Các tiết mục văn nghệ chào mừng được giàn dựng công phu và mang đậm bản sắc dân tộc

Khu vực này gắn liền với di chỉ khảo cổ học Đồi Đền, nơi các nhà nghiên cứu đã khai quật nhiều cổ vật giá trị, như công cụ lao động bằng đá, vũ khí và trống đồng. Những hiện vật này thuộc nền văn hóa Phùng Nguyên, có niên đại khoảng 4.000 năm, phản ánh dấu ấn của cư dân cổ xưa trên mảnh đất này.

Nằm yên bình trên một quả đồi rộng lớn, Đền Vạn ẩn mình dưới những tán cây cổ thụ rêu phong, tạo nên một khung cảnh trầm mặc và linh thiêng. Công trình có kiến trúc cổ kính với những đường nét chạm trổ tinh xảo, bao gồm các hạng mục như nhà bái đường, hậu cung, cổng đền và sân đền.

 Lễ rước tại Đền Vạn- Cửa Rào

Với vẻ đẹp hài hòa giữa thiên nhiên và giá trị lịch sử, đền không chỉ là nơi thờ tự linh thiêng mà còn là điểm đến thu hút du khách tìm hiểu về văn hóa vùng cao.

Nơi đây tôn thờ Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài - vị danh tướng kiệt xuất thời Trần, người đã dũng cảm chiến đấu và hy sinh để bảo vệ biên cương, mang lại cuộc sống bình yên cho nhân dân. Đền cũng là nơi phối thờ Đức Thánh Trần Hưng Đạo, Tam tòa Thánh mẫu và Ngũ vị Tôn ông, trở thành điểm tựa tâm linh cho người dân miền Tây xứ Nghệ.

Lễ hội Đền Vạn - Cửa Rào được chia thành hai phần: phần lễ và phần hội, mỗi phần đều mang đến những trải nghiệm thiêng liêng và sống động.

 Ẩm thực mang đậm bản sắc vùng miền tại Lễ hội. Ảnh: TTVH Nghệ An

Phần lễ diễn ra trong không khí trang nghiêm với các nghi thức truyền thống như lễ Khai quang, Yết cáo, Rước linh vị, Đại tế và Tạ ơn. Đây là những nghi thức linh thiêng thể hiện lòng thành kính, biết ơn đối với các bậc tiền nhân đã gìn giữ và bảo vệ vùng đất này.

Phần hội là một bức tranh rực rỡ sắc màu văn hóa. Du khách có thể hòa mình vào các trò chơi dân gian như kéo co, đẩy gậy, ném còn hay tham gia các màn trình diễn nghệ thuật đặc sắc với những điệu múa uyển chuyển, âm vang cồng chiêng của đồng bào Thái, Mông, Khơ Mú...

Điểm nhấn năm nay chính là cuộc thi "Trại đẹp" và "Ẩm thực miền núi", nơi các đội thi trổ tài trang trí không gian truyền thống và giới thiệu những món ăn đậm đà hương vị đại ngàn.

Giữa không gian lễ hội, những gian hàng ẩm thực bày bán những món ăn truyền thống như moọc, nhọc, thịt chua, pịa, ột... không chỉ làm ấm lòng du khách mà còn là cách để gìn giữ, quảng bá ẩm thực độc đáo của đồng bào các dân tộc.

 Hội thi "Trình diễn trang phục các dân tộc" thu hút đông đảo người dân đến xem và cổ vũ

Ngoài ra, lễ hội còn có các gian hàng giới thiệu sản phẩm thủ công địa phương, phiên chợ việc làm giúp kết nối lao động, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Nhiều du khách tham gia lễ hội đều cảm nhận sâu sắc không khí linh thiêng của phần lễ và sự sôi động, náo nhiệt của phần hội.

Chị Lô Thị Hoa (Kỳ Sơn, Nghệ An) chia sẻ: "Tôi rất vui khi đến lễ hội và rất ấn tượng khi chứng kiến những nghi thức cúng tế trang nghiêm, cảm nhận được sự kết nối tâm linh với thế hệ cha ông. Phần hội lại mang đến một không gian rực rỡ sắc màu và tràn ngập niềm vui, nơi tôi được hòa mình vào các trò chơi dân gian và thưởng thức những tiết mục nghệ thuật truyền thống đặc sắc."

Gìn giữ di sản, phát huy giá trị văn hóa

Lễ hội Đền Vạn - Cửa Rào không chỉ là dịp để người dân tôn vinh tổ tiên mà còn là không gian văn hóa đa sắc màu, nơi bảo tồn và phát huy những giá trị truyền thống của các dân tộc huyện Tương Dương
Những câu chuyện huyền thoại, những làn điệu dân ca, và nếp sống văn hóa bản địa được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, tạo nên một dòng chảy văn hóa bền bỉ giữa đại ngàn.

 Lễ hội tại Đền Vạn - Cửa Rào với nhiều hoạt động mang đậm bản sắc văn hóa

Ông Đinh Hồng Vinh, Phó Bí thư, Chủ tịch UBND huyện Tương Dương chia sẻ: Việc kết hợp lễ hội với quảng bá du lịch sinh thái và tâm linh là hướng đi đầy triển vọng. Vẻ đẹp hoang sơ của núi rừng, sự linh thiêng của ngôi đền và sự hiếu khách của người dân đang đưa Tương Dương trở thành điểm đến hấp dẫn với du khách trong và ngoài tỉnh.

 Đền Vạn - Cửa Rào nằm ở vùng hợp lưu của hai dòng sông Nậm Nơn và Nậm Mộ, nơi khởi nguồn của dòng sông Lam

Nhờ sự chung tay bảo tồn và phát huy, Lễ hội Đền Vạn - Cửa Rào không chỉ mang đậm ý nghĩa văn hóa mà còn thể hiện niềm tự hào của người dân miền Tây Nghệ An. Đây là không gian giao thoa giữa những giá trị truyền thống và nhịp sống hiện đại, tạo nên dấu ấn đặc biệt cho vùng cao.

Với sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố linh thiêng và các hoạt động sôi động, lễ hội ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần, đồng thời trở thành điểm đến hấp dẫn, góp phần thúc đẩy du lịch và gìn giữ bản sắc văn hóa địa phương.

Phạm Ngân

Báo Văn hóa - baovanhoa.vn - Đăng ngày 19/02/2025