Không ảnh đen trắng những năm 1920 chụp cảnh nhà thờ Đức Bà, chợ Bến Thành, kênh Tàu Hủ... được phục chế màu bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo.
Nhà thờ Đức Bà, hay Nhà thờ chính tòa Đức Bà Sài Gòn (quận 1), được khởi công xây dựng từ 7/10/1877 và hoàn thành 3 năm sau. Công trình do kiến trúc sư J.Bourard thiết kế từ thời Pháp thuộc, nằm nổi bật giữa sắc xanh thành phố.
“Chúng tôi tìm thấy bộ ảnh đen trắng chụp vài địa điểm ở Sài Gòn từ trên cao qua ống kính của một quan chức công trình công cộng người Pháp tên Léon Ropion, rồi phục chế màu. Duy có bức ảnh trên chưa rõ tác giả”, nhóm Saigon Viewers, tác giả bộ ảnh phục chế màu, cho biết.
Công trình quay mặt ra quảng trường với hai hàng cây thẳng tắp, do kiến trúc sư Femand Gardès thiết kế và xây dựng từ năm 1989 đến 1909, có tên gọi trong các thời kỳ lần lượt là Dinh Xã Tây (thời Pháp thuộc), Tòa Đô chánh Sài Gòn (thời Việt Nam Cộng hòa), và sau 1975 đến nay là trụ sở UBND TP HCM.
Hiện công trình nằm đầu phố đi bộ Nguyễn Huệ (quận 1), là một trong những hình ảnh biểu tượng và điểm tham quan của thành phố, cùng với Nhà thờ Đức Bà, Bưu điện Thành phố...
Dinh Norodom (theo tên quốc vương Campuchia) được xây dựng từ 1868, ở vị trí của Hội trường Thống Nhất ngày nay. Công trình từng bị bom đạn phá hủy, được đổi tên thành Dinh Độc Lập vào năm 1955 và xây lại vào năm 1966.
Thời điểm chụp bức ảnh đen trắng, dinh Norodom đã hiện diện hơn 50 năm. Ảnh phục chế màu thể hiện rõ lớp rêu phong cổ kính trên mái nhà. “Ban đầu nhóm không định phục chế vì công việc này khá tốn thời gian. Nhưng một thành viên đã quyết định phục chế màu bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để mọi người có cái nhìn rõ nét về Sài Gòn thời đó”, đại diện nhóm Saigon Viewers nói thêm.
Toàn cảnh ảnh bao gồm chợ Bến Thành, bùng binh Quách Thị Trang, ga Sài Gòn cũ.
Chợ Bến Thành (trước gọi là chợ Sài Gòn) và vòng xoay Quách Thị Trang (ban đầu là quảng trường Eugène Cuniac) được người Pháp xây dựng cùng lúc từ 1912, là nơi thường diễn ra lễ hội giải trí và hội chợ. Phía trước quảng trường là đường sắt đầu tiên của Việt Nam tuyến Sài Gòn - Mỹ Tho, ga Sài Gòn cũ và tòa nhà của Sở Hỏa xa Đông Dương, nay là trụ sở Công ty Vận tải đường sắt Sài Gòn.
Kênh Tàu Hủ ở khu vực Chợ Lớn xưa, nối kênh Bến Nghé chảy ra sông Sài Gòn, là tuyến đường thủy huyết mạch của thành phố. Hai bên kênh trước đây tập trung đông đúc người Hoa sinh sống, nhiều nhà máy được xây dựng và tàu ghe tấp nập. Hiện dọc theo kênh là đại lộ Võ Văn Kiệt, nối liền cửa ngõ Đông - Tây TP HCM.
Hai cây cầu bắc ngang kênh Tàu Hủ bấy giờ là cầu Khánh Hội (1904) và cầu Mống (1893).
Saigon Viewers gồm những thành viên trong và ngoài nước chưa từng gặp nhau, nhưng có chung tình yêu TP HCM – Sài Gòn – Gia Định, chuyên cập nhật sự thay đổi mỗi ngày của thành phố trên trang mạng xã hội cùng tên. Nhóm đang có kế hoạch chụp lại những góc nhìn của bộ ảnh này. "Nếu không thể xây dựng một thành phố, thì hãy xây lấy một trái tim hồng", nhóm tâm đắc thông điệp này bằng cách nghiêm túc thực hiện bộ ảnh, để mang đến hình ảnh thành phố thật đẹp đến người xem trong nước và bạn bè quốc tế.
Tâm Linh
Ảnh: Saigon Viewers