Khu di tích danh thắng Tây Thiên nằm trên sườn ngọn núi Thạch Bàn thuộc địa phận xã Đại Đình, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc. Nằm trong vườn quốc gia Tam Đảo, khu Tây Thiên có hệ thống đền chùa, bia đá cổ và hệ động – thực vật phong phú, cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ với suối Vàng, Thác Bạc, khe Trường Sinh, suối Giải Oan, cây đa 9 cội…
Nhắc tới Tây Thiên, người ta nghĩ ngay tới Đền thờ Quốc Mẫu Lăng Thị Tiêu (đặt tại di tích Đền Thượng) - người có công lớn giúp vua Hùng Chiêu Vương đánh giặc giữ nước Văn Lang. Ngoài ra phải kể đến Thiền Viện Trúc Lâm Tây Thiên – nơi được xác định là cái nôi của đạo Phật ở Việt Nam, đã được phục dựng lại trên nền chùa cổ Thiên Ân thiền tự. Đền thờ Quốc Mẫu và Thiền Viện là những công trình văn hóa tâm linh, địa điểm đi lễ và cũng là địa điểm hấp dẫn thú vị thu hút hàng chục vạn lượt khách trong và ngoài nước về hành hương tham quan vãng cảnh.
Vĩnh Phúc có nhiều di tích danh thắng và di tích lịch sử văn hóa nổi tiếng. Để khơi dậy tiềm năng này, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã quyết định khởi công xây dựng Khu Trung tâm văn hóa – lễ hội Tây Thiên cùng Dự án cáp treo vào ngày 5/12/2009 tại đền Thõng- Khu di tích, danh thắng Tây Thiên – Xã Đại Đình - Huyện Tam Đảo. Khu Trung tâm văn hoá, lễ hội Tây Thiên được xây dựng theo chủ đề văn hoá tâm linh “Đến với Phật, về với Mẫu”, dự kiến sẽ hoàn thành năm 2010 bao gồm trục hành lễ, sân lễ hội, khán đài, các công trình phục vụ công cộng và khu tái định cư. Đây sẽ là một trong những trung tâm lễ hội quan trọng nhất của tỉnh Vĩnh Phúc. Sang năm 2011 đến 2012, Vĩnh Phúc sẽ tập trung vào xây dựng các công trình dịch vụ, nhà tiếp đón, bưu điện, ngân hàng, nhà chụp ảnh, chợ quê....
Dự án xây dựng hệ thống cáp treo Tây Thiên do Công ty CP Đầu tư Lạc Hồng thực hiện thi công có tổng mức đầu tư lên tới 258 tỷ, được bố trí tập trung thành 3 khu nhà ga với tổng diện tích 1.73 ha. Điểm bắt đầu của tuyến cáp treo sẽ đặt tại khu vực đền Cậu, đi qua Thác Bạc và dừng tại chân Đền Thượng. Đây là một trong những hạng mục được ưu tiên xây dựng để đáp ứng nhu cầu đi lại của du khách, tạo điều kiện cho việc tham quan khu di tích danh thắng Tây Thiên được thuận lợi hơn.
Khu danh thắng Tây Thiên có ý nghĩa về lịch sử Phật giáo và lịch sử dân tộc, có sức hấp dẫn lớn đối với đồng bào cả nước hành hương tìm về cõi Phật và cũng là tìm hiểu về lịch sử dựng nước và giữ nước. Khu Trung tâm văn hóa-lễ hội Tây Thiên được xây dựng cũng là để đáp ứng yêu cầu tổ chức lễ hội hàng năm và đáp ứng nhu cầu nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân và du khách, đồng thời giúp Vĩnh Phúc chuyển đổi cơ cấu kinh tế, nâng cao đời sống kinh tế- văn hóa xã hội của tỉnh.
Nguồn : VHTT