã có thời
điểm đạt đỉnh điểm vào năm 2000 và tiếp tục là yếu tố thúc đẩy tăng
trưởng từ năm 2000 đến năm 2010 (cùng với sản xuất dệt may, giày dép và
nông nghiệp). Tuy nhiên, sản xuất các nhiên liệu hóa thạch đã sụt giảm
vài năm gần đây.
Sản lượng khai khoáng các nhiên liệu hóa
thạch đã giảm rõ rệt trong hai năm vừa qua do các mỏ dầu có năng suất
thấp và thiếu hiệu quả dẫn đến đóng góp của ngành này vào GDP đã chuyển
sang âm trong suốt thời gian qua.
HSBC nhận định, tình hình năm nay (2017)
cũng không mấy khả quan hơn. Sản lượng dầu mỏ của Việt Nam tính đến
tháng Chín vừa qua ước tính khoảng 1,06 triệu tấn (khoảng 259.000 thùng
một ngày). Sản lượng này đã giảm 9,9% so với cùng kỳ năm trước và 11%
nếu tính từ đầu năm đến nay.
May mắn là “đóng một cánh cửa này sẽ mở
ra một cánh cửa khác”: Việt Nam chuyển hướng sang các mặt hàng điện tử
khá thuận lợi và trở thành một nhân tố đáng tin cậy cho tăng trưởng
trong vài năm gần đây. Du lịch cũng đã đóng góp lợi ích cho ngành dịch
vụ và với sự phát triển liên tục đã góp phần giúp Việt Nam có nhiều
nguồn lực tăng trưởng đa dạng hơn.
Biểu đồ:Xuất khẩu của Việt Nam đã chuyển từ dầu thô sang các mặt hàng điện tử
Trong
khi đó, ngành xuất khẩu, ít nhất cho đến thời điểm hiện tại, vẫn rất
khả quan. Tháng Mười đánh dấu tháng thứ ba liên tiếp xuất khẩu có mức
tăng trưởng trên 20% nhờ vào các lô hàng xuất khẩu điện thoại tăng 76,4%
so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên chỉ số PMI đã giảm khi những doanh
nghiệp tham gia khảo sát đã báo cáo nhu cầu có nhiều tín hiệu giảm sút
nhẹ. Điều này khẳng định nhận định của chúng tôi là tăng trưởng của quý
IV.2017 sẽ vẫn cao nhưng có chậm lại đôi chút mặc dù ngành xuất khẩu và
sản xuất có giảm tốc nhẹ.
Ngành du lịch lên ngôi
Ngành du lịch Việt Nam dường như đang
tiếp tục phát triển khi Chính phủ gần đây áp dụng các biện pháp tự do
hóa. Năm 2016, Chính phủ giới thiệu chương trình miễn thị thực cho năm
quốc gia ở châu Âu (Pháp, Đức, Ý, Tây Ban Nha và Anh) thu hút lượng du
khách từ châu Âu vào Việt Nam từ đầu năm đến nay tăng 21% so với năm
trước. Chương trình này cũng đã được gia hạn đến năm 2018 thu hút lượng
khách rất lớn du lịch tới Việt Nam trong tương lai. Ngoài ra, gần 70%
lượng khách du lịch đến Việt Nam là từ các quốc gia châu Á khác, đứng
đầu là Trung Quốc và Hàn Quốc. Con số này đã tăng đáng kể trong vài năm
gần đây.
Từ hồi đầu năm, Việt Nam đã áp dụng quy
trình cấp visa đơn giản cho công dân Trung Quốc bao gồm thủ tục xin thị
thực trực tuyến cho du khách Trung Quốc du lịch ngắn ngày và ba ngày
miễn thị thực cho du khách Trung Quốc nhập cảnh từ cửa khẩu Quảng Ninh.
Kết quả là Việt Nam đã chào đón lượng du khách kỷ lục hơn 10 triệu người
trong năm 2016 và con số này sẽ dễ dàng được vượt qua trong năm 2017.
Ảnh:KN. Nguồn dữ liệu:HSBC
Ngược lại với ngành khai khoáng,
ngành công nghiệp không khói cũng đã tạo ra một bước ngoặc đáng kể cho
nền kinh tế Việt Nam trong năm nay. Theo báo cáo của Tổng cục Du lịch
Việt Nam, doanh thu ngành du lịch đạt được gần 16,5 tỷ USD trong chín
tháng đầu năm nay, tăng 26,5% so với năm 2016. Các ngành dịch vụ của
Việt Nam cũng đã đã hưởng lợi với tăng trưởng đạt mức nhanh nhất kể từ
năm 2013. Đặc biệt ngành du lịch đã hỗ trợ cho các ngành vận tải và nhà ở
khi ngành vận tải có mức tăng trưởng nhanh nhất trong bốn năm qua.
Tăng trưởng ngành dịch vụ cũng đã hỗ trợ
tài khoản vãng lai của Việt Nam vốn đã có thâm hụt tăng lên trong
thương mại dịch vụ nhiều năm. Điều này rất quan trọng khi áp lực tài
khoản vãng lai ngày càng giảm do nhập khẩu hàng hóa ngày càng nhiều cho
các mặt hàng dầu thô, thiết bị điện tử và máy móc.
Có lẽ quan trọng hơn nữa là ngành du
lịch Việt Nam chủ yếu được thúc đẩy nhờ vào hoạt đồng đầu tư. Hàn Quốc
là quốc gia có lượng vốn đầu tư FDI lớn nhất đổ vào Việt Nam, chủ yếu là
ở ngành sản xuất, trong khi các doanh nghiệp Trung Quốc lại quan tâm
đến lĩnh vực bất động sản sau khi Việt Nam đã nới lỏng quyền sở hữu nhà
cho người nước ngoài hồi năm 2015. Trong một báo cáo gần đây, nhóm
nghiên cứu về tiêu dùng và bán lẻ toàn cầu của HSBC đã dự báo lượng
khách du lịch của Trung Quốc đến Việt Nam tiếp tục tăng và tới năm 2018
sẽ vượt qua con số 9 triệu du khách. Điều này có nghĩa là ngành du lịch
không chỉ đóng góp vào tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong thời gian
gần đây mà còn góp phần hỗ trợ quan trọng cho sản lượng tương lai.
Đinh Bách