Di tích Đình Hòa Quân thuộc thôn Hòa Quân, xã Minh Quân, huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái, thờ phụng các vị thần: Cao Sơn đại vương, Hạ Sơn đại vương, Quang Minh đại vương, Chuyên Cẩn đại Vương, Khoan Hòa đại vương, Lệnh Nghi đại vương, Ý Đức đại vương, Hồng Nghị đại vương, Thập Phúc đại vương.
Đình Hòa Quân, xã Minh Quân được công nhận Di tích lịch sử -
văn hóa cấp tỉnh năm 2009. Ngôi đình có một vị trí quan trọng trong hệ thống
các di tích văn hóa tâm linh ở bờ tả ngạn Sông Hồng. Quần thể di tích gồm có
Đình, Miếu và Chùa.
Đình Hòa Quân là di tích lịch sử cách mạng. Khu di tích Đình
và chùa Hòa Quân tọa lạc tại khu đồi nhỏ giữa hai thôn Hòa Quân và Gò Bông xã
Minh Quân, huyện Trấn Yên. Trước đây có hai ngôi đình,
1. Đình Thượng.
Đình Thượng nằm quay mặt ra hướng Đông Nam, kết cấu theo kiểu
chữ nhất với một gian đại bái và một gian Hậu Cung, mái lợp ngói, tường xây gạch.
Trên mặt bằng tổng thể các phần kiến trúc được bố trí như sau:
Mặt trước trên cửa chính được đắp 4 chữ nổi bằng chữ Hán:
“Trạc Quyết Linh”
Hai bên cửa đình là 4 câu đối được đắp nổi (tạm dịch) là:
“Thần tích tự Hùng vương quý thế kỹ kim nhị thiên dự tải”
“Linh từ dĩ Bảo Đại giáp tuất tái… vạn kim niên”
“Bách niên lễ nhạc tư công địa”
“Vạn đại… xuất… môn…”
Hậu Cung có 2 câu đối (tạm dịch)
“Lịch triều gia tặng trung hưng thánh”
“Vạn cổ anh linh thượng đẳng thần”
Hậu cung bày một Khám thờ nhỏ, trên đặt 1 cỗ long ngai sơn
son thiếp vàng với bài vị thờ 4 vị thần: Cao Sơn đại vương, Hạ Sơn đại vương.
Quang Minh đại vương.
2. Đình Trung theo lời kể của các cụ trong làng, trước đây
đình là ngôi nhà sàn gỗ mít 5 gian 2 trái, nhìn hướng Đông Nam, dựng theo kiểu
chồng bốn kẻ nghé, quanh lịa ván, lợp bằng lá cọ. Đây là kiến trúc cổ truyền bản
địa
Các vị thánh thần được thờ tự: Chuyên Cẩn đại vương, Khoan
Hòa đại vương, Lệnh Nghi đại vương, Đức
đại vương, Hồng Nghị đại vương, Thập phúc đại vương.
Hiện đình được xây bằng vật liệu phổ thông, thờ các vị thần: Cao Sơn đại
vương, Hạ Sơn đại vương, Quang Minh đại vương, Chuyên Cẩn đại Vương, Khoan Hòa
đại vương, Lệnh Nghi đại vương, Ý Đức đại vương, Hồng Nghị đại vương, Thập Phúc
đại vương.
3. Miếu Hòa Quân:
Các vị thánh được thờ là: Đầu vị Bộ Sơn quân Hắc Hổ đại
vương, Vương Mẫu Mỹ Hoa công chúa
4. Chùa Hòa Quân
Có tên là Diện Hựu tự, chùa có kết cấu hình chữ Đinh gồm 2
gian tiền tế và 1 gian hậu cung. Chùa thờ Phật.
Ngày 4/7/1945, tại đình, chính quyền Ủy ban cách mạng lâm thời
xã Hòa Quân được thành lập, từ tháng 8/1945 lấy đây là trụ sở hoạt động cách mạng,
là nơi diễn ra cuộc họp Tỉnh ủy vào tháng 7/1948.
Sau nhiều năm mai một, năm 2023, lễ hội đình Hòa Quân lần đầu
tiên được khôi phục. Lễ hội đình không những mang đậm mầu sắc tâm linh mà còn
lưu truyền và bảo tồn được nét đẹp cùng những giá trị đặc sắc của văn hóa truyền
thống, khơi dậy tinh thần đoàn kết, thắt chặt tình làng nghĩa xóm. Đây cũng là
dịp để tưởng nhớ đến tổ tiên, ông cha đã có công khai khẩn ra mảnh đất này.
Lễ hội đình Hòa Quân xuân Quý Mão năm 2023 được tổ chức gồm
phần lễ và phần hội. Phần lễ thực hiện các nghi thức tâm linh, dâng lễ và cúng
tế tại đình. Phần hội tổ chức các hoạt động thể thao như thi đấu bóng chuyền
hơi và chơi cờ tướng.
Một số hình ảnh trong Lễ hội: